Black Sabbath - Sabotage (1975)

Ik heb hem de laatste tijd wat vaker beluisterd, en eigenlijk is het een best goed album, alleen jammer van Supertzar en Am I Going Insane. De rest vind ik dik in orde en is lekker heavy. Vooral de (korte) gitaarsolo's in The Thrill Of It All vind ik heerlijk om naar te luisteren Ik verhoog mijn stem naar 3,5*.

Hier staat één van mijn favoriete nummers van Black Sabbath op, namelijk the Writh. Ozzy zingt hier gewoon perfect en instrumentaal klinkt het heerlijk.
Ook Megalomania vind ik een zeer sterk nummer. De rest is ook best aardig, maar deze twee schieten er boven uit.

je hoort ook wel dat Sabbath gegroeid is sinds het debuut.

Het klinkt misschien gek, maar met beide meningen hierboven ben ik het eens.
Het eerste deel van dit album is in mijn ogen een van de hoogtepunten uit Sabbath's discografie. De eerste 4 nummers van Sabotage zijn niet zomaar een verzameling liedjes, het is eerder een bloedstollend ritje in een achtbaan.
Zodra je instapt, word je meteen met een hoge snelheid weggeschoten. Je draait een aantal rondjes om je as zonder dat je nog precies doorhebt wat er allemaal gebeurt. In ieder geval is het iets magisch, furieus, spannends (Hole In The Sky). Na 4 minuten belandt je karretje op een vlak stukje, en remt opeens af zodat je tijd hebt om wat adem te halen. Net op het moment dat je (te laat) beseft dat je wellicht beter niet had in kunnen stappen, begin je weer snelheid te maken voor de hele vette looping die Symptom of the Universe heet. En nog een looping, en nog een. Met piepende banden komt het karretje opeens op grote hoogte tot stilstand. Weer even een rustpuntje, even ademhalen. Dan begin je langzamerhand nog verder te klimmen. Heel rustig, maar langzamerhand voel je de spanning toenemen. Todat je opeens van grote hoogte naar beneden raast, sneller en sneller (Megalomania). Het lijkt wel alsof je afdaling nooit meer op gaat houden. En dan sta je opeens stil, nog naar adem zoekend.
Einde van het achtbaanritje dat kant A heet.

Daarbij vergeleken is kant B meer een half leeg spookhuis in hetzelfde pretpark. Je gaat in je karrtje zitten, maakt die riemen vast, en gaan maar. Als je naar binnen gaat, bekruipt je een spannend gevoel. Heel subtiel, maar toch heb je het idee dat er iets overdonderends plaats gaat vinden (Thrill Of It All). Dan kom je het eerste vertrek binnen, maar in plaats van een wandelend skelet kom je een Russisch kamerkoor tegen dat statisch staat te zingen (Supertzar). Gelukkig rij je snel door naar het volgende vertrek. Ook daar niks spannends of engs. Alleen als de klapdeuren naar de volgende kamer openklappen, heb je opeens het idee dat je wordt achtervolgd door een horde enge wezens. Eindelijk iets spannends. Hopelijk is de laatste kamer van het huis net zo eng. Maar helaas. Hier alleen een hard, en bijna vals schreewende man (The Writ). En dan sta je alweer buiten in het daglicht.

Terug in de auto naar huis bekruipt je een gevoel van teleurstelling. De dag begon zo mooi, maar het einde viel toch erg tegen. Maar die achtbaan waar je mee begon, die was er eentje om nooit te onthouden.

4*

heeft lang geduurd eer ik dit album kon "vatten",er zitten zoveel kanten aan.
De eerste keer dat ik het hoorde was de diepe mystiek die erin ligt wat mij
aansprak.Maar de vele vreemde overgangen en wisselingen verwarde mij.
Nu is het een van de betere Sabbath albums voor mij geworden.
Absolute hoogtepunten;Hole in the sky
Symptom of the Universe(Jazz outro op het einde,fabelachtig gewoon)
Megalomania
Thrill of it all
The Writ

Misschien wel het meest onderschatte album van deze mannen. Wanneer ik de cd in mijn radio stopte om hem te beluisteren werd ik gelijk van mijn sokken geblazen door Hole in the Sky. Wat een geweldig nummer is dat . Op basis hier van verdiende dit album minstens een punt of 2. Geniale zet om daarna een instrumentaal rustig nummer er achter te plaatsen en vervolgens hoor je de bonkende gitaren van Iommi bij Sympton of the Universe met evenveel power als het eerdergenoemde nummer. Hier laat Ozzy andermaal zien waarom hij een uitstekende zanger is. De rest van het album is vrij experimenteel met het nodige resultaat. Megalomania en Am I Going Insane brengen een eigen sfeer waar ik wel van hou. Supertzar is hier idd nogal een vreemde eend in de bijt, omdat het niet echt strookt met de rest van het album. Maar het laat wel de experimentele gedrevenheid van deze mannen zien. Een meesterlijke duim voor deze mannen en een terecht album dat ''13'' uit mijn top 10 gaat verdrijven. Chapeau!

