dEUS - In a Bar, Under the Sea (1996)

'Oprotten...........stomme Belgen!', zie daar mijn kennismaking met de magistrale band dEUS.

Nighttown 26 maart 1994. Magnapop. Supp. act dEUS.

'Is er een voorprogramma?' vroeg één van mijn beste vrienden in de trein op weg naar Nighttown. 'Ja, een Belgische band genaamd dEUS' wist ik te antwoorden, 'moet goed zijn heb ik gelezen'.
En ja hoor daar stonden ze dan: jonge honden die een geweldige set stonden te spelen. We gingen uit ons dak. Niet iedereen deed dat getuige de meneer met het sluike Beatles-kapsel die er geen ruk aan vond en dat ook luidkeels kenbaar maakte. 'Oprotten.....stomme Belgen'.
En ik dacht bij mezelf: 'neem er nog eentje en stik er in' want hier maakte ik kennis met een band die insloeg als een bom. Dit was fris, dit was apart, dit was gewoon goed.
O ja daarna kwam Magnapop, je weet wel dat bandje dat Michael Stipe zo goed vond. Magna wie? Juist ja.

dEUS dus.

dEUS die twee jaar na dat voorval één van mijn lievelingetjes in mijn cd kast afleverden in de vorm van dit In a Bar Under the Sea.
I Don't Mind Whatever Happens zegt het al: het doet er niet toe wat er komen gaat, de spanning hangt al in de lucht nog voor ik een noot gehoord heb en daar is dat fantastische debuut Worst Case Scenario verantwoordelijk voor.
Fell Off The Floor, Man lost gelijk al de hoge verwachtingen in. Dit is funky, dit is gek en wow die Stef Kamil Carlens is nog steeds zo gek als een deur (hij viel me het meest op bij dat optreden in 1994).
Prince? Dat is toch die meneer die langzaamaan steeds flauwere deuntjes afleverde. Voor het echte werk hebben wij nu dEUS.
Opening Night volgt op hypnotiserende wijze. Het is een verwijzing naar de film met dezelfde naam van John Cassavetes. Kort maar krachtig.
En dan dat nummer dat we kennen van Charles Mingus (Far Wells, Mills Valley). Ik moet eerlijk zeggen: ik kende dit nummer eerder en Mingus volgde later
Ook hier weer de trance waarin je terecht komt. Ongelooflijk hoe diverse stijlen hier samen weten te komen in 1 superieure song.
Het poppy Little Arithmetics moet ik onderhand uit mijn hoofd kennen. Hoe vaak ik dit niet heel hard gedraaid heb en hoe vaak ik hier niet de meest gekke dansjes op gemaakt heb. En daarnaast had ik ook nog eens een buurvrouw, tevens goede vriendin die ik ook dEUS verslaafd wist te maken die dit nummer zo nodig nog harder draaide dan ik. Geloof me: dan ken je dit nummer heel goed.
Gimme The Heat beschouw ik nog steeds als favoriete dEUS nummer. Het bevat alles wat ik goed vind aan deze band: een hoofdrol voor de viool, een ietwat mysterieus sfeertje en bezwerende zang en niet te vergeten en prachtige opbouw met een heerlijke climax.
Het nummer Serpentine klinkt lieflijk en zoet maar gaat over ontrouw. Het zijn de tempowisselingen die voor de spanning zorgen. Ik kan hier maar geen genoeg van krijgen.
A Shocking Lack Thereof vind ik een typisch dEUS nummer. Heel herkenbaar, mede door de tokkelende viool. Hier horen we dat Tom Barman een liefhebber is van die andere grote Tom (Waits). Onheilspellend, grauw en somber.
De overgang naar het veel vrolijkere Supermarketsong laat duidelijk de grilligheid van dit album horen. Het stuitert echt alle kanten op. Mede daardoor is het voor mij juist ook mijn favoriete album. En tja, Carlens deed er nog op mee die zeker enorm verantwoordelijk is voor die grilligheid. Heerlijk ook om hem duidelijk mee te horen zingen in dit nummer.
Grillig? Natuurlijk! Memory Of A Festival laat dit duidelijk horen. Even gek doen tussendoor. Even alle energie kwijt om snel door te kunnen naar het spannende Guilty Pleasures. Als een trein die doordendert, zo klinkt dit letterlijk en figuurlijk.
Nine Threads is daarentegen weer een rustpunt. Heerlijk jazzy (want daar lust Barman ook pap van). Gewoon een mooi liedje.
Hierna volgt Disappointed In The Sun. Dit schijnt Captain Beefheart in een interview met Anton Corbijn gezegd te hebben toen hij een tentoonstelling van Van Goghs werk gezien had. Hij vond de zon teleurstellend.
Het nummer zelf straalt ook wel iets droevigs uit. Ik had het een mooie afsluiter van dit album gevonden.
Dit zou dan betekenen dat het prachtige Roses naar voren gehaald had moeten worden. Nog steeds een live-favoriet van mij. Heerlijk opzwepend nummer en zeker één van de mooiste nummers die deze band gemaakt heeft.
Wake Me Up Before I Sleep is dus de afsluiter zoals de band dat wilde. Niks mis mee. Kan ik goed mee leven. Het is een beetje de knuffel zoals de Smashing Pumpkins die hebben op Mellon Collie and the Infinite Sadness.
Een mooi, warm nummer die je wanneer het afgelopen is in verwondering weet achter te laten.

