Tool - Fear Inoculum (2019)

...
Album bevat zes epische nummers. Alles bij elkaar een epische reis.

Fear Inoculum als openingstrack is overtreffend op dat gebied. De sfeer setting is heerlijk en dat gevoel draagt het helemaal door.
Pneuma... Pneuma.. het beste Tool nummer? Die terugkerende baslijn draagt gitaar, zang en drums tot iets fenomenaals.
Invincible klinkt nog het meest vertrouwd als tool; de eerste twee nummers brengen meer vernieuwing in het tool landschap. En met klinkt als vertrouwd tool is niets mis.
Descending mag ook voor beste tool nummer gaan. Wat een mooie reis van begin tot eind. Alles maar dan ook alles klopt in dit nummer.
Culling Voices met mooie lange opbouw zonder gevoel in het laatste stuk te verliezen klinkt ook weer als een groei briljantje.
7empest... Na een CD met een fantastische reis vol sfeer kom je bij 7empest aan waar het eindgevecht met 'the deceiver' wordt aangegaan. De eerste minuut brengt ons terug naar de tempel van fear Inoculum en dan... 'here we go again'. Beukend, gitaar, bas en drumgeweld. Vooral Adam had iets te bewijzen... Heerlijk.

Fear Inoculum is een plaat waarop de ''catchy'' elementen van de Tool-sound als sneeuw voor de zon verdwenen zijn. Verwacht geen puntige tracks als Vicarious of The Pot op deze plaat, maar denk aan uitgesponnen tracks als Reflection, Wings for Marie (Part 1), 10,000 Days (Wings Part 2) en Right In Two. Dertien jaar lijkt een enorme tijd, maar Fear Inoculum klinkt alsof Tool zich liet invriezen na 10,000 Days en zich voor de opnames weer bij de levenden bracht. Er is geen spoor van modernere geluiden te vinden, dit is pure Tool waar geen tijd aan verbonden is.

Dit kan in eerste instantie voor een behoorlijke déjà vu zorgen. Er zijn namelijk weinig elementen op deze plaat die we niet eerder hebben gehoord bij Tool. Toch is Fear Inoculum zeker geen herhalingsoefening, maar een natuurlijke evolutie die je graag bij een band hoort. Wat het meeste opvalt is dat de complexiteit meer naar de achtergrond is gezet en het organische samenspel tussen de bandleden van groter belang is geworden. Tool creëerde labyrinten van nummers die je constant op het verkeerde been konden zetten met bakken met maatwisselingen. Natuurlijk wordt er nog steeds gespeeld met verschillende soorten timing en vooral het drumwerk van Danny Carey is wel weer fabelachtig geconstrueerd, maar de songs zelf lijken heel erg geleidelijk aan te verlopen. De band is veel geduldiger geworden in zijn opbouw en mediteert (''jamt'') soms minutenlang op dezelfde thema's en stuurt zich daarbij op zijn gemak naar de volgende passage zonder al te veel onverwachtse ommezwaaien. Tool is voor mij op deze plaat veel meer een post-rock/metal gezelschap dan een progressieve rock/metalband geworden, al krijgen we nu wel wat Rush-achtige synthesizertonen te horen op tracks als Pneuma, Invincible en Descending.

Tool lijkt nog meer rust als gehele band in zijn spel te hebben. Danny Carey is inmiddels volledig verzonken in hypnotiserend tomspel met een diversiteit aan overige percussie-instrumentatie. Zelfs zo ver dat we een ware drumsolo te horen krijgen met Chocolate Chip Trip, waarop Carey over een On the Run (Pink Floyd)-achtige elektronische sequentie speelt. Vakwerk en een afwisseling na alle ruim tien minuten durende composities. Ook Justin Chancellor begint nog meer ademruimte in zijn galmende doordringende weidse baslijnen aan te brengen. Aangezien de ritmesectie altijd de hoofdrolspeler in Tool was, zie je hier een kleine verandering plaatsvinden. Het valt op dat Adam Jones een stuk meer aanwezig is en dit met verve doet. Daar waar hoekig riffwerk altijd de hoofdmoot vormde van zijn spel, vallen hier best wel wat meer stemmige tokkeltjes op. Jones draagt zelfs Culling Voices bijna volledig met zijn prachtige gelaagde melancholische cleane gitaarpartijen. Een magistraal canvas voor Maynard James Keenan, die zeer transparant klinkt op deze plaat. Ik heb hem nog niet eerder bij Tool zo mooi en breekbaar horen klinken als op Culling Voices, dit is dan ook een enorm kippenvelmoment. Keenan barst zelden meer uit, alleen op 7empest. Dit is dan ook het nummer dat ons ineens flink terug stuurt naar de tijden van Undertow en Ænima.

Na een ruim uur vol met traag vloeiende meditatieve rock/metal gooit Tool wat meer de beuk erin voor een hele mooie finale van een kwartier. Adam Jones soleert zelfs een aantal minuten over een stuwend motief van Chancellor/Carey en neemt volledig het voortouw in deze track. Daarmee leek Fear Inoculum met een sneltreinvaart voorbij te gaan met zijn 79/86 minuten. De plaat is precies de opvolger waar ik op hoopte: een verdere verkenning van de meditatieve en hypnotiserende aspecten van de Tool-sound. Vernieuwing en verbazing zijn daarbij niet de sleutelwoorden van Fear Inoculum, wel verdieping. Daarmee is de herkenbaarheid zeker niet verloren, aangezien allerlei motieven van de plaat na meerdere luisterbeurten behoorlijk in je hoofd gaan zitten. Een enorm aangename luisterervaring die mij weer voor heel erg lang plezier gaat bezorgen.

