29. Nickel Creek

Favoriete album: Why Should The Fire Die?
Favoriete nummer: Ode to a Butterfly
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: ja

In 2023 verscheen er onverwacht na jaren weer eens een Nickel Creek-album en om het nog beter te maken: ze kwamen ook nog eens naar Europa om te touren – iets wat ze al meer dan twintig jaar niet gedaan hadden. In een niet eens uitverkocht Paradiso zag ik een van de beste shows van de laatste jaren, een heerlijk bluegrassconcert met veel ruimte voor viool en mandoline, en vooral een hele goede interactie tussen de drie groepsleden (plus een begeleidende contrabassist). In 2020 had de band al een uitstekend live-album gereleased en in 2022 had ik mandolinespeler Chris Thile al solo gezien op Take Root en dat was zowel muzikaal erg goed als ongelooflijk grappig, dus de verwachtingen waren hooggespannen en toch werden ze nog ruim overtroffen.

De output van de band is nogal mager: vijf studio-albums in meer dan twintig jaar tijd – het debuut uit de tijd dat ze nog niet eens aan het puberen waren buiten beschouwing gelaten, want die lijkt redelijk van de aardbodem verdwenen. Die albums volgen eigenlijk steeds wel hetzelfde stramien: enkele instrumentale nummers, zodat mandoline en viool hun ding kunnen doen, een paar nummers voor elk van de drie zangers en nog wat samenzang. De nummers die Sean Watkins zingt, zijn daarbij helaas vaak de wat zwakkere broeders, terwijl ik zijn zus vaak vooral goed vind als ze de vocalen deelt met anderen - een heel solo-album hoeft voor mij niet zo. De nummers met de licht-ironische zang van Thile bevallen me in de regel het best.

Sinds 2005 staat de band vooral in de pauzestand. Dat levert dan gelukkig wel weer een hoop tijd op voor andere bands en projecten, zoals I’m With Her (Sara met Aoife O’Donovan en Sarah Jarosz), The Watkins Family Hour (Sara en Sean, al dan niet met gasten), Punch Brothers (Chris) en nog het nodige solowerk, waarvan ik die van Chris Thile de beste vind. Allemaal leuk en aardig, maar wat meer bandwerk wordt door mij toch wel zeer gewaardeerd…

Stevie , in de jaren '70,80,90 en begin deze eeuw waren mijn Stevie toppers vooral Talking book en Songs in the key of live.
Tegenwoordig hoort Innervisions daar ook bij en heb ik die al weer een tijd op 5 sterren staan.
Natuurlijk is voor mij Living voor the City het hoogtepunt maar het 2e sterretje bij dat album is voor mij toch naar het weliswaar mierzoete maar fenomenaal gezongen All in Love Is Fair gegaan.

28. John McLaughlin / Mahavishnu Orchestra / Shakti

Favoriete album: Visions of the Emerald Beyond
Favoriete nummer: Dream
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: nee

Op het moment van schijven van deze bijdrage is net bekend geworden dat mede-Shakti-oprichter Zakir Hussain is overleden. Hussain en L. Shankar staan (buiten India) wellicht in de schaduw van de grote naam die John McLaughlin had opgebouwd, maar het is toch het samenspel tussen deze drie muzikanten die de drie oorspronkelijke Shakti-albums zo uniek maken – althans, het is in ieder geval veruit de meest geslaagde samenwerking tussen Indiase muzikanten en Westerse jazz die ik ken.

Het is een voorbeeld van de ongekende muzikale souplesse van John McLaughlin. Of het nou een jamsessie was met Jimi Hendrix, als essentiële schakel in de fusionperiode van Miles Davis, met Carlos Santana, met Paco de Lucia en Al Di Meola of met zijn eigen bands Shakti, Mahavishnu Orchestra en 4th Dimension, McLaughlin kon zich moeiteloos aanpassen. Of hij voor mij de grootste gitarist allertijden is? Vermoedelijk wel.

Miles Davis (zie later) heeft een flinke hoeveelheid muziek gemaakt met een enorme hoeveelheid muzikanten, maar de periode met John McLaughlin is voor mij met voorsprong zijn beste. In A Silent Way, Bitches Brew, A Tribute to Jack Johnson en Live Evil vormen voor mij de kern van zijn muzikale oeuvre en dat is uiteraard niet geheel en alleen te danken aan John McLaughlin, maar diens elektrische gitaar was wel wat de fusionaanpak van Davis nodig had. Dat er een nummer op Bitches Brew naar hem vernoemd is, evenals een aansporing op Big Fun, zegt daarin wat mij betreft ook wel genoeg.

Mahavishnu Orchestra zet het fusionwerk van Miles Davis voort, maar toont ook de eigen invloeden van McLaughlin, namelijk de Indiase muziek. Het wisselt van dag tot dag wat mijn favoriete fusionband is, Mahavishnu of Weather Report, maar zeker The Inner Mounting Flame en Visions of the Emerald Beyond van Mahavishnu horen tot het beste wat jazz heeft voortgebracht.