'Stomme Belgen????' Stomme, zatte simpele ziel die dit riep.
Want wat is dit toch een geweldige band, een band die me telkens weer weet te boeien, een band die zo lekker grillig en eigenwijs is.
Een band die met In a Bar Under the Sea een album heeft afgeleverd die eigenlijk in mijn top 10 thuishoort ware het niet dat het zo dringen is in die top 10.
Ach, barst ook maar met die top 10. Het heeft een hele dikke 5 glimmers en dat hadden er zelfs meer mogen zijn.

Deze In A Bar, Under The Sea is erg moeilijk om te beoordelen, vind ik. Hoewel hier de meeste van m'n dEUS-favorieten op te vinden zijn, wordt het hoge niveau niet overal aangehouden. Hadden een aantal mindere nummers deze plaat niet gehaald, was dit geheid mijn favoriete album aller tijden. Nu is het gewoon een fantastische, grillige CD waarop popdeuntjes worden afgewisseld met experimentelere songs.
De plaat begint met het bluesy I Don't Mind What Ever Happens, eerder een schets dan een uitgewerkt liedje. Weinig memorabel.
Het funky Fell Off The Floor, Man mengt scheuten disco met Beefheartiaanse invloeden. Fe-no-me-naal.
Opening Night is een vrolijk popliedje dat niet onvergetelijk is, maar toch zeker zijn plaats heeft op dit album.
Dan volgt het magistrale Theme From Turnpike, ooit te horen in een aflevering van The Sopranos (met een tekst als 'New Jersey Turnpike riding on a wet night' moest het er natuurlijk eens van komen). Hoewel hier een sample van Mingus wordt gebruikt, heeft dEUS deze song volledig naar zijn hand gezet: de energie die hier wordt opgeroepen is onwaarschijnlijk. Op de dvd No More Video kan je zien hoe dit wordt opgenomen, waarbij Stef Kamiel Carlens op het einde helemaal loos gaat.
Little Arithmetics is pop pur sang en is zelfs een bescheiden hit geweest.
Het hoogtepunt van deze IABUTS is voor mij Gimme The Heat, samen met Hotellounge en Nothing Really Ends het allerbeste dat deze groep heeft voortgebracht. Dit epische nummer bouwt rustig op naar de climax: eerst is er enkel zang door Barman, waarna ook Craig Ward zijn neus aan het venster komt steken. Deze vocale strijd lijkt geen winnaar op te leveren, tot SKC er zich op 5.19 gaat mee bemoeien en zijn duivels ontbindt ('I'm craving more and more').
Serpentine is zo'n typische, rustige parel. Omwille van dit soort liederen is dEUS mijn favoriete band: ze wisselen wilde chaos af met ontroerende luisterliedjes van een ongekend niveau.
A Shocking Lack Thereof, dat net als het fantastische Let's See Who Goes Down First op The Ideal Crash van de hand is van Klaas Janzoons, is een erg lekker nummer en sluit de prima eerste helft van deze plaat af. Het poppy Supermarketsong en het extraverte Memory Of A Festival zijn leuk, maar ook niets meer.
Guilty pleasures is een aardige song, maar haalt wat mij betreft net als de twee voorgangers het niveau van de rest van de plaat niet.
Het jazzy Nine Threads van de hand van Ward doet denken aan Chet Baker en trekt het wervelende slot van dit album op gang.
Het prachtige Disappointed In The Sun vind ik één van de mooiste nummers van dEUS, waarin Barman toont dat hij de prachtige melodieën zomaar uit zijn mouw schudt.
Dan volgt de dreigende live-favoriet Roses: Barman wilde Nirvana kopiëren en doet dit met verve. W-A-T een song!
Afsluiten doet het ondergewaardeerde Wake Me Up Before I Sleep, een prachtig nummer voor in de late uurtjes. Heel erg ontroerend.
Zo is IABUTS minder consistent dan The Ideal Crash en Worst Case Scenario, maar deze ruwe diamant zal ik voor eeuwig koesteren.