We hebben er even dertien jaar op moeten wachten, maar dan heb je ook wel wat. Zes van de zeven nieuwe tracks zijn erg mooi, met het lange afsluitende 7empest als uitschieter. Slechts het wazige instrumentale Chocolate Chip Trip valt uit de toon, maar ook dat is eigenlijk wel toepasselijk, aangezien ieder voorgaand Tool-album wel zo'n te verwaarlozen niemendalletje bevatte. Voornaamste klacht die ik heb is dat het allemaal wel erg netjes en ingetogen klinkt, met weinig weerbarstige uitspattingen. En die uitspatttingen maken Tool juist zo de moeite waard. Het is een beetje gezapig en soms zelfs wat saai. Maar, zoals gezegd, wel erg mooi.

Tool heeft niets nieuws uitgevonden met deze plaat. Ze hebben gekozen voor verdieping in plaats van verbreding. Je moet je evenwel bewust zijn waarin ze zich hebben verdiept, kwestie van geen verkeerde verwachtingen te scheppen. De klassieke songstructuren, die soms nog aanwezig waren op vorige platen, zijn helemaal overboord gegooid. 4/4 ritmes zijn zeldzamer dan 7/8. Voor meeneuriën is er nog weinig ruimte, meebrullen al helemaal niet, want de zang heeft deze keer een vaste plaats genomen naast de gitaarpartijen als zijdezacht deken over de vertrouwd aanvoelende ritmesectie. Daartegenover stippelt Tool voor u een psychedelische trip uit. We krijgen minder thema’s in meer minuten, maar daarom niet minder variatie.

Je kunt het ergens jammer vinden dat de riff-intro’s, de refreintjes, de vocale uitspattingen (nee, geen “spiral out, keep going”), de instrumentele franjes die de rest van de groep in de schaduw zetten (Chocolate Chip Trip zie ik als één van de traditionele overbodige tussenstukjes die ik zoveel mogelijk wens te negeren), de wisselende thema’s en de bruggetjes die je snel eventjes naar een aangekondigd hoogtepunt brengen achterwege blijven. Maar als je erin vastklauwt, dan moet je bekennen dat het minutieus is uitgewerkt waarbij geen enkele herhaling dezelfde is. Vergis je niet, het zijn geen ballads, maar de stevige stukken worden niet bereikt zonder er gestaag naartoe te werken. Meer dan bij de vorige platen vraagt deze plaat om met hoofdtelefoon te worden afgespeeld. Je kunt analyseren en tellen om het ritme te doorgronden, wat bijzonder interessant is, maar eens zul je toch moeten loslaten, de ogen sluiten en je laten meevoeren. Aan de productie zal het alvast niet liggen, want daar is niets op aan te merken.

Fear Inoculum klinkt uitstekend, ís ook uitstekend. Het is dan gewoon een kwestie van wat je persoonlijk kan en wil hebben. Kun je genieten van een kabbelend beekje of heb je op tijd en stond een wervelstroom nodig om wakker te blijven? Iemand die post-rock- en post-metal-platen beluistert zoals anderen naar een voetbalmatch kijken, zijn hiervoor gewapend. Persoonlijk heb ik te veel last van short attention spans om nu al volledig ondergedompeld te blijven. Maar ik geloof dat ik het kan. Ik moet nog even leren loslaten en vasthouden tegelijkertijd, niet denken dat er een Stinkfist komt, liefst helemaal niet denken en dan kan deze 4* een 4,5* worden. Dezelfde adrenalinekick als bij Aenima of Lateralus zal ik er niet uit halen, maar ik kan daarmee leven.

Het werd blijkbaar niet gewaardeerd mijn recensie via een link te delen, vandaar het hele verhaal maar via copy/paste. Wilde mijn mening toch met jullie delen vrienden


De Amerikaanse band Tool was in de jaren negentig van de vorige eeuw hét toonbeeld van progressiviteit binnen de rock- en metalscene. Ik durf te zeggen dat Tool het voorbeeld is geweest voor veel progressieve rockbands die in de 21e eeuw zijn ontstaan.

Uit de portfolio van Tool is ongelooflijk veel inspiratie geput en veel artiesten doen dat tegenwoordig nog steeds. Dan heb ik het vooral over bands die progressieve rock en metal hoog in hun vaandel hebben staan. Doe voor de aardigheid eens een klein testje, luister opnieuw eens naar het nummer The Grudge van het album “Lateralus”. Zet dan de structuur, ritmiek, dreiging en uitbarstingen van dat album eens naast de muziek van veel bands die in deze eeuw als paddenstoelen uit de grond schoten. Dan moet je op zijn minst toegeven, er is in de Westerse wereld veel geluisterd naar Tool.

Een waar media-offensief kwam ons deze zomer tegemoet. Na het nieuwe album van A Perfect Circle kwam Maynard James Keenan als boegbeeld van beide bands ook met het nieuws dat er een Tool album aankwam. Nieuw werk waar de fans dertien jaar op hebben moeten wachten! Hopeloos werden de fans van speculaties en verwachtingen, door de band gevoed, maar vaak ook door de media. Persoonlijk vergelijk ik de situatie van Tool de voorgaande jaren met een Britse band uit hetzelfde tijdperk, Anathema. Die band had overigens andere redenen om lang te wachten met een cd maar zij deden er ‘slechts’ zeven jaar over. De fanbase van die band snakte ook naar een nieuw album, wat resulteerde in een soort van verafgoding door zowel fans als media. Hetzelfde gebeurde met Tool. Hoe langer het uitstel, hoe groter de hype werd op forums. muzieksites en social media. Als je als liefhebber van progressieve rock nog nooit van Tool had gehoord óf de muziek simpelweg niet mooi vond, dan was je geen knip voor de neus waard.

