Grandaddy - The Sophtware Slump (2000)

Hoe is het mogelijk, hoe is het mo-ge-lijk dat ik, na het prachtige Under the Western Freeway deze band uit het oog ben verloren. Dubbele tranen in mijn ogen bij het beluisteren van deze plaat: van de prachtig trieste teksten *en* van spijt dat ik deze CD 5 jaar te laat ontdek. Wat is He's Simple, He's Dumb, He's the Pilot een mooie opener, wat zit Jed the Humanoid en het daarop voortbordurende Beautiful Ground mooi in elkaar, wat een prachtige zwanezang, dat So You'll Aim Toward the Sky...

So you'll aim toward the sky
And you'll rise high today
Fly away, far away
Far from pain

Daar word je inderdaad stil van... (4,5 sterren)

(in het kader van dit topic)

Ik vind het eigenlijk moeilijk om hier dieper op in te gaan, want met mijn eerste post was de kous wel af, wat mij betreft. Toch maar een poging doen.

Grandaddy leerde ik in 1998 kennen door een aantal hitjes op TV en radio en bovenal een subliem optreden op Pinkpop. Het debuut bleek een alleraardigst album, maar de opvolger - dit plaatje dus - is nog veel meer dan dat.

Jason Lytle, Grandaddy's liedjessmid, lijkt een vriendelijke kerel, maar heeft ook zo zijn demonen en schreef derhalve dit bij vlagen sombere en duistere album.

In Underneath The Weeping Willow zingt hij opeens "to wake and be happy again", op een manier alsof hij niet meer weet hoe dat voelt... Ik voel zijn pijn en vanaf dit moment begint het album mij echt te grijpen en is het tot aan de laatste seconde een meesterwerk. Daarvoor heeft het album ook zijn momenten (de openingstrack!), maar ook zeker zijn missers (het zeurderige Jed The Humanoid slaat de plank eigenlijk een beetje mis).

De laatste twee nummers zijn echt van ongekende schoonheid en bij het slotstuk krijg ik altijd wel vochtige ogen. Ik heb nogal emotionele herinneringen aan dat nummer, maar die zal ik hier maar niet neer zetten wegens te persoonlijk. De titel en tekst spreken boekdelen, denk ik.

Nog steeds een 4,5*

Dit is wat mij betreft met afstand het beste Grandaddy album. Voorganger Under the Western Freeway is me iets te lo-fi en opvolger Sumday gewoon lang niet goed genoeg. Hier valt alles precies op zijn plaats en beschikt Jason Lytle over zijn beste verzameling nummers.

De opener wordt door de meesten met recht aangehaald als het absolute hoogtepunt maar het is stiekem toch een ander nummer dat hier nog net iets bovenuit steekt.

Underneath the Weeping Willow lijkt eerst een lief klein liedje middenin het album en trekt niet meteen de aandacht zoals melodieuze liedjes als Hewlett's Daughter en The Crystal Lake wel doen. Langzaamaan komt hij echter bovendrijven.

I wanna sleep underneath the weeping willow
as it cries all night quietly
its tears all around me
i'll sleep there so soundly
until i'm allowed finally
to wake and be happy again

Dit zijn de enige regels van dit wonderschone nummer maar samen met de prachtige melodie maakt dit zo'n indruk.

Eigenlijk is alles van een enorm hoog niveau maar ik wil ook nog even de twee Jed nummers een speciale vermelding geven. Zelfs het verhaal van een aan alcohol verslaafde robot weet je nog enorm te raken.

5 welverdiende sterren en het absolute hoogtepunt van de band.

Dat is vreemd: al een tijd geleden mijn stem uitgebracht en nog geen reactie van mijn kant.
Is dat nu een goed of slecht teken? Geen flauw idee. Dit is typisch zo'n album dat ik soms regelmatig draai en dan weer tijden niet, zo erg dat ik me kan gaan afvragen wie Grandaddy ook al weer is.

Die Midlake vergelijking snap ik wel. Het ademt toch eenzelfde soort sfeer, zeker als er wat subtiele electronica toegevoegd wordt.