Het latere werk van McLaughlin is vaak wat ingetogener en hoewel ik daar ook met plezier naar kan luisteren, ligt voor mij het hoogtepunt toch wel in de periode tot ca. 1980, waarin eigenlijk elk album wel iets nieuws toevoegde aan wat hij eerder al gemaakt had. Dat is wel iets wat ik later een beetje miste.

Ik heb John McLaughlin helaas nooit live gezien. Ik had wel een kaartje voor de dag van het North Sea Jazz-festival in 2021 waar hij zou optreden, maar dat ging door Corona niet door, en het jaar erna speelde hij op een andere dag dan die waarvoor ik een kaartje had. Jammer, want hij staat wel zo’n beetje bovenaan mijn bucketlist.

Vind ik ook een prachtig nummer, maar Innervisions is typisch zo'n plaat waar geen zwakke nummers op staan en dat kan ik van die andere twee helaas niet zeggen

Kijk, zo leer je weer eens je echte MuMe-vrienden kennen!

Ook ik heb Innervisions op 5 sterren staan en ook ik heb bij het hoogtepunt Living voor the City een sterretje staan en ook ik heb het 2de sterretje bij het weliswaar mierzoete maar fenomenaal gezongen All in Love Is Fair staan

27. Nanci Griffith

Favoriete album: The Last of the True Believers
Favoriete nummer: Ballad of Robin Winter-Smith
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: nee

Soms weet je dat een artiest helemaal in je straatje zou moeten passen, en doe je toch niets met die informatie. De mix van folk en country (met soms wat popinvloeden) die Nanci Griffith maakte, had mij al jaren geleden aan moeten spreken, en toch duurde het tot een jaar geleden voordat ik me echt in haar muziek ging verdiepen. Het boxje Working in Corners, met daarin haar eerste vier albums, was een mooie aanvulling op de verzamelaar die ik al had, en eigenlijk was ik direct verkocht. De eerste twee albums zijn nog duidelijk platen van een artiest die zoekende is, maar die wel al mooie folknummers bevatten.

Met Once In A Very Blue Moon vindt Griffith een meer country-geörienteerde stijl en met een aantal gerenomeerde Nashville-sessiemuzikanten maakt ze de eerste van een viertal geweldige platen, waarop haar eigen nummers worden afgewisseld met smaakvolle covers, vaak van artiesten uit haar eigen omgeving. Zeker met die eigen composities maakt ze indruk door de beelden die ze op weet te roepen met nummers als Love at the Five and Dime en Daddy Said.

Het lijkt me dat ze hiermee goud in handen heeft, maar desondanks moest het kennelijk allemaal wat commerciëler klinken en de popinvloeden sijpelen meer door in haar muziek. Ergens is het toch jammer dat iemand die in staat is een eigen stijl te hebben én zelf goede nummers kan schrijven, zich in zo’n keurslijf laat stoppen. In de eerste jaren levert het nog steeds hele mooie nummers op, en haar twee coveralbums uit de jaren ’90 zijn misschien wel de beste platen die ze gemaakt heeft, maar allengs wordt het toch allemaal wat minder, en vaak zijn de eigen composities dan ook al niet meer de sterkhouders van de albums. Met de muziek die ze in de eerste vijftien jaar van haar carrière heeft gemaakt, is een 27ste plek echter ruimschoots verdiend.

26. Lana Del Rey

Favoriete album: Norman Fucking Rockwell!
Favoriete nummer: Venice Bitch
Ook in het lijstje van: aERodynamIC (42); Shaky (69)
Live gezien: nee

Eind jaren ’90 stopte ik met het luisteren naar de radio en koos ik steeds meer mijn eigen muzikale weg. Dat heeft enorm veel goede muziek opgeleverd, maar de binding met wat populair was bij een groter publiek, verloor ik steeds meer uit het zicht. Pas de afgelopen jaren ben ik de hedendaagse muziek weer wat beter gaan volgen, al merk je dan wel hoe gefragmenteerd die muziekwereld is: volg je de populaire artiesten met internationaal aanzien, dan sta je vervolgens toch versuft op een dansvloer waar verder iedereen wel bekend is met nummers van de radio (of Tik Tok, en weet ik veel wat meer). Ik heb me daar inmiddels maar bij neergelegd (want erg boeiend vind ik die mij onbekende muziek verder niet) en ik concentreer me verder op wat ik wel leuk vind aan hedendaagse popmuziek. En dat blijken de afgelopen jaren eigen vooral zangeressen te zijn.

Miley Cyrus, Dua Lipa, Lorde, Taylor Swift, Kacey Musgraves (zie 50), Phoebe Bridgers, Lady Gaga en nog vele anderen draai ik graag, maar onbetwist bovenaan deze orde staat Lana Del Rey. Dat was niet eens altijd zo, tot aan Norman Fucking Rockwell! vond ik haar muziek ook wel leuk, maar sloeg ik Lorde bijvoorbeeld hoger aan. NFR! veranderde dat. Het was niet alleen voor het eerst in jaren dat er weer eens een popalbum mijn jaarlijstje aanvoerde, maar het is ook een album gebleken waar ik op terug blijf grijpen, al is het alleen al omdat ik nummers als Venice Bitch, The Greatest en Mariners Apartment Complex ook zes jaar na dato nog steeds niet vaak genoeg kan horen. Meer nog dan haar eerdere albums bevat het album voor mij een thematische eenheid, en misschien is het zelfs wel het beste conceptalbum van de laatste jaren.