Koortsige beet van een malariamug.
Hoge temperatuur.
In bed gekluisterd.
Motieven op de overgordijnen vervagen.
Insecten krioelen door elkaar.
Wegdromen in een roes.
Begrafenis in New Jersey.
Voodoo rituelen uitgevoerd door demente hogepriesters.
Tom Waits die de geest van Miles Davis oproept.
Theme From Turnpike.
Voorbode van In A Bar, Under The Sea.

Na My Sister = My Clock hield ik de adem in.
Leuk experiment, maar met vlagen de genialiteit van Worst Case Scenario.
Zou het tweede album er wel komen?
Of zou dEUS sterven aan een overschot van creativiteit.
Ontwikkeling leidde echter tot veelzijdigheid.
Jamsessies waarbij geflirt werd met dance.
Meer rustmomenten in lagen opgebouwd.
Explosief gevaar blijft op de loer liggen.
Geen idee wanneer de Vesuvius tot uitbarsting komt.
Van het een op andere moment ben je versteend.
Net als bij Pompeii zullen de geheimen pas later aan de oppervlakte komen.

Tom Barman klinkt als een gelukkig mens.
Balans in zijn bestaan gevonden.
Drugs afgezworen.
Liefde is de nieuwe verslaving.
Geluk delend met bandleden.
Stef Kamil Carlens accepteert de rol als volgeling.
In Moondog Jr. heeft hij zich al bewezen.
De rol als frontman is ook voor hem weg gelegd.
Craig Ward bewijst een goede vervanger te zijn.
Tijdens de Barman & Ward concerten ben ik getuige.
Chemie is hier tevens aanwezig.
Waardoor men zich kan voorbereiden op een vaarwel.
Serpentine is voor mij het afscheid.
Een vriendschappelijke kus.
Stef Kamil Carlens is voor eeuwig herenigd.
Als een getatoeëerde roos op iemands rug.
Zijn verbintenis zal altijd voelbaar blijven.

dEUS - In a Bar Under The Sea

Verwoorden waarom deze fantastische opvolger van Worst Case Scenario zo goed is lijkt me nog altijd een onmogelijke opdracht. Er is zoveel te vertellen over deze plaat, want zelden heb ik zo iets gevarieerds gehoord en dat het dan allemaal ook nog eens zo prachtig is maakt het nog knapper!