Het was ook de grootste beperking die de band zichzelf aandeed: de verwachtingen lagen intern zo hoog, dat er een angst binnen de band sloop dat de nieuwe songs niet aan de hoge eisen konden voldoen. Desondanks sijpelden de geruchten in het begin van 2019 door: de band uit Los Angeles zou eindelijk met het nieuwe album komen. Langzamerhand kwamen er steeds meer details in het nieuws en het meest spraakmakende nieuwsfeit was dat de band al zijn albums op het muziekplatform Spotify beschikbaar zou stellen. Iets waarvoor de bandleden voorheen pertinent op tegen waren, want; echte fans kopen fysiek materiaal van de band en downloaden of streamen niets! Ook zou het nieuwe album gelijk op de releasedatum te beluisteren zijn. De gelijknamige single werd in de eerste week al meer dan 3,9 miljoen keer gestreamd. Hoezo interesse in de band?

Maar liefst zes tracks langer dan tien minuten, één van bijna vijf minuten en daarbij nog een aantal bijzondere intermezzo’s. Dat kenmerkt het nieuwe album “Fear Inoculum”, wat staat voor angst voor het onbekende. Het is natuurlijk klip en klaar dat dit onderwerp door mastermind en zanger Maynard James Keenan op sombere en poëtische wijze wordt vertaald in zijn songteksten. Dit zeggende ga ik volledig uit van mijn interpretatie van de songtekst en niet op wat ik fysiek heb kunnen lezen. De reden hiervoor: ik heb door de actualiteit helaas de songteksten nog niet kunnen inlezen. Maar hé, de frontman kennende zal zijn blik op de wereld niet veel positiever zijn dan pakweg twintig jaar geleden.

Echter, hoe heeft de muziek van de Amerikanen de tand des tijds doorstaan? Op basis van een handvol volledige luistersessies kan ik melden dat er eigenlijk niet heel veel veranderd is. De fans die een hoog verwachtingspatroon hadden, worden wellicht toch enigszins teleurgesteld, want structureel en muzikaal is er niet significant veel veranderd ten opzichte van twintig jaar geleden. De muziek is nog steeds indrukwekkend, bezwerend, meeslepend, onderhuids en soms ook gewoonweg eigenaardig. En… vloeken in de kerk, soms ook nét even te langdradig. Voorspelbaar maar toch ook duidelijk aanwezig is dat het metal geluid productioneel een upgrade heeft gehad en aangepast is aan de huidige technieken. Het klinkt allemaal net weer een stukje dynamischer. Nog steeds worden we getrakteerd op lange nummers vol polyritmiek, stevige en bezwerende riffs en gitaarsolo’s, complexe maar vooral ook razendknappe drums en het unieke, hypnotiserende zanggeluid van Keenan. Zoals gezegd moet je als luisteraar veelal een enorme dosis geduld hebben, want de composities worden op de nieuwe cd weer lang en breed uitgesponnen met behulp van bijzondere soundscapes. Om dan toch weer een link met Anathema te maken; die band maakte zeven jaar geleden met een vernieuwde sound weer een comeback, dat doet Tool wat mij betreft niet op dit album.

Het vernieuwende (en bijzondere) accent zit hem in de typische intermezzo’s. Neem bijvoorbeeld het afsluitende Mockingbird. Bizar, ongemakkelijk en aan het einde van het stuk denk ik, waarom? Die bijzondere Tool intermezzo’s gebruikt de band op dit album vaker dan voorheen en kan de nieuwe luisteraars ook afstoten. Neem als voorbeeld de bizarre klanken zoals ze ook in Mantra op “Lateralus” te horen zijn en de bijzondere vocalen in Lipan Conjuring op “10,000 Days”. Hoewel Chocolate Chip Trip op deze nieuwe cd niet als intermezzo wordt omschreven, is dit ook weer een absurd hersenspinsel van de band. De drumsolo van Carey wordt ingeleid door een excentriek klankenpallet van Tibetaanse bellen en elektronica. Het klinkt excentriek maar Carey laat essentiëlere klanken horen in andere songs dan in dit lelijke gedrocht. Maken dit soort ongebruikelijke toevoegingen de band bijzonder? Nee, vriend en vijand kunnen blijven argumenteren of dit kunstzinnig, knap gecomponeerd of muzikaal is, het vormt de ruggengraat van deze band.

Een willekeurig greep uit de songs dan maar. De titeltrack Fear Inoculum is gelijk al herkenbaar Tool. Een hypnotiserende sound drijft de spanning langzaam maar zeker op en het is wachten op een extreme uitbarsting, maar die blijft toch ietwat uit. Toch zorgen de gitaren voor een fascinerende geluidsmuur waar je langzaam verslaafd aan raakt. Razendknap en bezwerend is wat mij betreft ook Culling Voices. Ook hier weer een typisch lange inleiding, maar die kenmerkt zich door een gitaarsound met post-rock achtige trekjes. Hier eindelijk een heerlijk agressieve uitbarsting van gitaren en drums. Wauw! Wat een heerlijke track en daar komt’ie weer: typisch Tool. Maar ook Descending mag in dezelfde bewoordingen worden uitgedrukt; karakteristiek in aanpak en uitvoering. Het is fascinerend hoe voorspelbaarheid mooi kan blijven.

Ik zou een criticus van niets zijn als ik in deze recensie drummer Daniel Edwin Carey onderbelicht laat. Want wat klinkt zijn drumwerk weer fantastisch! Qua productie, maar vooral ook de feilloze ritmiek en precisie. Zijn aanslagen zijn een genot voor het oor en in mijn optiek is hij één van de redenen waarom deze band zo groot is geworden. In diverse commentaren wordt zijn drumwerk soms als (té) strak genoemd en hij is zelfs in interviews verfoeid door zanger Keenan. De drummer is één van de dwangmatige bandleden die alle details tot in de puntjes verzorgd wilde hebben. Persoonlijk kan ik er geen genoeg van krijgen. Hét ultieme bewijs van zijn kwaliteiten kan je vinden in 7empest, waar zijn strakke drums hét exceptionele meerwerk is naast de aangeslepen zang van Maynard. Maar dan mag ik ook het formidabele Tool gitaarwerk van Adam Jones niet vergeten waarmee de band jarenlang bewondering heeft geoogst. Waanzinnig goed, maar toch duurt deze song mij een aantal minuten te lang, juist doordat de spanningsboog in het tussenstuk iets te lang gehandhaafd blijft. Na een goede tien minuten ontstaat er toch wat vermoeidheid, waardoor de song in waardering inboet. Maar ach, daar zullen de meningen ook over verdeeld raken voorspel ik.

