Stromae - Multitude (2022)

In eerste instantie lijkt het album wat meer timide en minder pakkend dan zijn meer Euro-dance voorgangers van een aantal jaar terug, maar na enkele luisterbeurten vallen alle fantastische bijzondere instrumenten, baslijntjes en andere interessante ritmes toch wel heel erg op zijn plek en is dit toch wel een heel erg goed album.
De nummers zullen live misschien wat minder prikkelen dan de oudere nummers, dat merkte ik vorige week in de AFAS al (behalve dat Fils de Joie echt waanzinnig is, ook live). Maar als album om thuis te luisteren is dit misschien wel de fijnste van Stromae tot nu toe.

Daar waar ik de vorige Stromae - op een enkel aardig liedje na - niet echt goed kon hebben (voornamelijk) vanwege de 'dance' invloeden, is Multitude wat mij betreft juist wel een fijne plaat geworden en waarvoor ik zelfs de bank opzij wil zetten.

En daarbij passen uiteraard een paar knalrode dansschoentjes!

Waren er in België (en Nederland) nog mensen over die niet wisten dat Stromae een nieuw album op stapel had staan? Paul Van Haver himself heeft er de afgelopen maanden alvast alles aan gedaan om dat aantal zo klein mogelijk te houden. Dat doe je alleen als je heel zelfverzekerd bent over je nieuwe materiaal, maar wat blijkt, dat zelfvertrouwen was helemaal terecht. Multitude is een waar pareltje.

Wereldmuziek-invloeden

Stromae was altijd al de man van de originele ritmes, die de catchy popsongs die hij eromheen bouwde toch zelden of nooit in de weg zaten. Dit talent etaleert hij opnieuw in volle glorie op Multitude. Deze keer met nog meer wereldmuziek-invloeden, terwijl de eurodancebeats van weleer ver naar de achtergrond verdreven zijn. Dat je ze waarschijnlijk niet gaat missen, bewijst alleen maar meer de kracht van het gebodene.

En zo neemt Stromae ons bij de hand langs allemaal verschillende sferen en ritmes tijdens een muzikale wereldreis van een dik half uurtje. Opener Invaincu is bijvoorbeeld op de Noord-Amerikaanse steppes op de top van een heuvel de valei beneden aanschouwen, en in de verte een troep bizons zien wegrennen van een roofdier. Eerste single Santé is in een kunstenaarskroeg in het Montmartre-kwartier in Parijs de geringe inhoud van je portemonnee leegzuipen met een bende aan lager wal geraakte schilders, met een lach en een traan.

C’est Que Du Bonheur is op een rivierboot de Nijl bevaren, strohoed op het hoofd en waaier in de hand, en toch het zweet van je voorhoofd voelen stromen. Mon Amour (stiekem mijn persoonlijke favoriet) is dan weer in het zuiden van Frankrijk over de markt van het plaatselijke pittoreske bergdorpje kuieren, en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Tekstueel wordt dan ook nog eens vaak een toon aangeslagen die haaks staat op de sound, dat nog een andere dimensie aan het geheel toevoegt.

Welkom terug, Stromae!

Multitude is een zeer rijke plaat, die ondanks Stromae’s negen jaar van bijna-afwezigheid niet aanvoelt als ‘too little, too late’. Een zeer gulle plaat, ook. De maestro slaagt erin zelfs zijn nummers van onder de drie minuten een gedetailleerdheid mee te geven, waardoor je ondanks de vrij korte speelduur toch met een voldaan gevoel achterblijft nadat de laatste tonen van Bonne Journée zijn weggestorven. Multitude is net genoeg, net op tijd.

(Geschreven voor, en eerst verschenen op Cutting Edge)

Vat ik het goed samen dat je deze beter kunt hebben, omdat er minder dance-invloeden in zijn, zodat jij je dans-schoentjes kunt aantrekken?

De paradox van Alicia

Net één keer helemaal beluisterd - zonder teksten erbij - en die lijken me toch wel essentieel wil de klompenlander grip op de tekst krijgen. L'enfer maakte indruk.