Ik vind het raar dat Am I Going Insane meer indruk maakt dan Symptom of the Universe of Hole in the Sky....

Sabotage is het zesde album van Black Sabbath waarbij ze een zeer sterke reeks met albums hebben afgeleverd. Sabotage is niet meer van het hoge niveau van zijn voorgangers maar toch staan ook hier een aantal goede nummers op.

Het album opent gelijk al sterk met Hole in the Sky een nummer waarbij Ozzy zeer goed bij stem is en muzikaal gezien Tony Lommi er weer vrolijk op los beukt. Daarna volgt net als op de voorgaande albums weer een instrumentaal deel die me deze keer niet echt weet te ontroeren. Ook Symptom of the Universe weet me niet echt te raken, het klinkt allemaal wat simpel en het nummer verrast niet echt. Alleen op het einde komt er een instrumentaal deel waardoor de samenhang er wat in ontbreekt.
Megalomania verrast dan weer wel met heerlijke gitaarriffs die je beetpakken en Ozzy die goed in vorm is. Een nummer waar de sfeer goed wordt neergezet. The Thrill of It All is van een gemiddeld niveau, niet echt een song die erboven uitsteekt maar zeker ook niet slecht. Supertzar is een instrumentaal nummer wat in mijn ogen net iets te lang duurt, de opbouw is al goed maar het maakt het album wat onsamenhangend.
Met de twee laatste tracks Am I Going Insane en The Writ wordt het album nog wel waardig afgesloten, vooral Am I Going Insane is muzikaal gezien een mooi nummer.

Al met al is het een heel afwisselend album wat niet echt een samenhang lijkt te hebben. Veel nummers staan op zich zelf goed en zeker Megalomania en Hole in the Sky zijn schitterende nummers. Geen verkeerde plaat maar niet zo sterk als de reeks met albums die BS hiervoor heeft neergezet.

3.5*

Na het artistieke hoogtepunt "Sabbath Bloody Sabbath" waarin qua produktie en instrumentatie meer tijd als ooit in had gezeten gaan ze hierop weer enigzins terug naar de basis maar dan met minder overtuiging als vroeger.
Gevangen in hun eigen muzikale image, de laatste plaat in de oude klassieke Black Sabbath stijl.

Een veel te hard ingemixte zang op "Hole in the Sky", Ozzy's stem lijkt wel vervormd hierop afschuwelijk klink het.
Jammer deze loodzware song verdiende beter.
Dat aardige korte instrumentaaltje lijkt wel random op de plaat gekwakt, alsof het er niet thuis hoort.
Ook bij "Symptom of the Universe" is de zang veel te hard ingemixt, maar vooral instrumentaal is het 2de gedeelte wel heel goed.

"Megalomania" weet mij niet te overtuigen, dat mooie mysterieuze begin weet men qua sfeer niet door te trekken.
Vanaf een minuut of 3 gaat het over in een beukend ritme wat te weinig om het lijf heeft om zo lang te duren, daar kunnen de toegevoegde strijkers aan het eind niets aan veranderen.
"The Thrill of It All" vind ik geweldig, bombastisch begin en afwisselende sfeervolle stukken maken dat het als geheel helemaal klopt.
Het instrumentale "Supertzar" met koor is de perfecte filmmuziek bij een dramatisch einde ofzo.
Van mij hadden ze toendertijd wel een hele LP zo mogen maken, echt goed gedaan dit.

Als ik hiervan de LP gehad zou hebben zou ik alleen kant 2 gedraaid hebben, ook al heeft "Am I Going Insane" weinig om het lijf klinkt het lekker toegankelijk en is het een welkom rustpunt.
Op "The Writ" schreeuwt Ozzy weer de longen uit zijn lijf, vanaf een minuut of 4 wordt de logge song wat afwisselender maar onbedoeld werkt het rustige stuk vanaf een minuut of 5 op mijn lachspieren qua zang.
Het lijkt net alsof Ozzy elk moment in janken kan uitbarsten, luister er maar eens naar maar verder is het een uitstekende afsluiter.