De conclusie kan wat mij betreft ook makkelijk worden gemaakt, hoewel een Tool album vanzelfsprekend meerdere luisterbeurten nodig heeft om tot volledige wasdom te komen. Veel liefhebbers van progressieve rock en prog-metal hebben deze band hoog zitten en die worden met “Fear Inoculum” wat mij betreft zeer zeker niet teleurgesteld. Zoals gezegd zijn de typische Tool elementen wederom aanwezig op de nieuwe schijf en zullen de hunkerende fan na dertien jaar nog steeds aanspreken. Gevoelsmatig heeft zanger Keenan een groter aandeel in de muziek dan voorheen en over de hele linie kan je het metal geluid als minder hard bestempelen.

Aan de andere kant zijn er prog-rock liefhebbers zijn die de muziek van Tool nooit hebben begrepen of anders gezegd, te langdradig of te ingewikkeld vinden. Die kunnen dit album dan ook gewoon weer overslaan, want makkelijk en toegankelijk is ook dit album niet. En de luisteraars die geen bijzondere hechtenis met deze band hebben moeten deze cd vooral nog even laten liggen, want de band laat de toegewijde fan een stevige prijs betalen. De versie die nu op de markt circuleert kost namelijk meer dan honderd euro! Maar… dan krijg je wel weer een bijzonder vormgegeven limited edition. En daar heeft de band de trouwe fan ook weer klem, die wil natuurlijk naast die dure collector ook de retail versie voor zijn verzameling. Marketingtechnisch gesproken bijzonder slim, die versie komt vooralsnog pas later dit jaar op de markt. Hopelijk is tegen die tijd de kerstman wat vriendelijker voor de portemonnee.

Als fan van het eerste uur keek ik met zeer gemengde gevoelens uit naar dit album. Enerzijds kon ik uiteraard niet wachten op nieuw werk, anderszijds: 13 jaar geen nieuw album en alleen maar tracks van langer dan 10 minuten. Wat gaat dit worden?

Mijn eerste reacties op het album waren ook gemengd. Eerste beluistering viel ie tegen. MJK leek me niet heel aanwezig en ik hoorde net iets te veel herkenbare passages. Bij de tweede zat ik een stuk minder krampachtig te luisteren had ik met regelmaat kippenvel op mijn armen. In de draaibeurten daarna viel het steeds meer op zijn plek en is ieder nummer wel een keer favoriet geweest.
Inmiddels, bijna een week en een flink aantal luisterbeurten verder, durf ik wel een conclusie te trekken.

Laat ik beginnen met de reden voor het halve punt aftrek: het is geen heel vernieuwend album. Er zijn zeker nieuwe invalshoeken, maar wie een soort Tool 2. 0 verwachtte komt bedrogen uit.

Dat gezegd hebbende: het is wel een album waarin alles wat Tool geweldig maakt voor mij ruimschoots aanwezig is. En daarmee halen ze een niveau qua composities en muzikaliteit wat weinig bands gegeven is. Uiteindelijk zijn het 6 volwaardige nummers die ondanks de lange speelduur blijven boeien en de vier leden ruimschoots de ruimte geven. En bovendien geweldig geproduceerd.
Ook MJK is uiteindelijk belangrijk voor het eindresultaat. Hij is in de lange instrumentele delen wat langer afwezig dan eerder, maar de zang is weer ontzettend bepalend voor de emotionele lading die de nummers krijgen.
Een favoriet kiezen is lastig, er zit geen zwak nummer bij. 7empest is een logische keus omdat dat zo ongeveer een 15 minuten lang samenvatting is van alles wat Tool goed maakt (met een magistrale Jones en Carey) en het een episch eind heeft. Culling voices springt er voor mij uit als meest ingetogen en prachtig opgebouwd nummer. Vooralsnog die twee dus maar..

Al met al een groeiplaat die vooral werkt als hij op flink door de huiskamer of koptelefoon knalt.



NB: Pitchfork zit er in retroperspectief vrijwel altijd naast.

Ok album. Ik las de pitchforkreview en ben het daar behoorlijk mee eens. Het klinkt allemaal erg klinisch en ik had hetzelfde idee hoe dit er inde studio uit zou zien: mannen opeen krukje die rustig een loopje meespelen. Ook het complete gebrek aan een nieuwe toonsoort maakt dat sommige nummers echt wat identiteit missen. Loopjes en synthpatches uit eerdere albums komen 1 op 1 terug en het klinkt allemaal zo ontzettend Tool dat ik vooral weer zin krijg om een andere tool plaat op te zetten. Ik hoop dat de plaat nog wat groeit, maar overdonderend vind ik het allemaal niet. De intermezzo tracks zijn zó slecht dat ik oprecht denk dat Tool de boel aan het trollen is. Jammer.