Ik vind het een mooi album dat absoluut tijd vraagt om te rijpen. Misschien is dat ook wel de reden dat ik er gewoonweg geen echte mening over kon geven.
Toch heeft het me ook nooit echt tot op het diepst weten te ontroeren; een term die ik bij dit album toch wel eens tegenkom. Weemoedig is er ook zo eentje. Dat zal best wel. Ik ervaar muziek bij die term toch net even anders.

Wat ik wel bijzonder knap aan dit album vind is de gelaagdheid ervan, en die ontdek je pas na meerdere draaibeurten. Het zijn maar hele kleine momenten in sommige gevallen, maar ze zijn erg goed gedaan.
Ik denk dat het de zang is die mij er nog het meest van weet te weerhouden dit een meesterwerkje te noemen, en dat mag opmerkelijk genoemd worden omdat ik bij andere artiesten met soortgelijke zang deze opmerking niet snel zal plaatsen.

Bij Chartsengrafs krijg ik altijd een beetje een Kashmir gevoel (die Deense band) en So You'll Aim Toward The Sky is een nummer dat me telkens over mijn beoordeling aan het twijfelen brengt. Dit is dus wel ontroerend en dit raakt me dan weer wel. Zou het komen omdat ik er een Radiohead OK Computer-achtig gevoel bij krijg? Het zou zomaar kunnen uiteraard. Maar dat boeit verder niet: het is werkelijk een schitterende afsluiter! Een afsluiter die dan weer de twijfels naar boven brengt: 'moet er niet toch een halfje bij?'.

Dat getob over zoiets lulligs als een stem staat me dan weer zwaar tegen (normaal weet ik het echt altijd wel gelijk). Maar nu? Twijfeldetwijfel........... vooruit: The Sophtware Slump is een sterke plaat en 3,5* is wat aan de zuinige kant. Laat ik nu ik een mening neerplemp er dan ook gelijk een halfje bovenop schuiven.

De Arthur-Recensies deel 19: waarin Arthur misschien wel een primeur op zak heeft!

The Sophtware Slump, zo heet het tweede album van de Amerikaanse band Grandaddy. De titel verwijst naar het thema van de plaat (natuur tegen technologie), maar ook naar de sophomore slump-theorie, die stelt dat een tweede jaar op universiteit, een tweede seizoen van een tv-serie, een tweede album van een band enzovoort minder succesvol is dan het eerste. Mocht dit een slecht album geweest zijn, dan had ik nu iets geschreven als ‘‘ze zagen de bui vast al hangen’’, maar dat doe ik niet, omwille van het simpele feit dat dit gewoon een fantastisch album is! En als die theorie nog klopt ook, hoe goed moet hun eerste worp dan wel niet zijn?

Want dit album heeft me zeker nieuwsgierig gemaakt naar meer van deze band. In zowat elk nummer hier zitten wel een of meerdere fijne vondsten die deze plaat zo’n uniek en speels karakter geven. Bijvoorbeeld het watergeluid in The Crystal Lake, of de vervormde stem op Hewlett’s Daughter. Dit is echt een ‘alles kan en alles mag’-album, maar waarbij er toch geen plaats is voor irritante of mislukte nummers. Heel knap!

Door de ongedwongen sfeer en hoge creativiteitsfactor, maar ook door de hoge, ietwat onvaste stem van zanger Jason Lytle drong een vergelijking met Belle & Sebastian zich trouwens al tijdens de eerste luisterbeurt spontaan op in mijn hoofd, hoewel ik die link nog niemand anders heb zien leggen.

Maar goed, wat deze plaat ook zo sterk maakt, is de hoge diversiteit tussen de nummers. Rockers als Broken Household Appliance National Forest en het eerder genoemde Hewlett’s Daughter verbroederen vredig naast rustigere nummers als Underneath The Weeping Willow’s en maffe werkstukjes als E. Knievel Interlude. He’s Simple, He’s Dumb, He’s The Pilot, totaal niet misplaatst als zowel opener als langste nummer van het album, heeft zelfs iets postrockachtig.

Al deze factoren tezamen maken dit album simpelweg een feest om naar te luisteren. Een dikke vette 5* is op zijn plaats!