Wie weet wordt dit een aankoop, al was 't alleen maar om het tekstvel

Klopt! Want Alicia kan niet dansen op 'dance'.

Heerlijk album waaraan elk detail klopt. En details, daar zitten er veel van in hier. Goede nummers ook gewoon, zelfs al ontleed je ze van hun exotische instrumentatie.

Valt me ook de eerste keer hoe goed deze man kan zingen. En dan bedoel ik echt: zingen zingen, op het croonen af soms. Viel me voor deze plaat eigenlijk nooit echt op.

En dan, met de hele marketingmachine, weet ineens de hele goegemeente het, Stromae is er, gezond, wel én met z'n nieuwe plaat. Hij riep het al klaar en vloeiend om via luidsprekers in de Brusselse metro en eerder nog ook, du jamais vu, via het Franse nieuwsjournaal. Stromae die er interviewsgewijs 'L' Enfer' helemaal uitzong en daarmee ook zijn donkerste gedachten rond depressie en eenzaamheid.

En inderdaad, Stromae's ster schittert met deze derde. Het is wel wat anders, jazeker, maar het licht is even fel als voorheen. Negen lange jaren na het verschijnen van 'Racine Carrée' in een intussen gewijzigde muzikale context. In Brussel trapte hij meteen ook zijn 'Multitude'-wereldtournee af, maar neem Stromae's tour around the globe ook meer dan letterlijk. Hypersonische pop, meeslepende hiphop, bonkende reggaeton, 't zit er allemaal in, maar muzikaal voert hij op 'Mulititude' zijn fans vooral de vijf continenten rond. Soundscapes door hem in de verste culturen gedetailleerd opgezogen, met tal van exotische ritmes en stijlen, polyfonie, Turkse hobo, Chinese viool, doedelzakken, clavecimbel of Boliviaanse charango-gitaar, de meest curieuze instrumenten, vaak zelfs in een en hetzelfde nummer. En dan ook Dirk Brossé's honderdkoppig orkest in tal van songs, orkestraties in plaats van de vele samples voorheen. 'Multitude', echte veelheid dus, alles in de mix. 'Multitude' bovendien op de cover, met één extravagante Stromae voor evenveel continenten. Even toepasselijk was bijna de naam 'Folklore', maar toen was net Taylor Swift hem voor.

Stromae dus, wat een durver. Doet in zijn muziek nooit wat je spontaan verwacht en weet precies daardoor zijn vernieuwende impulsen door te geven. Was al even met Franse rappers gaan samenzitten, met Billie Eilish en Coldplay ook. Maar toch, waar is hier dan de hit-jukebox op deze derde? En ook de dancelawine is uitgebleven! Al heeft de man helemaal niet stilgezeten en is ie muzikaal alleen nog maar gegroeid. Stromae nu, hij en zijn muziek, zeven jaar na zijn laatste optreden : hij intussen 37 en z'n sound nog universeler.

Verhalen over eigen lief en leed, ze kleven aan de man en ze overstijgen hem tegelijk tot het allesomvattende. Emoties in evenveel songs en alles zo sterk geladen. Naast het genoemde, diep persoonlijke 'L' Enfer' is er vooral dat rauwe, met Afrikaanse beats en koorzang overladen overlevingsnummer 'Invaincu' als voorbeeld, Stromae rappend over het verdomde antimalariamedicijn dat hem jarenlang terug naar af serveerde, met de lichamelijke uitputting en burn-out die hem geestelijk ondermijnde en het onheil dat hem uiteindelijk toch niet kleinkreeg. Triomf daarom in de met blazers van Brossé's orkest gevulde finale.
Die gevoelige depressiviteit van 'L' Enfer' zit evenzo in de afsluitende tandemsongs, het wanhopige 'Mauvaise journée' versus het vrolijke 'Bonne Journée'. Vergelijking van het water in het halflege glas in de ene song en in het halfvolle in de andere en daarna toch maar de waarde van optimisme onderlijnen. Spreidstand die met het positieve 'Bonne Journée' dus passend de vreugdevolle slotnoot oplevert, het einde ook van een met ''Cheese' en 'Racine Carrée' alles samen schitterende maar vrij bedrukte trilogie.