Ik ben niet echt een rock/metal fan, niet dat er wat mis mee is en ieder diertje zijn pleziertje hé. Toch beschouw ik mezelf op muziekvlak als een alleseter en ik zal meestal wel de moeite nemen iets minstens te beluisteren. Door mijn interesse voor geluidsweergave en hifi ben ik ook een technisch luisteraar en let dus altijd op de opnamekwaliteit en jammer maar helaas die is vaak maar zozo.
MusicMeter heeft al meermaals tot nieuwe ontdekkingen geleid die ik anders sowieso zou missen. En dus kwam ik deze tegen waarbij mij onmiddellijk de gedachte ontsproot “Mmmm metal, niks voor mij”. Bovendien (en dat zal wel een gat in mijn cultuur zijn ) kende ik de groep helemaal niet, maar zo las ik hier was ik toch niet de enige.
Gezien het toch wel hoge cijfer hier het toch maar een Spotify luisterbeurt gegeven, bedenking tijdens de eerste minuten “als dit metal is dan ben ik de president van Amerika”. Moeilijk zat om een betere te zijn als die klojo die er nu zit, maar dat is maar mijn mening en natuurlijk een andere discussie.
Ik werd onmiddellijk gegrepen door dit album en ben geboeid blijven luisteren met grote ogen (oren ), de opbouw van de nummers, de muzikaliteit en opnamekwaliteit stonden als een huis. En de dagen erna bleef de muziek toch in mijn hoofd hangen tot mijn eigen verbazing.
Toen ik het nog wat later tegenkwam op Qobuz waar het bij de selectie te ontdekken stond ben ik overstag gegaan en gezien de prijs voor de High Resolution versie (24bit/96kHz) mee viel (19,99€) ben ik tot aanschaf over gegaan.
Die H.R. versie is bij beluistering via goede apparatuur (hier b.v. Opus 3 en Sennheiser Momentum 2.0) toch nog echt iets anders hoor. Het staat buiten kijf dat diegene(n) die achter de knoppen stond(en) héél goed wist(en) waar hij/zij mee bezig waren, waarvoor hulde!
Los daarvan vind ik het ook een erg fraai album met veel meer muzikaliteit dan ik verwacht had binnen dit genre. Zelf vind ik de titeltrack een prachtige opener (knap dat ze dit als track 1 plaatsten, het grijpt je direct vast) en ook Invincible is één van mijn favorieten. 7empest vind ik dan weer in tegenstelling tot vele anderen hier dan weer ietsje minder. Echt zwakke nummers kan ik (nog) niet aanhalen buiten de bonustracks dan, die gekheidjes hoefden niet echt al storen ze mij nu ook niet mateloos maar voor b.v. in de wagen gaan die er wel af. Chocolate Chip Trip is trouwens nog best leuk om je speakers eens te martelen .
Een 4 * voor het album en een 5* voor de opname/productie.

Bezwerend in plaats van dwingend, zo zou ik het verschil met eerdere albums omschrijven. Gisteren kwamen Pushit en Third Eye voorbij, en ik zei gewoon hardop: "Dit is Tool, godverdomme."

Ook anno 2019 vullen ze dwangmatig de volledige ruimte van een cd, maar hebben we echt dertien jaar moeten wachten op zo weinig materiaal? Tool, en progressieve muziek in het algemeen, betekent voor mij veel details en lagen per maatfiguur, per minuut, per nummer. Op Fear Inoculum gebeurt echter te weinig om de lange speeltijd te rechtvaardigen.

Wat Tool nog veel meer betekende voor mij, was de aanwezigheid, ja, de dwingende aanwezigheid, van de profeet Maynard J. Keenan. Is de beste man misschien de voornaamste reden geweest dat het album zo lang op zich heeft laten wachten? Kwalitatief, maar zeker kwantitatief, brengt deze held te weinig. En wanneer wel aanwezig, is hij opvallend monotoon, ook (vandaar bezwerend, denk ik).

Ik hoor te veel alledaagse, om niet te zeggen saaie, gitaarpartijen van Adam Jones waar je gewoon Maynard's vocalen overheen verwacht. Zijn spel is wat speelser dan op eerdere albums, maar onvoldoende om een progressief album als solo-instrument te dragen. Sowieso blijft het bekende euvel van Tool hierdoor bestaan: melodisch gezien weinig verheffend.

Als sfeerstuk is het album nog wel consistent, daardoor overtuigend, en duidelijk verschillend van eerdere werken. Alleen gooit afsluiter Tempest roet in het eten -- Tool pretentieloos rockend, met bijna blues-achtige noten hier en daar... ik kan er niet zo veel mee. In plaats van dertien jaar je nummers zorgvuldig componeren, wat ik van Tool tenminste wel gewend ben, krijgen we hier eerder een jam-sessie voorgeschoteld.

Is het een slecht album, dan? Nee, maar als ik Tool drie sterren geef, dan is dat een relatief extreem lage score en wordt zo'n stukje natuurlijk wat zeikerig, sorry daarvoor.

Het is misschien ook zo dat Tool mij destijds kennis liet maken met progressieve muziek, en ik inmiddels dertien jaar prog-ervaring rijker ben, en dus met een ander oor naar nieuw Tool-werk luister. Na John Petrucci en Tomas Haake schrik je ook niet echt meer wakker van Adam Jones of Danny Carey.

Laatstgenoemde is het meesterlijke drumwerk natuurlijk niet verleerd, begrijp me niet verkeerd. Hij neemt als het ware de leidende rol van Maynard over. En dat vind ik nou ontzettend jammer.

Er kan een hoop veranderen in dertien jaar. Voorbeeld: Sandokan kocht de vorige drie elpees van Tool op de dag dat ze uitkwamen, maar merkte het bestaan van deze pas bijna twee weken na de releasedatum op (‘Is dan toch nog snel gegaan, he?’, is de grap die op mijn lippen ligt).

Dingen kunnen ook heel erg hetzelfde blijven in dertien jaar. Voorbeeld: Tool. Die dudes gaan doodleuk verder met priegelen en preken waar ze in 2006 waren opgehouden. Adam Jones beweerde in een interview dat Fear Inoculum ‘very different’ was dan hun vorige platen, maar je moet toch wel een expert zijn in wishful thinking om hier veel artistieke ontwikkeling in te horen, sorry hoor.

Priegelen: ellenlang gebrei met zoemende gitaarlijntjes en polyritmes, steevast opbouwend naar muren van spierballenprog. Want: ze zijn wel spiritueel, maar geen mietjes. En: nadenken over het bestaan is best wel heftig, hoor! Vijf seconden na de start van de plaat dacht ik al: Ah ja, typisch Tool. En een uur later denk je dat nog steeds. Een formule voor megasucces, blijkbaar. Vooral de bassist moet echt leven in een soort testosteron-versie van Nish Kumars ‘Drummer From Coldplay’- skit.