Naar In A bar Under The Sea luisteren is niet zomaar luisteren naar een plaat.
Je komt terecht in de wereld van een stel artiesten die experimenteren, gek zijn en bovenal die beschikken over een bepaalde chemie tussen de artiesten. Bijvoorbeeld Fell of The Floor Man waarin er schitterend word samengezongen door Stef Kamil Carlens, Tom Barman en Craig Ward.

Het ene moment luister je nog naar de soundtrack van een donkere Amerikaanse film zoals: The From Turnpike en het andere moment lijk je je te bevinden in de zomer. Akoestische gitaarrifs en en een catchy melodie zijn dan ook de redenen waarom Little Arithmetics zo geweldig is.

Of wat dacht je van Gimme The Heat die mysterieus, spannend en sfeervol tegelijk is.
De vioolpartijen zijn origineel en herkenbaar. Sowieso bevat In A Bar Under The Sea een erg rijke instrumentatie zonder dat het ook maar ergens te druk of te bombastisch wordt.

Ze weten hier technisch erg sterk spel, originele ideeën en veel gevoel te combineren tot een meesterwerk. Iedere song is een schot in de roos. Een verdiende 5*, en natuurlijk een plaats in mijn top 10 voor dit meesterwerk van eigen bodem.

Infuriating, ik weet niet of daar een goede Nederlandse vertaling voor is? Des duivels, of razend makend, in ieder geval doet deze plaat mij dat, want het komt toch maar zelden voor dat ik de éne helft van een album zeldzaam mooi vind terwijl de andere helft me maar nauwelijks kan raken.
        Het begin bijvoorbeeld : openen met een lekker wild en stuurloos stukje, dan een Jon Spencer Blues Explosion-achtig schreeuwnummer met vrije vorm en apart ritme, gevolgd door een kleiner nummer met twee partijen tegen elkaar in gezongen, drie zeer eigenzinnige nummers die interessant van opbouw zijn maar mij gewoon niet pákken – te vrijblijvend? te vergezocht? geen pakkende melodie? En dan begint opeens Theme from Turnpike met dat onheilspellende ritme en die broeierige blazers en die spannende twang-gitaar, en dan na drie minuten de eerste break... kortom bijna zes minuten waarin elke noot en elke seconde en elke nuance tellen, precies een groot experimenteel canvas, en direct daarna een ingetogen klein liefdesliedje met subtiele Smiths-gitaar, een mooi meeslepend slot en bijna onverdraaglijk kwetsbare en intieme zang van Tom Barman waar ik elke keer weer een brok van in mijn keel krijg – wat een contrast met de eerste drie nummers qua impact!
        De twee genoemde nummers, Little serpentine en het briljante slottrio (inclusief het ultieme epos Disappointed in the sun en het wederom zo kwetsbare Wake me up before I sleep) vormen samen een prachtig half dozijn waar ik geen genoeg van kan krijgen (is het een toeval dat deze zes nummers allemaal behoren tot het zevental dat de band zelf verkoos voor hun Selected songs 1994-2014-compilatie?), maar bij de overige nummers mis ik steeds de pakkende melodie en het interessante arrangement. Nou vooruit, van Gimme the heat en Guilty pleasures onderken ik de kwaliteit zonder dat het me echt bij de lurven grijpt, maar bij de overige nummers hoor ik telkens wel dat het gaat om interessante pogingen die overlopen van de intrigerende ideeën, maar de bijbehorende muziek kan me nergens (lang) boeien.
        Piekfijn geproduceerd door voormalig Magic Band-lid Eric Drew Feldman, gestoken in een zeldzaam mooie hoes en met oogstrelend binnenwerk inclusief prachtige belettering – ja, met de vorm is niets mis, maar de muziek kan ik maar niet over de hele linie goed vinden, hoe graag ik dat ook zou willen. Nee, ik begrijp het zelf inderdaad ook niet.