Een hilarisch slechte hoesfoto trouwens, en daardoor wel onbedoeld grappig.
Op mijn CD-versie staat een hele goede live versie van "Sweet Leaf"als bonus.

Holy shit! Sabbath Bloody Sabbath liet al een beduidend meer geïnspireerde sound horen, maar dat Sabotage zo gaaf zou zijn had ik nooit voor mogelijk durven houden. Ik had het nooit verwacht, maar ik ga het toch zeggen: Ozzy kon echt wel degelijk zingen. Sterker nog, er zitten nog hier een paar momenten waarop hij Robert Plant benadert. Hoe agressief hij The Writ en Symptom Of The Universe zingt, is fascinerend. Ik zal altijd wel meer een Dio liefhebber zijn, maar ik trek mijn voorgaande mening over Ozzy's zang in het algemeen toch een stukje in. Overigens is Symptom Of The Universe een van de beste Sabbath, zo niet metaltracks ooit geschreven. Niet gek dat dit song voor thrash metal van grote inspiratie was, het is heerlijk furieus en opzwepend.

Grappig dat een minder gewaardeerde track als Am I Going Insane me ook erg goed bevalt. Poppy en vreemd, maar erg gewaagd. Ik had ook nooit verwacht dat ik Black Sabbath als progband zou zijn, maar de afgelopen twee albums pleiten hier toch wel bijzonder hard voor. Ook de instrumentaaltjes bevallen dit keer prima, vooral Supertzar is erg sfeervol en soundtrack waardig. The Writ is daarnaast een progpareltje dat bij vlagen aan Pink Floyd's Dark Side Of The Moon doet denken.

Sabotage is een uitzonderlijk kunstzinnig en agressief album en voorlopig het beste dat ik van de band heb gehoord. Goed, Megalomania had net ietsjes korter gemogen, maar dat mag geen probleem zijn.

Voorlopige tussenstand:
1. Sabotage
2. Master Of Reality
3. Sabbath Bloody Sabbath
4. Paranoid
5. Vol 4
6. Black Sabbath

Tamelijk bizar om te ontdekken hoe goed dit album wel niet is. Toen ik deze gekocht had en voor het eerst beluisterde (2008-2009) was ik Paranoid gewend. Toen viel de zang van Ozzy me flink tegen en in de luisterbeurten erna bleven een aantal songs wel hangen, maar nu ik de plaat wat intensiever luister, valt het kwartje. Niet alleen kan ik de felheid van Ozzy inmiddels erg waarderen, maar is de man hier een echte zanger. Hij doet zelfs aan Robert Plant denken bij vlagen en dat had ik nooit gedacht bij Ozzy.

De songs zijn van werelds niveau. Black Sabbath blijft zijn roots trouw, maar gaat meer dan tevoren op de progressieve tour. Symptons Of The Universe is vanaf nu een belangrijke kandidaat om gedraaid te worden bij een paddestoelentrip. Sabotage blijft me verbazen, want niet alleen schudt Iommi en co de ene na de andere geweldige track uit de mouw, maar steeds weer worden er andere instrumenten toegevoegd. Ik kan hier eigenlijk geen slechte dingen over zeggen.

Tussenstand:
1. Sabotage
2. Paranoid
3. Sabbath Bloody Sabbath
4. Masters Of Reality
5. Black Sabbath
6. Vol. 4

Begin steeds beter te begrijpen waarom een select gezelschap dit de beste Black sabbath plaat vind.Zelf ben ik (nog) niet zo ver maar per draaibeurt stijgt Sabotage in mijn aanzien.Vind vrijwel alle nummers wel één of andere originele invalshoek hebben en zelfs Supertzar vind ik geen dissonant en redelijk goed bij het geheel passen.
Ozzy is hier ook goed bij stem en de veelzijdigheid is ter gelijkertijd de kracht van het album.
De opbouw en uitwerking (inclusief het prachtige einde) van een nummer als Megalomania ;ijzersterk en de song duurt voor mij geen seconde te lang.Samen met Symptom of the Universe en The Thrill of It All behoort het dan ook tot de uitschieters.Maar zo heeft elk (al verschilt dat per) nummer wel iets aantrekkelijks.
Nu maar verhoogd met een halve ster maar ik weet vrijwel zeker dat dat nog meer gaat worden.