Preken: Ja, wie heeft Maynard James Keenan eigenlijk verteld dat hij benoemd is tot spirituele goeroe van de rock? En op basis waarvan? Zou ik dertien jaar geleden nog onder de indruk zijn geweest van new age-tegeltjeswijsheden als: ‘We are born of one breath/ one word/ we are all one spark’? Nu denk ik al vrij snel: 'spreek voor jezelf, makker.’ Even later mekkert Keenan over een ‘Warrior/ struggling/ to remain/ consequential’. Dat is meer de spijker op de kop, althans, als je ‘warrior’ leest als ‘uitgezakte wijnboer met een te hoge dunk van zichzelf.’

Ik heb een paar dagen serieus overwogen om de minimale score te geven, maar dat zou Mume-onwaardig zijn (mijn oude rock-maatjes zullen me bovenstaande sowieso wel niet in dank afnemen, maar het zij zo). En Tool kan er natuurlijk ook niet zo veel aan doen dat mijn smaak in dertien jaar zo veranderd is. Toch zegt mijn gevoel me dat, als ik nog wel fan was geweest, ik alsnog ernstig teleurgesteld zou zijn geweest in een band die na dertien jaar komt aankakken met zo’n schaamteloze en humorloze zelfparodie.

(‘Maar Sandokan, je moet de plaat nog dertig keer luisteren/ mediterend op een berg in Nepal/ eerst je anus-chakra goed uitspuiten.’
‘Nah, dank je, jongens, pas.’)

Ik moet me helaas aansluiten bij de mensen die deze plaat minder vinden. Tussen de vorige Tool-platen onderling zat niet gigantisch veel progressie, maar die lagen dichter op elkaar in de tijdlijn, en bovendien zag ik een opwaartse lijn (in ieder geval in mijn beoordeling van de albums). Fear Inoculum breekt daar voor mij mee. Er is letterlijk niets nieuws aan, maar het bekende trucje wordt nou ook niet bepaald beter uitgevoerd. Sterker nog, ik mis gedurende ruim driekwart van de speelduur de spanning, de scherpe randjes, de interessante muzikale constructies. Slecht is het niet, gewoon behoorlijk saai.

De mensen die (nog) niet overtuigd zijn van de kwaliteit van deze CD, zou ik willen adviseren om deze geniale kunst meerdere keren te beluisteren. TOOL maakt namelijk geen hapklare brokken, maar creëert een muzikaal avontuur, met onnavolgbare riffs en drumpartijen, ondefinieerbare klanken, geniale overgangen, polyritmes en fantastische poëzie. TOOL maakt geen muziek, TOOL maakt Kunst. Als je de moeite neemt om het te (leren) beluisteren, dan wordt je daar dubbel en dwars voor beloond. En vergeet de teksten niet. ?

Nu ben ik niet een van degenen die dertien jaar op dit album heeft zitten wachten, maar na zoveel tijd zou ik toch wel erg teleurgesteld zijn. Als een band na zoveel jaar terugkeert, hoop je toch dat het heilige vuur nog/weer brandt en dat het nieuwe album erg memorabel zal zijn. Er is heel weinig dat is blijven hangen en dat is niet positief. Er is nog meer vaart uit de muziek gehaald. Dat maakt niet uit, maar wat er wel aan scheelt, is dat Tool nogal in de herhaling valt. Die leuke baslick keert volop terug, maar die hebben we al eerder gehoord. Er wordt op voorspelbare momenten naar een hoogtepunt gewerkt. Precies op de manier die we kennen van voorgaand werk. Het zijn alleen net die hoogtepunten die het album interessant maken, want verder dobbert Tool voor hun doen in een zee van middelmatigheid. Het is vaak wat saai. Meer kan ik er echt niet van maken. Fear Inoculum is op zichzelf niet slecht. Er zijn genoeg goede dingen te horen, maar van Tool had ik wel echt meer verwacht.


Eindstand:
1. Lateralus
2. 10000 Days
3. Opiate
4. Aenima
5. Undertow
6. Fear Inoculum

Ook bij mij is Fear Inoculum het nog niet helemaal. Ja, het is allemaal best mooi, maar ik vind het toch allemaal behoorlijk tam klinken. Waar op de vorige albums een goeie afwisseling tussen korte en lange songs te vinden was, is het hier vooral lang en kabbelt het wat voort. Maynard's zang is hoger en nog steeds mooi, maar het mist de dynamiek van de vorige albums. Hij klinkt ingehouden, minder gefrustreerd en/of woedend. Ook muzikaal mis ik uitspattingen. Pneuma en Invincible gaan bijna geruisloos in elkaar over met de zweverige bas- en drumpartijen, maar tot de (kleine) uitspatting aan het einde blijft het saai voor Tool's doen. Vergis je niet, want het klinkt allemaal goed, maar niet geweldig.

Clayton's gitaarwerk (meer solo's dan normaal) verdient wel een pluim. Mede hierdoor schrik ik bij Descending wel goed wakker en blijft Culling Voices de aandacht verder vasthouden. Deze aandacht verslapt verder wel weer compleet bij Chocolate Chip Trip. Carey is een fenomenaal drummer die ik niet hoef te horen in een drumsolo, het album is immers al lang zat. Gelukkig heeft 7empest wel weer een aantal grootse momenten en komt hier vooral wat van de agressie weer terug en zorgt er zodoende voor dat het album zeker geen mislukking is. Gezien het gemiddelde is Tool na jaren van 'euh?' toch wel ook mijn band geworden.