De opvolgers hebben eigenlijk in mijn waardering meegelift op het succes van Norman Fucking Rockwell!, waardoor er een soort waterscheiding ontstaan is. Daarbij is het ook wel prettig dat Del Rey behoorlijk productief is, zodat ze eigenlijk nauwelijks tijd geeft om de aandacht te laten verslappen. Wel merk ik dat ik nog steeds erg vasthoud aan het albumformaat, waardoor ik niet zo’n zicht heb op de inmiddels flinke hoeveelheid losse en verspreide nummers. Van mij mag ze die nog wel eens op een verzamelalbum uitbrengen, maar dat is waarschijnlijk erg ouderwets gedacht…

Niet om zout in de wond te strooien, maar dat optreden op naar ik meen North Sea Jazz 2023 was inderdaad zeer de moeite waard. Het was prachtig om te zien hoeveel vakmanschap en onderling respect de mannen op leeftijd tentoonspreiden. Met de kennis van nu was het tevens zo'n beetje de laatste mogelijkheid om Zakir Hussain live aan het werk te zien, dus ik voel me gezegend. Hopelijk heb je meer geluk met John McLaughlin in een andere bezetting, want het is inderdaad nog maar de vraag hoe lang hij nog blijft optreden.

Apart dat ik dit topic nu pas ontdek trouwens, maar ik ben aangehaakt nu en ga snel eens bijlezen. Ziet er uit als een heel interessante lijst artiesten!

Fijn dat het optreden in ieder de moeite waard was! Ik wist overigens niet eens dat Hussain mee zou doen. Zag jij McLaughlin voor het eerst of had je hem al eerder gezien?

&: leuk dat je meeleest!

Nee, ik had John McLaughlin nooit eerder gezien, maar was al wel jaren een groot bewonderaar van hem. Ik ben wel vooral bekend met zijn werk met Miles Davis en Mahavishnu Orchestra. De bezetting was die zondagavond op NSJ als volgt: John McLaughlin (gitaar), Shankar Mahadevan (vocalen), Ganesh Rajagopalan (viool), Zakir Hussain (percussie en tabla) en Vinayakram Selvaganesh (percussie).

Die laatste twee speelden ook in Remember Shakti (en Hussain natuurlijk ook al in Shakti zelf). Speelden ze daar dan ook veel van?

Dat was wel mijn indruk, ja. Maar zoals gezegd ken ik vooral zijn werk met Miles Davis en Mahavishnu Orchestra, de albums met Shakti zijn mij grotendeels onbekend. Daar moet ik maar eens wat aan veranderen binnenkort.

Ik zie nu trouwens dat iemand het hele concert gefilmd heeft en op het internet geslingerd heeft: https://www.youtube.com/watch?v=M4KAtdJ1eiM

Weer even een korte terugblik:

50. Kacey Musgraves
49. Pharoah Sanders
48. The Unthanks / Rachel Unthank & The Winterset
47. Dixie Chicks
46. Moloko / Roísín Murphy
45. Pendragon
44. Underworld
43. Phil Ochs
42. Talk Talk
41. Jason Isbell / Drive-By Truckers
40. Runrig
39. Laura Nyro
38. The Byrds
37. Maddy Prior
36. Bob Dylan
35. Robert Wyatt
34. Funkadelic / Parliament
33. The Watersons
32. King Crimson
31. Eefje de Visser
30. Stevie Wonder
29. Nickel Creek
28. John McLaughlin / Mahavishnu Orchestra / Shakti
27. Nanci Griffith
26. Lana Del Rey

25. Fairport Convention

Favoriete album: Liege and Lief
Favoriete nummer: The Bonny Bunch of Roses
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: ja

In het begin van de eeuw zocht ik bij Plato in Leiden in het budgetrek naar albums die mogelijk voor mij interessant zouden zijn. Bij gebrek aan een mobiele telefoon of fotografisch geheugen, moest dit vooral gebeuren op basis van de aanprijzingsstickers op de albums zelf, of van wat ik me toevallig herinnerede uit muziektijdschriften. ‘Voted the most important folk album of all time’ staat er op mijn exemplaar van Liege and Lief van Fairport Convention en dat trok me over de streep. Geen seconde spijt van gehad en inmiddels kan ik de uitspraak – na zeker duizend folkalbums geluisterd te hebben – volledig onderschrijven.