Vaag, dat abrupte einde van de opener. Schijnt dat er nog iets achter zit ook: lol.

Heb (per ongeluk) een Russische vinyl exemplaar op YT geluisterd met een andere trackvolgorde, deels.
Heerlijke, waanzinnige plaat, bij vlagen knotsgekke keuzes, maar het werkt. Voor mij dan. Vijf sterren dus. En nog een keer... nu de Black Box Remaster uit 1996. Daar kwam ik 'Blow on a Jug' ook nog tegen en dat was zeer de moeite en een passend einde - wel even het volume flink omhoog.

Voor dit album werd vrijwillig of noodgedwongen meer tijd genomen en opnieuw is het een album die me wel bevalt door de aanwezigheid van twee krakers, het abrupt afgebroken Hole in the Sky en Symptom of the Universe met akoestisch eindstuk.

Maar ik hoor ook een aantal zaken die me minder bevallen, dat niemendalletje Don't Start (Too Late) tussen beide voornoemde krakers en Am I Going Insane alsook het eveneens instrumentale Supertzar. Megalomania duurt me iets te lang maar bevat wel leuke tempowisselingen. Jammer opnieuw van die fadeout in The Thrill of It All en Am I Going Insane (Radio) vind ik veruit het minste nummer hierop. The Writ, mja, soms wel, soms niet.

Slotwoord voor de hoes, het zijn de tijden voor de foute kleding maar drummer Bill Ward ziet er buitengewoon “mannelijk” grotesk uit in zijn heel spannende rode broek. Jaren geleden was het hier ook mode om rode (maar minder spannende broeken) te dragen, nooit van mijn leven, ik steek die eerder nog in brand.

De zesde Black Sabbath. De breuk met hun stelende manager Patrick Meehan leidde tot de boosheid die hoorbaar van dit album afstraalt. Hierdoor zijn de arrangementen ten opzichte van de twee voorgangers eenvoudiger en minder swingend, de gitaarmuren daarentegen logger en hoger.
Maar kwaliteit verloochent zich niet: Iommi soleert her en der meer dan aardig, Osbourne zingt net als op de voorganger hoog en krachtig, Butler en Ward vormen wederom een creatieve ritmesectie. Iommi en Butler zouden beiden de spaarzame toetsenpartijen voor hun rekening nemen.

Gebleven is daarbij Iommi’s voorliefde voor akoestische gitaren, tot jazzinvloeden toe: Don’t Start (Too Late), het laatste deel van Symptom of the Universe. Dan is daar de gotische koorzang in filmjaren '40-stijl van Supertzar, waarmee de band vervolgens als begintune hun concerten zou inluiden.

Symptom of the Universe kende ik niet, toen ik de plaat ergens in '81 of ’82 kocht. Maar ik werd omver geblazen, wát een ultieme riff – een snelle versie van hun naamlied op het debuut, dat dezelfde intervallen bevat. In dit boze jasje very metal.
Zware rockriffs, die vaak worden herhaald, volgen met Megalomania en The Thrill of It All. Minder doem, zo ervaarde ik het, maar zeker heavy. Ook The Writ is knap zwaar, maar kent eveneens een melodieuzer deel, waarop Osbourne prachtig zingt.
Dat de plaat melig eindigt, vond ik wel leuk. Na alle grimmigheid tóch weer een knipoog van de madman Ozzy. Pas in internetjaren kreeg het een aparte titel: Blow on a Jug.

De docu die Zagato hierboven noemt, is inderdaad het kijken waard. Zo wordt nog eens verteld waarom twee van de bandleden rare kleding op de hoes dragen; bij de beenbedekking van Bill Ward moest ik denken aan de kledingstijl van kleine meisjes in de jaren ’70: rode maillots waren toen erg hip bij die groep.

Heb nog even gekoekeld: Wikipedia vertelt dat Meehan in 2017 voor andere zaken werd veroordeeld en mag volgens Wikipedia tot 2030 geen zakelijke rol meer vervullen. De man is kennelijk meer dan verzot op centjes (zoals mr. Crabs van Spongebob indertijd smakelijk kon vertellen) en leert dat maar niet af…

Sabotage wordt in het algemeen beschouwd als de afsluiter van het gouden tijdperk van Black Sabbath, een reeks van zes albums die allemaal een klassiekerstatus aangemeten krijgen. Wat Sabotage betreft kan ik daar voor het eerst helaas niet in meegaan; ik vind het een rommelig en inconsistent album waarbij voor mij de eerste barsten in het Sabbath-blazoen duidelijk zichtbaar worden.