Eindstand:
1. Lateralus 5*
2. 10000 Days 4.5*
3. Ænima 4*
4. Undertow 4*
5. Opiate 4*
6. Fear Inoculum 3.5*
Gemiddelde: 4,17*

Deze 2 quotes vatten ook perfect mijn mening samen. Qua geluid klinkt het helemaal als Tool, maar dan zonder uitbarstingen, zonder venijn, zonder peper in de reet, zonder echt goede nummers... Ik heb toen het album uitkwam niet gestemd, omdat ik hoopte dat 'het kwartje nog zou vallen'. Omdat ik veel respect heb voor Tool en ze eigenlijk geen lage rating wil geven. Maar elke keer als ik het album opnieuw luister, hou ik het eigenlijk nauwelijks een heel album vol...

Voor mij zijn ook alle nummers 5 minuten te lang. Er is wel een soort constante spanningsboog, maar zonder uitbarstingen wordt een spanningsboog voor mij toch ook al snel wat saai. Zeker als het album 1,5 uur duurt en eigenlijk overal hetzelfde klinkt.

Het enige nummer dat er een beetje positief tussenuit springt is 7empest, maar dat duurt dan weer meer dan een kwartier en staat bovendien nog eens helemaal aan het einde van het album, waardoor je dus al 1u15 aan 'hetzelfde geluid' achter de kiezen hebt.

Ik ben eigenlijk blij dat Tool dit album op deze manier heeft uitgebracht. Anders had ik hem wellicht blind gekocht. Nu weet ik door de vele luisterbeurten op Spotify al dat het album niet in m'n kast terecht hoeft te komen...

Ik moet wel zeggen dat het professionalisme van de band nog altijd duidelijk te horen is. Tool bestaat gewoon uit erg goede muzikanten. Dat is niet veranderd. Maar het is een beetje zoals naar een restaurant gaan en proeven dat de kok erg goed kan koken, maar dat je eigenlijk geen enkel gerecht écht lekker vond... Ga je dan het restaurant vaak bezoeken? Het verschil in die vergelijking is dat je een restaurant een 2e kans kan geven als ze het menu aanpassen. Dat kan je met een album jammer genoeg niet. Als die stopt met groeien, houdt het op.

Ik ben erg blij voor alle fans die duidelijk wel blij zijn met dit album. Het hoge gemiddelde hier geeft aan dat ik in de minderheid ben met mijn mening. En daar ben ik blij om voor jullie, maar ik kan er eigenlijk heel erg weinig mee.

2,5*

Ik denk dat je als Tool liefhebber elke plaat los van elkaar moet beoordelen hoe moeilijk dat ook is!.
Ik probeer het maar ik kan het niet, ik mis op deze plaat toch hun extreme uitbarstingen.
Daarmee hebben ze ons ook mee grootgebracht het zat wel in elke plaat, nummers met die rauwe uitbarstingen. En dat waren dan ook meestal mijn favoriete nummers...
Ik vind dit ook een van de moeilijkste platen (cd!) om beoordelen.
geef de trip een score.....


(toch een 4 sterren ik zet hem apart als unieke introverte Tool plaat die toch wel heel erg goed is)

Tool - Fear Inoculum

Goed album van Tool. Op eentje na komen ze allemaal boven de 10 minuten uit, dus verwacht ik wel dat de nummers ook veel te bieden hebben. Dit is niet altijd het geval. Alle nummers hebben leuke stukken, maar het gaat soms ook echt te lang door. Het enige nummer van die 6 die ik verreweg het minste vind is Descending.
De overige 5 zijn allemaal een schot in de roos, maar door de lange duur van de nummers boet het album wel aan tempo in. Vraag me af hoe nummers als Pneuma of Invincible hadden geklonken als ze korter waren geweest. Maar nog steeds zeer goed te pruimen nummers, en zeker Tool waardig.
Culling Voices en 7empest zijn wel de toppers en bieden voldoende afwisseling om de volle lengte boeiend te blijven.
Uiteindelijk vind ik dus wel het grootste gedeelte van het album goed, maar het had hier en daar wat korter gemogen.

4*

Voor Toolmuziek moet je wel even gaan zitten en met dit comeback album is dat niet anders.
Onontzeggelijk hele knappe uitgewerkte nummers met beladen lyrics en de volkomen eigen sound.
Tool is echt heel herkenbaar en wat is er dan sinds 10.000 Days uit 2006 alweer, gebeurt qua opvatting en eventuele progressie?
De Amerikanen zijn ansich al progressief genoeg natuurlijk.
Steeds verder uitgebouwd naar fragmentarische progmetal met hele knappe virtuoze ritmische vondsten en vooral ook heel functionele gitaarpartijen die daar om heen is gebouwd. Nooit ellenlange solo's, maar meer licks die de toon aangeeft.
Tool's muziek is virtuoos, maar niet als doel op zich. Het knappe is dat de dynamiek altijd daar is. Geen vergezochte overgangen en gepiel, maar veel vrijheid voor de zang van Meynard.
Fear Inoculum is geen drastische verandering gebleken.
Hooguit is er wat meer ruimte voor sfeerpartijen en pakt de band wat meer rustpunten.
Door de plaat heen luisterend, zijn bekende patronen weer aanwezig en is in stijl niet heel veel anders dan het al wat minder metalminded vorige album.
Het drum en basswerk is weer inventief en echt om te smullen, maar op één of andere manier is het zo vertrouwd dat echte verrassingen moeilijk zijn te vinden.
Wat dat aangaat is de tijd wat stil blijven staan voor Tool.
Evengoed bijzonder blijft het, omdat simpelweg niemand als Tool klinkt. De oosterse percussie heel subtiel ingebracht, zo tussen de tegendraadse drumpartijen in, blijft een trekpleister van jewelste.
Invincible doet het erg goed bij mij en de vlijmscherpe vinnige afsluiter 7tempest is ook erg sterk.

Het is en blijft een wereld band. Vreemd en afstandelijk bijna, maar de emotie is altijd aanwezig.
Daarom is dit ook een plaat die met gemak in de collectie toegevoegd kan worden.
Maar het overdonderende ontbreekt wel een beetje.
Het verrassingseffect is minimaal.