Liege and Lief markeert het einde van een bewogen periode. In ruim een jaar tijd nam de band vier albums op, maar na het titelloze debuut zag het de twee vocalisten vertrekken, waarna de legendarische Sandy Denny haar intrede deed op What We Did On Our Holidays, een album waarop al de klassieker Meet on the Ledge staat, maar waarop de band duidelijk nog zoekende is naar een eigen koers, getuige ook de vele covers. Op Unhalfbricking staan weliswaar liefst drie Bob Dylan-covers, maar ook klassieker Who Knows Where The Time Goes én de eerste echt geslaagde poging tot het maken van wat later folkrock is gaan heten: A Sailor’s Life. Het was de koers die op Liege and Lief tot wasdom zou komen, maar toen had de band inmiddels een forse tegenslag te verwerken gekregen: drummer Martin Lamble was bij een auto ongeluk overleden en de hele band lag daardoor in de kreukels. Na het album vertrokken oprichter Ashley Hutchings (zie 80) en Sandy Denny en eigenlijk is het de jaren erna een komen, gaan en terugkeren van bandleden geweest.

De vele bandwisselingen hebben hun effect gehad op de output. Full House is nog in zijn geheel een sterk album, maar op volgende platen is de band toch vooral zoekende en worden mislukte pogingen gedaan om een toegankelijker geluid neer te zetten. In de jaren ’70 levert dat in ieder geval nog veel genietbare muziek op, in latere decennia is dat steeds minder het geval.

Fairport Convention staat redelijk centraal in het Britse folklandschap en de afzonderlijke leden keren op vele plekken terug (o.a. Steeleye Span, Albion Band, Jethro Tull, Fotheringay, Plainsong, Trader Horne) of beginnen solocarrières. Ashley Huthcings (80) en Richard Thompson (64) kwamen al voorbij, maar ook Judy Dyble, Iain Matthews, Dave Swarbrick (met en zonder Martin Carthy, zie 33) en Sandy Denny hebben voldoende materiaal gemaakt dat de moeite meer dan waard is, al hoor ik Sandy Denny nog wat liever met haar ‘andere’ band Fotheringay dan solo.

24. Rush

Favoriete album: Signals
Favoriete nummer: Subdivisions
Ook in het lijstje van: Casartelli (1); vigil (25)
Live gezien: ja

Weinig muziek roept hier thuis zoveel weerstand op als die van Rush, en dan in het bijzonder de stem van Geddy Lee. Het valt inderdaad moeilijk te ontkennen dat de zang nogal ‘acquired taste’ is, om het maar met een understatement te zeggen. Ik draai de band inmiddels alweer een kwarteeuw en mij heeft het zelf nooit gestoord, terwijl ik de band toch heb leren kennen via de klassieke jaren ’70-platen waar Geddy nog in de hogere registers zingt.

Rush is een van de grote symfobands én er was eind jaren ’90 veel goedkoop vinyl van hen verkrijgbaar. Meer reden om tot aanschaf over te gaan was eigenlijk niet nodig. A Farewell To Kings, Permanent Waves en Exit…Stage Left waren de eerste, Hemispheres, 2112 en Moving Pictures volgden en een jaar had ik de jaren ’70 wel zo’n beetje compleet (de jaren ’80-Rush begint voor mij eigenlijk pas bij Signals). Daar bleef het vervolgens ook jaren bij, vermoedelijk omdat de latere albums niet goedkoop verkrijgbaar waren ofzo. Mijn referentiekader voor Rush bestond dus uit lange nummers, moeilijke concepten en een hoge zangstem.

Dat er ook nog een andere Rush bestond, ontdekte ik pas een aantal jaar later. Eerst via een paar goedkope cd’s van eind jaren ’80 (Presto) en de jaren ’90, maar die nodigden om eerlijk te zijn niet echt uit tot verder luisteren. Pas na mijn lidmaatschap van het Progwereldforum kwam ik in contact met het ontbrekende tijdvak (Signals tot en met Hold Your Fire) en geleidelijk aan is dat ook mijn favoriete periode geworden. De nummers waren wat puntiger, Geddy Lee vloog vocaal wat minder uit de bocht en in tegenstelling tot zoveel jaren ’80-muziek vind ik Rush juist niet gedateerd klinken maar frisser dan in de periode ervoor. Met die voorkeur voor de jaren ’80 kwam ook een herwaardering voor overgangsplaat Moving Pictures.

In 2011 zag ik de band samen met een collega live in Ahoy, maar echt veel indruk heeft dat concert niet achtergelaten. Eigenlijk herinner ik me alleen het immense drumstel van Neil Peart nog, evenals de best indrukwekkende drumsolo (waar ik verder best een hekel aan heb, maar om het zo een keer van bovenaf te zien, maakte het wel de moeite waard).

Rush, echte " jeugdliefde " maar nog steeds heel mooi.
Ik heb trouwens hier ooit een Rush GH editie gedaan.

Fairport Convention nog niet eerder in een lijstje in dit topic? Raar.