Stromae is family man geworden, dat wil hij ons laten horen. Op een Braziliaans dansframe is 'C'est Que du Bonheur' vrolijk en feestelijk, hij beschrijft er het wel en wee als kersverse papa. Ondanks braaksel en kakluiers, twijfels en opofferingen, zindert toch recht uit z'n ziel het "Ik heb je het leven gegeven, je hebt het mijne gered".

Stromae blijft zijn echt gemeende betrokken zelve bij het uitstrooien van geëngageerd sociale boodschappen. In 'Santé', met de geest van Cesaria Evora en haar swingend Kaapverdisch orkest vermengd in pop-elektro, gaat er een sociaal hart onder de riem voor alle horeca-werkenden en andere kampioenen van de ergste uren, die hoe dan ook in de achtergrond voor andermans zorgeloos leven opdraaien. Blijkt het dan vooral een ode aan Rosa, zijn eigen huishoudster. In de prachtige prostitutiesong 'Fils de Joie', kruipt hij tegelijk weer even in de huid van de cliënt, de pooier, politieagent en de sekswerker's zoon, moeilijk onderwerp, maar origineel en fraai verpakt in een melodieuze topsong, met Stromae croonend als Charles Aznavour zelve.
Net zo kritisch, het Oosters klinkende 'Riez', of hoe ieders dromen zo verschillen naargelang sociale status. De dualiteit van de have's en have-nots, het dromen over het onbereikbare.

Stromae, ook observator van liefdesleven en relaties in de echte of virtuele wereld. 'La Solassitude', drijvend op zwoele percussie, over de verveelde vrijgezel, galant maar o zo routineus in al zijn wergwerp-escapades. 'Pas Vraiment', in een Zuid-Amerikaans sfeertje, over ongezonde, fake sterrenrelaties, louter gebaseerd op populariteit en hyperberoemdheid, maar ook hier even apart bekeken vanuit diverse ogen : man, vrouw en de fanbase. Het bijna akoestische 'Mon Amour' dan, over die man en z'n zielig proberen vergeven te worden van het (zoveelste) overspel.
'Déclaration', lieflijk eerbetoon aan de vrouw, in culturen zo vaak alleen voorbestemd om te baren, of anticonceptie te nemen, als werkende doorgaans ook als mindere gehonoreerd en die in haar leefwereld vooral nog heel veel geduld wordt opgelegd.

'Multitude' is een plaat die de vele facetten van een flamboyante persoonlijkheid etaleert. Rastalent dat met veel souplesse unieke, ontroerende, betoverende wereldmuziek samenpuzzelt en inhoudelijk stoffeert met verhalen van grote herkenbaarheid. Wie de man ooit live aan het werk zag in zijn vlekkeloos geregisseerde shows ziet nu al met welke behendige lenigheid hij de sound van deze derde in nieuwe wervelende choreografieën zal omzetten. Kleurrijk, complex schouwspel, als verbluffend levende clips. Want Stromae, da's niet alleen alias van die kleine Brusselse Belg Paul Van Haver, het is evenzeer een wereldwijd erkend keurmerk van een intussen hele grote Maestro

Nieuwe fils de joie video best indrukwekkend: Stromae - Fils de joie (Official Music Video) - YouTube

Het nummer Mauvaise Journee: zit daar een gelijkenis in met de Laat me-versie van Ramses Shaffy..??

Mijn eerste luisterbeurt is zeker positief! Santé vind ik by far het beste wat hij gemaakt heeft., heerlijk slepende beat. Toch ben ik bang dat dit album snel gaat vervelen. Het klinkt allemaal net wat te gelikt,te poppy. Niet mijn ding.
Live zal het nietemin allemaal geweldig zijn. Deze man is echt een artiest pur-sang.

Dat vind ik net niet. Of toch niet op de manier waarop zijn vorige (ook prima) album dat deed. Vind dit vooral veel muzikaliteit uitschreeuwen. Elegante plaat eigenlijk.

