Creedence Clearwater Revival - Cosmo's Factory (1970)

Het eerste nummer dat ik van Kwiedèns Klierwotter Riefaifal kende, was Midnight Rider. Dat beviel mij zo, dat ik besloot wat meer van deze band te beluisteren, en warempel: het klonk zowaar vet. Het zal de gemiddelde lezer dan ook niet als een verrassing komen, dat dit album algauw verwelkomd mocht worden in mijn bescheiden CD-collectie.

Cosmo's Factory begint met de lekkere openingsriff van Ramble Tamble, die een liedje (en tevens album) inluidt zoals je dat mag verwachten. Na een paar minuten wordt de knop echter omgezet en verandert het liedje in een iets te lange solo, wat jammer is, maar erg overkomelijk.

Before You Accuse Me is een heel aardig nummertje, maar die voor mij meer als bruggetje naar het vanaf het eerste moment al fantastische Travelin' Band. Toegegeven, een originaliteitsprijs zal het niet winnen, maar verdomme, wat is dat nummer vét. Ik kan dan ook onmogelijk in mijn stoel blijven zitten en sta binnen de kortste keren als een malloot luchtgitaar te spelen op een heerlijke solo.

Ooby Dooby - lollige tekst, overigens - gaat op dezelfde voet verder, maar weet toch iets minder te beklijven. Gewoon een erg lekker tussendoortje.

Lookin' Out My Back Door is dan weer iets heerlijks. Hier kan ik nou vrolijk van worden; 'tututu, lookin' out my back door'. Ik zie mezelf al liggen in het hooi met een strohalmpje tussen mijn lippen geklemd. De hete zomeravond gaat aan mij voorbij, terwijl ik mijn cowboyhoed (jaja) over mijn ogen schuif en naar dromenland vertrek, alwaar ik, overmeesterd door spanning, door de jungle ren.

Up Around The Bend kent een leuk openingsriffje en een lekker meezingreffreintje; zo mag ik het graag horen. My Baby Left Me is dan weer wat minder, een nummertje dat niet echt blijft hangen; Who'll Stop The Rain volgt in die traditie.

I Heard It Through The Grapevine is dan weer wel zéér goed. Aanvankelijk lijken elf minuten erg lang, maar daar merk je onder het luisteren helemaal niets van. De eerste solo scheurt er lekker doorheen, waarna je nog één keertje mee kunt brullen met het reffrein, om vervolgens verzwolgen te worden door een übervette jamsessie. Ik ben niet zo van de ellenlange solo's, maar dit bevalt mij zeer, zeer goed.
(De versie van Marvin Gaye, uit 1968, vind ik overigens nog ietsjes beter; die is heerlijk stijlvol.)

De afsluiter Long As I Can See The Light is prachtig, met een mooie zang van John Fogerty. Een meer dan waardig afsluit van een zeer mooi album.

4,0* - met een klein kansje nog op verhoging.

Beregoede plaat van Creedence Clearwater Revival (CCR). Deze plaat alleen bevat zoveel klassiekers, om maar te noemen "Travelin' Band", "Run Through the Jungle", "Who'll Stop the Rain" and het geweldige "I Heard it Through the Grapevine". "Cosmo's Factory" staat verder boordevol met heerlijke van dik hout zaagt men planken Southern rock met accenten uit de blues, bluegrass en country. Het gitaarspel van John Fogerty is zoals altijd geweldig, maar vooral zompig en soms dreigend. CCR heeft niet lang bestaan, maar de kwaliteit is altijd hoogstaand en dat maakt het oeuvre van deze band des te indrukwekkender. "Cosmo's Factory" is een absoluut hoogtepunt in mijn muziekcollectie. Nu op naar John Fogerty 13 juli a.s. in de Ziggodome te Amsterdam!

Ik kan mij de schrik wel voorstellen! Maar ik vind het eerlijk gezegd dit hoge cijfer ook wel waard.
C.C.R. is overigens een nogal ondergewaardeerde band, zo voelden ze het zelf ook, maar met een prachtige eigen sound.

Niet op musicmeter ondergewaardeerd overigens: de eerste vijf albums in de periode 1968 tot en met Cosmo's factory lopen gemiddeld van 3,80 op naar 4,22 (het laagste aantal stemmen bedraagt maar liefst 164).
In een paar jaar tijd, is de band naar mijn smaak geëvolueerd van een wat "hoekige" benadering naar een meer melodieuze.

Het geldt niet voor alle nummers, om die reden geef ik zelf ook geen 5*****. Maar de opener Ramble Tamble is bijvoorbeeld prachtig, helemaal af en typisch C.C.R. Of het onvolprezen Who'll stop the rain.

Travellin' band of Ooby Dooby zijn dan voorbeelden van de oude school, waar ik bij de band iets minder mee heb, hoewel het op zich al niet misselijk is wat hier wordt gepresteerd.

Maar Creedence Clearwater Revival laat in totaliteit horen over behoorlijke kwaliteiten te beschikken. Zij slagen er ook steeds in klassiekers van anderen op fabelachtige wijze om te zetten naar een C.C.R. sound, zoals op Cosmo's Factory I heard it through the grapevine van Marvin Gaye.