Inderdaad, maar dat heb ik bij vijfenzestig andere artiesten ook

23. Townes van Zandt

Favoriete album: Our Mother the Mountain
Favoriete nummer: Tecumseh Valley
Ook in het lijstje van: Dazzler (40)
Live gezien: nee

Townes noemde zelf natuurlijk anderen als de vraag werd gesteld wie de beste tekstschrijver was en dat past ook wel bij zijn positie van de eeuwige underdog, maar verder wordt Townes van Zandt toch wel erg vaak genoemd door collega’s als het gaat om invloed. Terecht natuurlijk, want ook al heeft hij niet enorm veel muziek gemaakt, er is toch een behoorlijk aantal iconische nummers uit zijn pen gekomen.

Van Zandt was een tragische figuur (al heeft hij dat beeld ongetwijfeld ook wel enigszins gecultiveerd) en een reportage over een bezoek aan Nederland in 1990 dat werd geherpubliceerd in het al meerdere malen genoemde Want Moor? schetst hem als een wat trieste maar tegelijkertijd juist humoristische man. Die kant komt op zijn muziek ook wel terug, al vind ik een nummer als Talkin’ Karate Blues wel zo ongeveer het slechtste dat hij gemaakt heeft.

Mij doe je veel meer plezier met zijn trieste nummer (wat gelukkig ook wel 90% van zijn oeuvre is), want daarin blinkt Van Zandt uit, met de kenmerkende snik in zijn stem. Favorieten vinden is dan ook moeilijk, maar Tecumseh Valley, Rake en het over zijn vermoorde vrouw geschreven Snow Don’t Fall verdienen het in ieder geval om genoemd te worden. Verder is de productie van Van Zandt na de eerste jaren flink afgenomen – slechts drie albums in de laatste vijfentwintig jaar van zijn leven – maar de kwaliteit is gelukkig altijd heel hoog gebleven. De eerdere albums bevatten de bekendste nummers en Out Mother The Mountain en de titelloze plaat zijn daardoor licht favoriet, maar eigenlijk draai ik ze allemaal wel redelijk in gelijke mate – behalve het door overmatige strijkers ontsierde debuut dan – die draai ik eigenlijk niet zo vaak meer sinds ik die nummers ook in kalere versies van de volgende twee platen ken.

22. Home Service / John Tams

Favoriete album: Alright Jack
Favoriete nummer: Sorrow/Babylon
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: nee

John Tams kwam al even langs bij de Albion Band (zie 80), waar hij een tijd in gezongen en gespeeld heeft. Uit de Albion Band splitste zich een groep muzikanten af om als Home Service verder te gaan. Aangezien de band veel optrad als begeleidingsband bij theaterstukken, is er maar relatief weinig uitgebracht en dan vind ik eigenlijk ook alleen de albums met Tams als zanger echt de moeite waard. Dan hebben we het dus over drie studioalbums en één liveplaat. Die platen vind ik dan ook meteen wel heel erg goed.

Schreef ik bij Fairport Convention (zie 25) dat Liege And Lief het beste folkrockalbum allertijden is, dan is Alright Jack van Home Service toch een goede tweede. Dat is des te verrassender omdat het midden jaren ’80 is gemaakt, ver na de hoogtijdagen van de Britse folk. Kenmerkend voor de muziek van Home Service zijn de blazers, deels dezelfde blazers overigens die spelen in die andere folk-met-blazersband Brass Monkey, en die geven de muziek een flink onderscheidend kenmerk. Ook zonder die blazers zou Alright Jack overigens al een buitengewoon goed album zijn geweest, en dat is te danken aan de songwriting-kwaliteiten van Tams, want het zijn zijn composities Alright Jack, Scarecrow en vooral het jachtige Sorrow/Babylon die tot het beste behoren dat ik ken.

Tams is verder een drukbezet schrijver, radiomaker en acteur geweest, dus veel tijd voor een solocarrière was er niet. Afgezien van wat filmmuziek gaat het dan om drie albums, waarvan ik de derde, The Reckoning, de sterkste vind, vooral ook door het prachtige How High The Price, dat met Who Will Blow The Candle Out Tonight? van zijn solodebuut tot zijn mooiste ballads behoort.

Een muzikale loopbaan van een jaar of veertig resulteert dus slechts in een bescheiden output, maar die is dan ook wel volledig de moeite door de sterke composities en de warme, diepe stem van Tams, voor mij een van de grootheden in de Engelse folkmuziek.

Dit was overigens de laatste keer dat ik twee artiesten op één dag post, vanaf morgen elke dag één artiest en dan ben ik netjes aan het eind van de maand klaar. Kronos

21. Queen

Favoriete album: Queen II
Favoriete nummer: Innuendo
Ook in het lijstje van: MssrRenard (3); aErodynamIC (32); vigil (39); casartelli (62); Dazzler (76)
Live gezien: ja

Had ik in mijn middelbare schooltijd een lijst als deze gemaakt, dan had Queen op nummer 1 gestaan, met daarna een hele lange tijd niets. In de spaarse gevallen dat ik nu nog een oud-klasgenoot tegenkom, dan beginnen ze nog steeds over Queen, dus ik zal er vast te veel over gepraat hebben (of mijn Queen-t-shirt te vaak hebben gedragen). Die liefde is echter in de loop der jaren wel een flink eind weggezakt, deels doordat ik andere muziek leerde kennen, deels omdat de muziek bij nader inzien toch niet altijd zó goed bleek als ik toen dacht, en vermoedelijk ook wel door de enorme overdosis die ik mezelf in de jaren ’90 heb toegediend.