Albums die het bij mij meteen 'goed doen' zorgen 9 van de 10 keer voor een snelle verveling. Terwijl de albums die langzaam 'groeien' langer houdbaar zijn. Ik weet eigenlijk wel zeker dat dit er 1 van de eerste categorie is.
Wat niet wegneemt dat ik Stromae echt een groot artiest vind. Dit album is zeker veelzijdig en origineel, maar ben bang dat ik hem binnenkort niet meer luister.

Dan ook maar eens een poging gewaagd om het ganse album te beluisteren.
Catchy en zit op zich goed in elkaar, leuk album. Een meesterwerk vind ik dit echter zeker niet.
Echt raken doet het me op 1 of andere manier niet. Mijn overheersend gevoel is dat elk nummer een beetje rond dezelfde vibe/sfeer hangt, waardoor ik er redelijk snel genoeg van heb en het allemaal al wel gehoord heb zonder nog verrassingen.
Misschien niet te echt te vergelijken, maar Topical dancer van Charlotte Adigery vind ik dan weer stukken boeiender en meer replay value hebben.

Grappig dat je de vergelijking maakt met Charlotte Adigéry. Twee albums die hier ook op staan.
Maar om eerlijk te zijn beleef ik juist het omgekeerde. Hoewel ik grote fan ben van alles wat de broeders Dewaele tot nu toe gedaan hebben is er één ding wat me wat stoort. Alles wat op Deewee uitkomt klinkt hetzelfde! Zelfde drumcomputers, synthesizers, mastering,... Waardoor ik het juist wel wat gehad heb. Het nieuwe album van Adigéry en Bolis Pupil is zeker goed gemaakt maar ondervindt hetzelfde probleem.
Als je dan Stromae zijn album ziet is dit het omgekeerde. De vide/sfeer die heerst vormt de basis, maar de producties en instrumentatie is juist zeer gevarieerd. Dus deze commentaar vind ik niet op zijn plaats.

Wel dat klopt inderdaad dat er wat geprobeerd wordt om variatie te scheppen met instrumentatie, maar dat is niet voldoende voor mij om te spreken van een meesterwerk. Op pitchfork bv zie ik een hogere score bij Adigery dan bij Stromae (Adigery vind ik nu ook geen meesterwerk versta me niet verkeerd).
Maar eigenlijk zeg je ook dat de heersende basisvibe en sfeer bij elk nummer dus hetzelfde is.
Ik zie me niet meer veel het ganse album van Stromae opleggen, dat van Adigery dan weer wel.

Inderdaad. En persoonlijk vind ik dat wel een vereiste voor een goed album. De vibe moet de basis vormen van een album. Enkel op die manier krijg je dat het geheel sterker wordt dan de tracks individueel. Indien er geen goeie basisvide is, krijg je al snel een compilatie/best-of gevoel.

Voor een groot stuk heeft dit met de mastering te maken. Kijk naar mijn bericht bij de laatste van Big Thief. Veel goeie nummers, maar de mastering van de nummers schiet alle richtingen uit. Dan maak je in mijn ogen een goeie collectie/compilatiealbum, maar geen mooi eindproduct.
Denk dat dit ook wel een beetje een gevolg van de tijdsgeest is waarin we leven. Zelf gooi ik ook mijn favoriete nummers van een album in een eigen playlist. Om echt te genieten van een album zou dit niet mogen.

Na voldoende luisterbeurten ben ik bereid een score te geven.

Multitude ligt in lijn met mijn verwachtingen op voorhand. Het volledig product is van hoogstaande kwaliteit, dit uit zich in alle aspecten. Zowel van de nummers op zich, nl. productie, instrumentatie, lyrics,... Maar ook het commercieel karakter is sterk uitgewerkt. Visueel is alles ook zeer goed uitgewerkt. de clips doen cinematografisch aan alsook de artwork van het album en zijn voorkomen in de media.

