Ik denk dat ik de opvolger net een slagje beter vind, ook vanwege de thematiek die op dat album centraal staat (soort dystopische wereld waarin propaganda en indoctrinatie hoogtij vieren, beetje à la 1984 van George Orwell). Dit album is daarentegen ook om van te smullen, waarbij het persoonlijke hoogtepunt voor mij de stotterend-ronkende trance-dance-stonerbeat met een hypnotiserende baslijn en angstaanjagend klinkende gitaarklanken en achtergrondeffecten die het beginnummer aan een intens einde brengt: nog nooit had ik zoiets gehoord en tot op de dag van vandaag blijft dat een unieke ervaring.
Värähtelijä had ik een poos op 2,5* staan, maar later ook een poosje op 4,5*. Het zegt wel wat over de haat-liefde verhouding die ik met de muziek van Oranssi Pazuzu in het algemeen heb (gehad): de ene keer vind ik het meer dan fantastisch en reken ik het onder het beste dat ik ooit gehoord heb, maar de andere keer kan ik het zo vreselijk slecht pruimen dat ik liever iets anders opzet. Kortom, ik moet er echt voor in de stemming zijn om dit grondig te luisteren. Maar als het één keer klikt, dan klikt het ook echt en laat de muziek me niet snel los.
Want deze plaat is simpelweg één groot uurdurend blackmetal-georiënteerde psychedelische jamorgie die zijn weerga niet kent, of zoals The Don (wat missen we hem...) het treffend en kundig weet te omschrijven:
Don Cappuccino schreef:
deze plaat is echt een spacerockplaat, gespeeld door blackmetalmuzikanten voor het scherpe en dreigende randje. Deze plaat heeft een jammend karakter, met veel hypnotiserend riffwerk en sfeerverhogende orgeltjes en synths.
Op het vorige werk hintte de band al naar deze experimentelere richting, maar die platen waren toch voornamelijk gegrond in de black metal met een flinke stoneromlijsting. Värähtelijä is de eerste echte plaat waarop alle remmen los gaan en de band een volledig eigen pad bewandeld waarop de vervreemdende en eigenzinnige experimenteerdrang compleet hoogtij viert.
Op zowel Mestarin kynsi - mijn persoonlijke favoriet - en Muuntautuja is de band meer aan een verfijningsslag bezig door de sound geraffineerder te maken en de songs puntiger te houden, maar dat betekent wel dat het overdonderende en verpletterende karakter van Värähtelijä op die albums een beetje achterwege blijft. Dat is niet erg natuurlijk: je wilt ook niet twee keer dezelfde plaat achter elkaar maken en en daar komt bij dat de twee opvolgers elk hun eigen kwaliteiten en charmes hebben. Maar dat lijkt wel meer en meer de conclusie te rechtvaardigen dat dit een onovertroffen werkstuk in haar krankzinnige geschiftheid blijkt te zijn.
Een gekkenhuis, Värähtelijä, betreden op eigen risico.