Het begon voor mij met het nummer Innuendo, dat verscheen toen ik me voor de populaire muziek van mijn tijd ging interesseren. Mijn eerste verzamelaar – een van de vele EVA/Magnum/weet ik veel welke maatschappij-cassettes (later cd’s) die ik kocht opende ermee en het was een nummer dat veel indruk maakte – en toen wist ik nog niet eens dat de gitaarsolo van Steve Howe was en dat de bijbehorende videoclip een van de mooiste ooit gemaakt is. Afijn, Queen stond op het netvlies en ik kocht Greatest Hits, draaide die vaak, kocht Greatest Hits II bij het verschijnen, en een week later overleed Freddie Mercury. Grote schok natuurlijk, al was het alleen al omdat het de eerste artiest waar ik fan van was die overleed. Uiteraard bleef ik lang op om het Tribute Concert op tv te zien.

Van de weeromstuit werd ik zo fanatiek als mijn zakgeld het toeliet en in het volgende jaar bouwde ik aan mijn collectie, enkele cd’s, meerdere voorbespeelde cassettes en een aantal gekopieerde cassettes. Ik kan nu niet anders dan met enige verbazing terugkijken op die periode – ik was begin jaren ’90 echt van mening dat Radio Gaga het beste nummer allertijden was. Soms komt verstand echt met de jaren en mijn Queenliefde bleef, maar de favorieten veranderden. De jaren ’80-nummers ging ik steeds minder waarderen en nummers als Bohemian Rhapsody en Somebody To Love juist meer, maar de echte omslag kwam toen ik de eerste twee albums ontdekte.

Op Greatest Hits was slechts Seven Seas of Rhye te vinden, een nummer dat me niet echt was opgevallen, maar met de aanschaf van Queen en vooral Queen II – rond 1994, als laatste van alle Queenalbums die ik ontdekte – werd me snel duidelijk dat hier een heel ander soort muziek werd gemaakt, veel verhalender en ook veel eigener. The March of The Black Queen werd mijn nieuwe favoriet, maar eigenlijk vind ik alle nummers van die eerste twee platen geweldig, en sindsdien staan alle andere platen daar eigenlijk van in de schaduw. Twee decennia later verscheen dan eindelijk een liveopname uit die periode – Live at the Rainbow – en daar blijkt dat ze deze nummers ook prima live wisten te vertolken.

Later sloeg ik door: Queen was niet langer de band die geniale nummers als Radio Gaga maakte, maar de band die na hun briljante start commerciële uitverkoop hadden gehouden. In retrospectief is dat uiteraard ook nogal overdreven, want zeker de albums tot en met News of the World bevatten gewoon heel veel sterk materiaal en hoewel er hitgevoelig materiaal opstaat, kan Bohemian Rhapsody toch bezwaarlijk als een knieval voor de commercie worden gezien. Op de albums vanaf Jazz is het wel veel meer hit-and-(steeds vaker)-miss, tot aan hun laatste echte plaat Innuendo, die ik wel weer sterk vind. Mijn eerste kennismaking, (het nummer) Innuendo, is inmiddels mijn favoriete Queennummer en verder draai ik vooral nog steeds de eerste twee platen en af en toe een ander jaren ’70-album of een liveplaat. De rest van mijn Queenverzameling staat al jaren vooral stof te happen en is meer nostalgie dan muziek waar ik echt nog graag naar luister.

In de jaren ’90 – en ook nog wel eens erna – heb ik ook al het solowerk van de band geprobeerd, maar dat kon me eigenlijk maar zelden bekoren. Het debuut van Brian May heeft nog wel wat en het Barcelona-album van Mercury vind ik ook nog wel oke, maar daar houdt het wel mee op. Ook de samenwerking met Paul Rodgers doet me niet veel, maar Adam Lambert vind ik dan wel weer een waardige vervanger voor Mercury. In die samenstelling zag ik ze ook in het Ziggodome, en dat was een prima concert, ondanks een wat zieke Brian May.

20. Kate Bush

Favoriete album: Aerial
Favoriete nummer: King of the Mountain
Ook in het lijstje van: aERodynamIC (6); Dazzler (16); vigil (50)
Live gezien: nee

Kate Bush kwam in de jaren ’90 vaak genoeg voorbij op de radio, al was dat vaak wel met haar jaren ‘70 en ‘80-hits. Toen ik eenmaal begreep dat Wuthering Heights echt ging over een van mijn favoriete boeken en niet alleen dezelfde titel had – dat duurde even, in eerste instantie verstond ik totaal niet wat ze nou zong – was ik helemaal verkocht aan dat nummer en dat duurt inmiddels dus alweer een jaar of dertig.