Stromae is een voorbeeld van de moderne sociale wereld waarin we maximaal entertainment willen in zo'n kort mogelijk aandachtspanne. En als we eerlijk zijn, zijn muziekartiesten en zeker pop-artiesten de clowns van vandaag. Alle trucs worden ingezet om de luisteraar en fan te entertainen. Stromae is hier een perfect voorbeeld van. Hij speelt een rol die uitgewerkt wordt tot de perfectie.
Ik vraag me zelf af of hij de lat daarmee niet te hoog legt voor zichzelf. Ik vermoed dat dit ook de reden was voor zijn zware mentale periode.

Doch heeft dit wel geleid toch sterke nummers met diepgaande teksten en hier smullen we als verbruiker maar al te graag van.

Muzikale beleving:
Enkele nummers liggen niet genoeg in mijn straatje.
-Invaincu is één van die mindere nummers voor mij. Dat koortje in combinatie met de geforceerde zware uithalen van Paul en die belachelijke vikingkreten erdoor. Het kitch gehalte is hier wat te hoog voor mij.
-C'est Que Du Bonheur: Lyrics zijn goed, maar totaal mijn stijl niet. en het refrein is zo irritant gezongen.
-Bonne Journée: Typische Belgische Hiphop. Kale beats, zangstijl die me niet aanspreekt. helaas niet aan mij besteedt.

Enkele nummers die volledig in mijn straatje passen:
-Santé: Cesaria Evora op zijn Stromae's. Wat een gezellig feest toch.
-Fils De Joie: Originele lyrics en geweldige muzikale productie. Paul laat ook zien dat hij goed kan uithalen met zijn stem.
-L'enfer: Geweldige balans tussen ingetogenheid en rauwe emotie. Voor mij past dit nummer goed in het algemeen heersend gevoel in de maatschappij. Covid 19, Oorlog in Oekraïne, onzekerheden overal.
-Riez: DJ Koze achtige beats met een geweldig refrein. Paul kan echt mooi zingen.

De andere nummers zijn een mooie aanvulling, maar steken er niet bovenuit voor mij.

Eindoordeel toch een 4* omwille van enkele echt goeie nummers en de hoge productiekwaliteit.

Wat een fijne plaat zeg, dit Multitude van Stromae. Een mooie mix van stijlen, die toch één fraai geheel vormen. De muziek is wat relaxter dan op voorganger Racine Carrée. Dynamiek zit er genoeg in en het songniveau ligt hoog. De productie is om door een ringetje te halen, op de LP hoor je veel mooie details in de muziek. De bas komt in ieder geval weer stevig door, net als trouwens bij zijn concert 9 jaar geleden. Favoriete nummers nu zijn Santé, Fils de Joie, L'Enfer & slotsongs Mauvaise Journée/Bonne Journée. Stromae maakt een sterke comeback met dit album.

Wat een prachtige creatieve clips heet Stromae!!

De clip van Fils de Joie is echt super! Zo'n clip heb ik in Nederland nog nooit zien maken.
Stijlvol, swingend en catchy tegelijk.

Maar ook de clips bij Santé en L'Enfer getuigen van een groot talent.
Fijn dat zijn come back zo internationaal succesvol is!

Open mond bij horen en zien van clip van Fils de joie.

Stomae overtreft zichzelf nog bij deze single, wereldniveau op alle vlak.
Want wat een combinatie van moderne productie met heerlijk klassieke barok. Zelden gehoord.
Zo verfrissend in amper een goeie 3 minuten.

Ik weet het niet... Ik was nadat ik twee nummers had gehoord erg enthousiast. Toen ik ook nog eens zag dat er naast de limited edition een extra limited edition op groen vinyl uitkwam moest ik dit album gewoon voor mijn verjaardag hebben. Zo gevraagd zo gekregen en de volgende ochtend meteen enthousiast opgezet, om de plaat vervolgens halverwege even zo enthousiast af te zetten.
Later alsnog het afspelen hervat en nog weer eens gedraaid, maar íets werkt gruwelijk op mijn zenuwen. Ik vind dit dan ook zeker niet het meesterwerk waar sommigen het voor uitmaken.
Wat mij zo stoort... ik weet het niet. Ik kan me wel vinden in het commentaar van Osnoproda, en terwijl ik graag een nummer van Stromae mag horen, begint die stem mij na een aantal nummers gruwelijk te irriteren.