Tool is zo'n band daar moet ik voor in de stemming zijn. En alhoewel ik het steengoed vind is dat eigenlijk niet vaak.
Ænima daargelaten. Dat album kocht ik bij uitkomst in de laat jaren 90 en daar heb ik toch een binding mee . Nostalgie.

Vandaag geestdodend werk. Een uitgelezen kans, alle tool albums in volgorde op mijn koptelefoon.


Dit album ligt mij goed. Erg goed zelfs.
Het is al vaker gezegd, niet verrassend noch vernieuwd het de wereld maar damn, hij is wel lekker hoor. Ik zit er toch een stuk beter in als 10.000 , welke zich op meer lof mag verheugen van de meeste liefhebbers.
Vinyl in bestelling (links en rechts uitverkocht) . Deze zal ik vaker draaien.

Vanaf 150,- voor de 5 kanten elpee (andere 5 kanten zonder muziek)
Ik doe het voorlopig met de niet officiële versie op dubbel-elpee voor 25,-
Dit is overigens het enige Tool album dat mij kan blijven boeien van begin tot eind.

Voor de liefhebbers van vinyl, als je €115 niet te gek vindt, tast toe, zelf ook vanochtend gedaan bij Bol dus. Geen idee hoe ze het doen of wellicht fout geprijst, maar alleszins redelijk voor deze fraai vorm gegeven set van 5 halve lps dan wel. De kwaliteit van de muziek staat buiten kijf, zoals bij elk Tool plaat wel. Ik kijk uit naar de dag van Donderdag jazeker.

Ik had al lang geen aandacht meer gehad voor dit album, maar doordat een vriend een kaartje over had voor het optreden van Tool in de Ziggo Dome vorige week draait Fear Inoculum bij mij weer volop de rondjes. Nu er voldoende tijd is verstreken sinds de release kan ik het met 'nieuwe oren' luisteren en moet ik concluderen dat dit album absoluut schouder aan schouder mag staan met haar voorgangers.

Vond ik de teksten van Maynard in het begin nogal zweverig en hakkelig geplakt over de instrumenten, nu maken ze voor mij onlosmakelijk deel uit van de composities. En ja, het riffje in het middenstuk van Invincible is wel heel erg Jambi en op tweederde van Descending krijgen we een cocktail van Reflection en The Grudge, maar hoeft Tool zichzelf opnieuw uit te vinden op haar vijfde album? Voor mij niet.

Oerdegelijke songs schrijven in haar karakteristieke stijl, meer vraag ik niet van Tool op dit moment, en dat is zeker gelukt op dit album. Zes nummers van 10+ minuten in elkaar zetten die stuk voor stuk niet vervelen is een kunst op zich. De spanningsboog wordt telkens tot het maximum gerekt zonder dat ze breekt. De intermezzo's en de drumsolo hadden voor mij niet gehoeven, maar daar skip ik snel overheen. Dan blijft er nog een uur en een kwartier te genieten over.

7empest was direct torenhoog favoriet bij mij en blijft een monster van een song met eindeloze scheurende riffs en solo's van Adam Jones, maar ook Pneuma heeft zich mettertijd geopenbaard als een topper met name door het weergaloze drumwerk van Danny Carey. De andere 4 nummers schat ik een klein tandje lager in, maar kunnen allen met elkaar wedijveren. Voor mij mag Tool prima op dit elan verder gaan met het volgende album!

Belofte maakt natuurlijk schuld. Dus, Juul1998B, hier zoals beloofd mijn persoonlijke rangschikking van de discografie van deze legendarische band:

1. Lateralus 5*
2. Fear inoculum 5*
3. 10,000 days 5*
4. Undertow 4*
5. Aenima 3,5*

Lateralus, het album dat door menig progressief metalliefhebber wordt gezien als de muzikale Heilige Graal, als nummer één van mijn lijst zou niet mogen verbazen gezien de samenstelling van mijn persoonlijke top tien, hoewel ik toe moet geven dat Fear Inoculum verraderlijk dicht daar tegenaan schuurt. Vreemde eend in de bijt is waarschijnlijk Aenima. Ik heb nooit een klik met dat album kunnen krijgen om de één of andere reden en het geheel blijft voor mij maar aanvoelen als los zand, iets waar ik simpelweg geen vat op kan krijgen. De plaat heeft zo zijn momenten en bevat een reeks klassiekers om U tegen te zeggen, maar het biedt te weinig voor mij om volledig te blijven boeien.

Fear Inoculum daarentegen vind ik dan wel weer fascinerend en het lijkt me hier de ideale plek om daar wat verder over uit te weiden. Op deze plaat is Tool hypergefocust, eindeloos hypnotiserend en confronterend introspectief. De zorgvuldig opgebouwde 'movements' - wat mij betreft dekt die term de lading beter dan 'composities' - kronkelen en meanderen mijlenver de diepte in en zuigen je volledig op. Toegegeven, muzikaal lijkt het op het eerste oor wat minder spannend eraan toe te gaan dan op bijvoorbeeld 10.000 Days en Lateralus, maar Fear Inoculum neemt je echt mee op reis en weet de spanningsboog keer op keer geweldig op te bouwen, plagend te vertragen en uiteindelijk los te laten. Daarmee is Fear Inoculum wat mij betreft een waar pronkstuk binnen het unieke en invloedrijke oeuvre van Tool. Een plaat die keer op keer blijft fascineren en boeien, en waarbij elke luisterbeurt nieuwe inzichten en onontdekte lagen en texturen aan de oppervlakte laat verschijnen.

"A record about moving and growing, becoming older and wiser", aldus de band zelf: Fear Inoculum is een vrijheidsmanifest voor mensbesef en zelfacceptatie, een ode aan het vreugdevolle geschenk dat 'het bestaan' heet, en een navigatiemiddel voor onze zoektocht naar onszelf en het pad dat we bewandelen op weg naar zingeving in het leven.