De oudste albums kwamen als vinyl in huis en werden ook best veel gedraaid, maar de echte klik met de platen bleef om de een of andere reden toch wel uit. Het meest luisterde ik eigenlijk naar The Whole Story en dus naar de hits. Van de albums was in eerste instantie was The Kick Inside favoriet, maar dat is inmiddels veranderd ten faveure van Hounds of Love en Aerial.

Vooral de verschijning van Aerial was een ervaring. Het eerste album in twaalf jaar en eigenlijk het eerste album dat ik vanaf het begin meemaakte, want The Red Shoes had ik indertijd gemist (net als zo ongeveer iedereen, voor mijn gevoel). En dan ook meteen een dubbelalbum met twee lange conceptstukken, dat was nogal een traktatie, en als dan beide ook nog eens de hoge standaard van The Ninth Wave halen, dan is het wel begrijpelijk waarom ik dit album in mijn top 10 heb staan. Want ja, inmiddels was vooral The Hounds of Love als totaalplaat wel geland, en ook die staat alweer jaren op 5*.

Ik was net niet gek genoeg om naar Londen te gaan voor de concerten, maar ben nog steeds jaloers op degenen die er wel bij waren. De weergave op Before The Dawn is ook weer wonderschoon, met integrale vertolkingen van The Ninth Wave en A Sky of Honey. Meestal wil ik dat een livealbum ook duidelijk klinkt als een live-album en dat is hier niet echt het geval, maar omdat het zo’n perfect kunststuk is, qua opbouw en qua uitvoering, behoort het toch tot mijn allerfavorietste liveplaten.

19. Fela Kuti

Favoriete album: Zombie
Favoriete nummer: Water No Get Enemy
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: nee

De box The Complete Works of Fela Anikulapo Kuti was niet goedkoop, maar daarmee ben je wel meteen (vrijwel) compleet. 44 (?) albums is misschien wat veel van het goede, want hoewel je echt wel een flinke ontwikkeling merkt in de ruim twintig jaar dat hij muzikaal actief was, verschillen veel albums onderling niet zo veel. Kwalitatief zijn de verschillen echter klein, het maakt dus niet eens zo heel veel uit welke plaat je op zet.

Dat wil niet zeggen dat ik geen favorieten heb. Zombie was de eerste cd die ik van Fela kocht en dat is ook wel mijn favoriet gebleven, maar ik zou niet eens precies kunnen zeggen waar dit hem in zit. In de jaren 1975-1977 bracht Fela namelijk liefst achttien albums uit, gemiddeld dus zes per jaar, met gemiddeld twee tracks van ongeveer een kwartier met daarop dezelfde elementen uit een mix van jazz, funk, afrobeat, vrouwelijke herhaalkoortjes en kromme Engelse teksten met vaak een politieke lading. Het is me een raadsel hoe iemand zo’n verbijsterend hoge productie met een constante kwaliteit kan hebben (en hoe je zoiets doet zonder de markt voor je product compleet te verzadigen), maar ondanks veel luisteren lukt het me dus niet om kwalitatief echt onderscheid te maken. Hoogstens is het ene nummer wat pakkender dan het andere en blijft daardoor wat beter hangen.

Fela is al dusdanig lang dood dat ik ook nooit de kans gehad heb om hem live te zien, en dat moet toch wel een hele belevenis geweest zijn, want hij tourde met een enorm entourage. Wel bezoek ik soms optredens van funk- en afrobeatbandjes en dan wordt eigenlijk altijd wel op de een of andere manier teruggegrepen op Fela Kuti, die als een synoniem voor het genre gezien kan worden.

Fantastisch Felaboxje! Ik weet niet wat jij ervoor betaald hebt, maar ik vond de prijs-kwaliteitverhouding juist prima. Alle albums los aanschaffen was nog veel duurder en tijdrovender geweest. Toevallig heb ik trouwens vorige maand weer eens een hele reeks Fela-albums gedraaid en ik kan me wel wat voorstellen bij je opmerking dat albums onderling niet enorm verschillen. Toch springen bepaalde nummers en albums er voor mij wel uit, Water No Get Enemy is ook één van mijn favoriete nummers.

Oh, zeker, en ik betwijfel of ze überhaupt allemaal op cd verschenen zijn. Ik meen dat ik er 180 euro voor betaald heb.

18. Gram Parsons / The Flying Burrito Brothers

Favoriete album: The Gilded Palace of Sin
Favoriete nummer: The Return of the Grievous Angel
Ook in het lijstje van: -
Live gezien: nee

Ik stak mijn bewondering voor Gram Parsons al niet onder stoelen of banken bij het neerpennen van een stukje over The Byrds (zie 38), dus dat hoef ik hier niet te herhalen. Wel is zijn bepalende bijdrage aan Sweetheart of the Rodeo geen unicum. De countryrocksound had hij daarvoor al beproefd met The International Submarine Band, en hoewel hun album Safe At Home krap een halfuurtje klokt en lang niet het niveau haalt van Sweetheart of the Rodeo, kan het toch wel als een startpunt van een genre worden gezien. En na zijn korte tijd bij The Byrds herhaalde hij zijn kunststukje met het minstens zo goede Gilded Palace of Sin van The Flying Burrito Brothers.