Zojuist alle 108 berichten gelezen bij dit album, en wat mij opvalt is dat adjectieven als melancholisch en weemoedig overheersen, maar dat niemand precies kan aangeven wat het geheel is van wat hem of haar zo ontroert. Als je dit album zou willen ontleden in composities, muzikale arrangementen, bizarre bijgeluidjes en teksten, dan bevat elk element in mijn vorige opsomming een opklimmende mate van abstractie, van ongrijpbaarheid, van mysterie. Gebruik ik de teksten als houvast voor de "betekenis" van de nummers, dan stuit ik op een indrukwekkende reeks beelden waar ik vaak in verdwaal zonder dat ik er een samenhangend verhaal van kan maken, maar ook zonder dat ik daar behoefte aan heb en ook zonder dat ik het gemis aan die duidelijke betekenis als storend ervaar.
        Het onderwerp van Jed the humanoid is niet bijzonder gangbaar, maar dat dat één van de nummers met de meest begrijpelijke teksten is spreekt al boekdelen. Aan de andere kant is Broken household appliance national forest eveneens helder en bovendien zeer beeldend, en dan ontspoort de muziek weer in een Dinosaur Jr-achtige herrie, om weg te sterven en ruimte te maken voor het tweede couplet. Maar wie weet wat "Italian leather winter games" zijn, en waarom Hewletts pistolen zijn gestolen, en wat roept die vreemde combinatie van orgel en noise in Jed's other poem bij mij als luisteraar voor associaties op? Door hoeveel verschillende emotionele episodes verschuift Dial-a-view ? (Gelukkig heeft Jason Lytle zich over de betekenis van de tekst van dàt nummer uitgesproken – of is dat juist helemaal niet gelukkig? Of maakt het niet uit omdat ik er toch wel bij weg kan dromen? En voor alle duidelijkheid, ongetwijfeld weet Lytle zelf heel goed waar hij mee bezig is en is hij niet "flying out there".)
        Voor mij persoonlijk schaart Grandaddy zich hiermee in een rijtje van artiesten die muziek maken waar ik door geraakt en ontroerd word zonder dat ik er een vinger achter kan krijgen op welke manier dat gebeurt, welke emoties worden aangesproken, hoe de muziek zich verhoudt tot alle muziek die ik ooit in mijn leven heb gehoord. (De namen die bij mij opkomen zijn zeer divers, van de tongue-in-cheek-blues van de Jon Spencer Blues Explosion via de verkenningen van het onderbewuste van Pere Ubu tot de Technicolor-waanzin van de Residents. Van geen van deze bands ken ik overigens alle of zelfs maar de meeste platen, dus hou mij een gedegen oordeel daarover ten goede.) Ongrijpbaar dus inderdaad, ook omdat soms niet duidelijk is hoe serieus of ironisch of emotioneel veelgelaagd de nummers op The sophtware slump zijn – The crystal lake is een geweldige popsong, maar hoe komt Lytle er bij om dan ineens zo'n Del Shannon-achtig Farfisa-orgeltje in het arrangement te gooien? En met die stevige slaggitaar en die stem die (vrij) laag begint en daarna de hoogte in gaat zou Chartsengrafs zó op het repertoire van de Pixies kunnen, ook al zo'n band waarbij ik er soms niet zeker van ben op welk emotioneel terrein ik me geacht word te bevinden.
        Geweldig dat er zóveel mensen enthousiast over dit album zijn dat het nu in in de top-250 staat. (Overigens heb ik het zelf lang geleden gekocht bij de Free Record Shop, waar ik er een gratis singletje met drie nummers (Our dying brains, Wives of farmers en Moe Bandy mountaineers) bij kreeg, een leuk extraatje; die tracks staan nu allemaal op de extended edition.)

Naar aanleiding van dit topic beluisterde ik dit album.

Grandaddy, ik kende het niet eerder. Een album uit een vrij recent jaar dit keer. Er staat een hoop prettige muziek op dit album. Eigenlijk begint dat al met de opener waarop een sterke sfeer wordt neergezet. Interessante muziek met een diverse opbouw en een fijne stem. Dat weten ze in de start van het album wel zo’n 4 nummers door te zetten. Chartsengrafs vind ik dan weer wat minder, maar het pianogedreven Underneath the Weeping Willow juist weer mooi. En dan gaat het een beetje om en om met niet prettig/wel prettig. En dan met name 2 laatste die wel prettig zijn. Interessante kennismaking met Grandaddy is dit.