Gelukkig heb ik dus de extra limited edition gekregen, kan die over een tijdje mooi in de verkoop.

Mijn favoriete plaat tot nu toe voor dit jaar. Het spelplezier, de vondsten, de creativiteit, het popgehalte, de rijkheid, de stem, de ideale lengte, alles zit perfect in evenwicht op deze plaat.

Ik vind het soms jammer dat ik die overdreven Stromae-adoratie niet helemaal kan afkraken, want verdomd soms werkt het best goed.

Maar evengoed stoor ik me behoorlijk aan het enorm formulematige overgeproduceerde [insert zigeuner, zuid-amerikaans of Afrikaans muziekje plus een ouderwets synthesizertje en eeuwig dezelfde zanglijn].

De (euro)dance is inderdaad niet verdwenen, maar veel subtieler geïntegreerd in een melting pot van wereldinvloeden, culturen en geluiden. En dan die machtige, soepele stem om het geheel af te maken. Stromae is echt een eigentijdse Brel geworden, met emotionele, geloofwaardige verhalen over het leven. Verrassing en wat een comeback!

Stop de muziek van Jacques Brel, Brian Wilson en Outkast in een blender, doe er een sausje Organized Noize over, laat het een aantal decennia rijpen en je krijgt Multitude. Heerlijke frisse muziek gemaakt door een jonge gozer met een oude ziel.

Vroeger was ik een groot liefhebber van de Franse chansons zoals Francoise Hardy en Adamo (ook nu luister ik daar graag naar) Dus het Franstalige lied daar heb ik wel wat mee.
Na de zeventiger jaren kon me weinig Franstalig meer bekoren en gelukkig is daar nu een uitzondering op de regel in de vorm van de muziek van Stromae. Zijn eerste album vond ik mager maar deze en de voorlaatste mogen er zijn. Het prijsnummer op dit album hoorde ik voor het eerst op tv bij Mathijs zijn zaterdagavond show. Was direct geraakt. En alhoewel de rest van de nummers op dit album een stuk minder zijn blijft het nog altijd een ruime voldoende. Een album om zo nu en dan op te zetten.

Leuke avatar…
Love Battery

Klinkt erg lekker, alleen jammer dat ik niet zo goed op heb gelet met Franse les Die man heeft een heerlijke stem, wel eens wat live werk van hem op YT gekeken. De moeite waard!

Het klinkt allemaal weer lekker catchy en rijkelijk, zoals Stromae dat zo goed kan. Ik kan het prominenter gebruik van zijn 'pure' zang erg waarderen op deze plaat. Hij heeft een fijnere stem dan ik mij kan herinneren van zijn vorige plaat. Toch vind ik het geheel wat teveel voortkabbelen en mis ik hier en daar iets uitbundigs. Tijdens het luisteren van de plaat merk ik dat ik mijn focus niet helemaal goed kan vasthouden. Dit geeft natuurlijk aan dat de muziek fijn in het gehoor ligt, maar hier en daar iets meer spanning had ik kunnen waarderen

Wat fijn zeg, dit Tiny Desk Concert: Stromae: Tiny Desk Concert : NPR

L'enfer beschouw ik als één van de mooiste platen van het jaar, maar het hele album levert niet de gewenste luisterervaring die je hoopt of wenst op. Soms is het ronduit irritante zang (C'est Que du Bonheur), soms is het klaarblijkelijk geforceerd net naast de toon zitten (Santé, maar vooral: heel erg vaak terugkerende elementen, zoals de Noord-Afrikaanse muzikale invloed, de repeterende zanglijnen en de manier van zingen - was Stromae hier wat minder rijkelijk mee omgesprongen, was het wellicht nog wat geworden, maar nu is dit een voorbeeld van waar de kracht 'm niet in de herhaling zit.