Parsons is erg jong gestorven en heeft in totaal maar zes albums gemaakt, twee soloplaten en vier albums met in totaal drie verschillende bands. Geen slechte score in ongeveer zes jaar tijd, al staat het eigenlijk nauwelijks in verhouding tot de hoeveel postume roem die het hem heeft opgeleverd, want het album van The International Submarine Band is eigenlijk vooral interessant als je al fan bent van Parsons en het tweede Burrito Brothers-album is niet slecht maar ook niet sensationeel goed.

Het meest tragische is eigenlijk nog dat Parsons met zijn twee solo-albums op de goede weg was. Samenwerken was waarschijnlijk gewoon niet zijn ding, dus toen hij zelf verantwoordelijk werd, wist hij én Emmylou Harris als compaan te strikken én in korte tijd twee albums uit te brengen met materiaal dat weliswaar niet zo grensverleggend was als Sweetheart en Gilded Palace, maar dat zijn songwriterskwaliteiten wel toonde. Er had een gouden toekomst voor hem weggelegd kunnen zijn, maar zijn verslaving heeft dat helaas verhinderd.

De tastbare erfenis is klein, maar gezien de grote invloed die hij heeft gehad, zowel binnen als buiten de country, kan toch wel worden gesproken van een van de meest invloedrijke artiesten ooit en alleen al voor het lanceren van Emmylou Harris’s carrière (zie later) kan hij niet genoeg waardering krijgen.

Miles krijgen we zeker pas rond Pasen als de GH editie speelt

Over de uitslag wordt niet gecorrrespondeerd...

17. Genesis

Favoriete album: Selling England by the Pound
Favoriete nummer: Dancing with the Moonlit Knight
Ook in het lijstje van: vigil (7); Casartelli (7)
Live gezien: nee

Genesis verscheen al in 1991 op mijn radar, met No Son of Mine en later de andere hits van het album We Can’t Dance. Phil Collins kende ik toen al van verschillende hits, vooral van zijn laatste plaat …But Seriously. Het album We Can’t Dance kopieerde ik op een cassette en later kocht ik de twee live-albums uit 1993. Congo pikte ik als nummer nog wel mee op de radio en ook Turn It On Again en Mama leerde ik via de radio kennen, terwijl Land of Confusion dankzij de geweldige videoclip op MTV goed bleef hangen.

Rond 1995 schakelde ik ’s avonds een keer in bij een radioprogramma waarin een album top zoveel voorbij kwam. Selling England By The Pound stond vrij hoog en daarvan werden The Cinema Show en Firth of Fifth gedraaid. Er ging een wereld voor me open en ik leende de cd bij de Haarlemse bibliotheek. Het was het begin van een jarenlange progliefde, waarvan Genesis eigenlijk heel lang het middelpunt is geweest. De verschillende albums kwamen er in eerste instantie op lp (want goedkoop), later op cd en weer later in de box-edities.

Selling England By The Pound is lange tijd mijn overall favoriete album geweest en opener Dancing With The Moonlit Knight mijn favoriete nummer, maar eigenlijk gooiden alle albums vanaf Trespass tot en met Duke hele hoge ogen en dat doen ze nog steeds, al draai ik ze niet zo gek vaak meer. Een duidelijke keuze voor Gabriel of Collins heb ik daarbij ook nooit gemaakt, hoogstens vond ik de muziek die Genesis na Duke is gaan maken – en die veel meer in het verlengde van Collins’ succesvolle solocarrière ligt – in zijn algemeenheid veel minder interessant dan het oudere werk.

De navolging die Genesis in het proggenre heeft gekend valt eigenlijk niet te beschrijven – geen enkele andere band heeft ook maar bij benadering zo veel invloed op andere bands uitgeoefend en veel van die bands zijn ook lange tijd mijn favorieten geweest (en soms nog steeds). Genesis zelf heeft daar bij mijn weten nooit zo veel boodschap aan gehad, want met uitzondering van Steve Hackett bewogen de verschillende bandleden zich toen al in hele andere muzikale kringen dan hun navolgers.

Ik bezocht ook in de loop der jaren minstens vijf verschillende Genesis-tributebands om toch maar een beetje die Genesis-live-ervaring te krijgen (maar toen Genesis zelf in 2007 optrad, was ik dan weer niet van de partij) en zag gitarist Steve Hackett als bewaker van het Genesis-erfgoed ook meerdere malen. Met dat laatste ben ik op een gegeven moment wel gestopt omdat ik het eigenlijk wel wat sneu vond dat iemand zijn eigen lange solocarrière live in de steek liet omdat Genesismuziek vollere zalen trekt. Ook van de andere leden heb ik de solocarrières altijd wel gevolgd, met wisselende waardering.

Genesis is dus – net als bijvoorbeeld Queen – een band die muzikaal enorm belangrijk voor me geweest is, maar ik zet het de afgelopen jaren nog maar zelden op. Elke keer dát ik het opzet, voelt dan wel als een soort muzikaal thuiskomen.