Aan het eerste kwartaal ligt het alvast niet. Hole in the Sky is een prima agressieve, rechttoe-rechtaan knaller die de spits mag afbijten. Via een abrupte stop en een akoestisch niemendalletje gaan we door in het intense Symptom of the Universe, veruit hét hoogtepunt van de plaat. De eerste twee derde van het nummer bestaan uit snijdende riffs en bulderend drumwerk, vooraleer er een scherpe bocht wordt gemaakt en we een heerlijk jazzy outro voorgeschoteld krijgen. Ozzy's vocalen zijn op beide nummers van topniveau, zoals trouwens ook op de rest van het album. Erg knap hoe hij als zanger gegroeid is door de jaren heen.

Tot dusver dus geen vuiltje aan de lucht. Dan komt echter Megalomania en smelt mijn enthousiasme als sneeuw voor de zon. Dit nummer had echt geen tien minuten uitgesponnen moeten worden. Er wordt geopend met een lome openingsfase waarbij de groep een mysterieuze, onheilspellende sfeer wil neerzetten, maar het komt bij mij net niet goed binnen en balanceert net op het randje van saaiheid. Vanaf ongeveer drieënhalve minuut gaat het beetje opgebouwde spanning en duisternis er dan nog volledig uit wanneer een koebel een heel middelmatige riff mag inleiden. Deze riff wordt als centraal thema in de rest van het nummer tot in den treure herhaald alsof Iommi van mening is dat hij hiermee het warm water uitgevonden heeft. De passage op ongeveer tweederde met de gitaarsolo doet me even opveren, maar in de laatste drie minuten krijgen we vervolgens bijna niks anders dan een eindeloze loop van eerder genoemde riff, met wat symfonische toetsen er overheen om je toch te overtuigen dat je echt wel naar een episch meesterwerkje aan het luisteren bent. Helaas raakt het mijn koude kleren niet. De overgave waarmee Ozzy zijn teksten voordraagt en zijn stembanden bijna eruit schreeuwt op het einde (zeker dat dit Robert Plant niet is?), is ook niet voldoende om de boel te redden.

Op naar de tweede helft dan maar. The Thrill of It All opent heel aardig, maar na een minuut sijpelt alle spanning eruit als een leeglopende ballon, eerst door nogmaals een ongeïnspireerd en hakkelig riffje, vervolgens door een melodische wending halverwege het nummer waardoor de tweede helft veel en veel te opgewekt klinkt voor een Sabbath-compositie. Supertzar krijgt niet zo veel liefde hier, maar vind ik nog best origineel en vermakelijk als intermezzo. De gitaar, koorzang en orkestrale elementen wisselen elkaar goed af en vormen een warm, sfeervol geheel.

Dan volgt helaas het dieptepunt van het album. Waar Sabbath gewoonlijk voor op zijn tijd was, voelt Am I Going Insane als een oubollig overblijfsel uit de psychedelica van eind jaren '60. Het is een bevreemdend en kitscherig experiment dat voor mij gewoon niet in het DNA van deze groep past. Afsluiter The Writ trekt het niveau gelukkig terug een stuk naar boven. Met haar vele wendingen en progressieve tintjes (zoals iets wat lijkt op klavecimbel en xylofoon na ongeveer vijf minuten) had dit nummer zo op de voorganger kunnen staan. Gelukkig is het niet enkel toeters en bellen: halverwege en in de laatste minuut wordt er gewoon heerlijk gebeukt als we van oudsher van deze groep gewend zijn. Niet per se een hoogvlieger in de Sabbath-catalogus, wel een van de lichtpuntjes van deze plaat.

De eindbalans: twee steengoede nummers mogen de plaat openen, waarna het een achtbaan wordt van relatieve hoogtepunten en een paar stevige dieptepunten. Het grootste euvel voor mij is dat het bij vlagen helemaal niet meer als Black Sabbath klinkt. Waar de vorige plaat de grenzen van het experiment grotendeels met zinderend succes opzocht, is men er hier bij momenten te ver in doorgeschoten. Een klassieker zoals de vorige vijf albums kan ik Sabotage dan ook echt niet noemen.

En dan nu op naar onontgonnen terrein: het voor mij onbekende Technical Ecstasy...

1. Black Sabbath
2. Paranoid
3. Sabbath Bloody Sabbath
4. Master of Reality
5. Vol. 4
6. Sabotage