Ik ben, met terugwerkende kracht, wel blij voor C.C.R. dat het album artistiek én commercieel zo'n succes is geweest in Nederland. Het was toen één van de grootste albums uit die tijd, qua successen en beoordeling vergelijkbaar met bijvoorbeeld Woodstock van Crosby, Stills, Nash & Young.

Het begon bij mij zoals bij meer mensen met de verzamelaar Chronicle. Idolaat was ik van de lange versie van I Heard It Through The Grapevine en dat terwijl ik als nota bene ook soulliefhebber de originele versie van Marvin Gaye niet eens zo goed vind. Op een bepaald moment ga je dan toch op zoek naar het album waar het nummer op staat en kom je erachter dat maar liefst 7 (!) van de 11 nummers op Chronicle van dit fantastische album Cosmo's Factory komen.
En dan zijn dat vaak ook nog eens bepaald niet de minste songs. Nummers als Who'll Stop the Rain, Up Around the Bend & Long as I Can See the Light om er maar eens 3 te noemen zijn ijzersterk. En die andere vier die niet op Chronicle staan, daar is ook niks mis mee. Dan speelt de band deze muziek ook nog eens zo heerlijk puur, met geweldige gitaren, rauwe zang en een heerlijke country-, bluesrock sound. Ze maken van dit Cosmo's Factory een pure lekkernij.

Gezien de hoge score, had ik mijn hoop wel een beetje gevestigd op Cosmo's Factory. Tot nu toe vind ik CCR, met uitzondering van het debuut erg wisselvallig. Er staan altijd een paar heel toffe songs op, maar daar staan vaak ook wel echt slecht spul tegenover. Zo is Ramble Tamble weergaloos, maar kan ik er met mijn verstand niet bij hoe je een ronduit debiel nummer als Oobie Doobie kan schrijven. Laat staan coveren. Het is hier met name de B-kant waar ik wel wat moeite mee. Rock-n-roll en country zijn in mijn ogen toch genres waar weinig in te beleven valt en al helemaal niet afwisselend zijn. Als ik
I Heard It Through the Grapevine hoor, moet ik regelmatig aan Proud Mary denken. Sommige loopjes zijn een-op-een kopieën. De hard- en bluesrock van CCR doet het dan ook stukken beter in huize RuudC. Run Through The Jungle is geweldig. De strot van Fogerty maakt natuurlijk ook veel goed.


Tussenstand:
1. Creedence Clearwater Revival
2. Bayou Country
3. Willy And The Poor Boys
4. Cosmo's Factory
5. Green River

Ik trek de flauwe rock n' roll van een track Ooby Dooby persoonlijk ook niet, zoals ik Tutti Frutti ook altijd verschrikkelijk heb gevonden. Dat is wel het enige probleem aan het album, want buiten de eindelijk eens acceptabele speelduur (bijna drie kwartier, heuj!) staat het vol met fantastische tracks. Ramble Tamble kende ik nog niet, maar hoort nu wel bij mijn favoriete CCR tracks. Run Through The Jungle is heerlijk rauw en broeierig. Who'll Stop The Rain is erg mooi. I Heard It Through The Grapevine is zo voor mij toch beduidend beter dan in het origineel. Up Around The Bend is heerlijk catchy. Op deze wijze hoor ik het graag!

Tussenstand:
1. Cosmo's Factory
2. Green River
3. Creedence Clearwater Revival
4. Bayou Country
5. Willy And The Poor Boys

Negen weken op nummer 1 in de Amerikaanse albumlijst – ja, dat kan ik me wel voorstellen. Toegegeven, ik moet me even niet storen aan die drie op Creedence-platen wel vaker voorkomende onbenullige vullertjes die samen gelukkig slechts 6'40 duren (Ooby dooby, My baby left me en Travelin' band – ja, ik weet dat dat laatste nummer een grote hit was, maar het blijft toch gewoon een flauw en veel te gehaast standaard-rock & roll-schemaatje in mijn oren). Wat daarbuiten overblijft zijn 36 minuten van, zoals dat zo mooi heet, een staalkaart van het kunnen van deze band, met ontspannen rock & roll (Before you accuse me), psychedelische countrypop (Lookin' out my back door), een benauwende moerasrocker die laat zien hoe je een nummer met maar één akkoord toch gigantisch spannend kan houden (Run through the jungle), briesende rock (Up around the bend), een donker nummer met de lichtste jangle-gitaar die je je maar kunt voorstellen (Who'll stop the rain), een bluesy workout (I heard it through the grapevine), een lofzang op hoe het melancholische verlangen om te zwerven soms hand-in-hand met het verlangen naar thuis kan gaan (Long as I can see the light), en (mijn persoonlijke favoriet, zoals van wel meer gebruikers hier) een opener met een instrumentaal gitaarstuk van vier minuten dat ook tien minuten had mogen duren. Zeer afwisselend, maar met als constanten de hoge kwaliteit, de strakke helderheid van de sound, en die enorme stem, één van de krachtigste en meest expressieve uit de pop/rock-geschiedenis wat mij betreft (dat "Yeah! Yeah! Yeah! Oh yeah!" van de plaatafsluiter, koude rillingen). Green River is mij nog net iets dierbaarder, maar Cosmo's factory is denk ik wel het ultieme Creedence-statement.
        Het nummer dat mij als jongetje voor deze band liet vallen was Up around the bend: "kijk, dát is nou nog eens een ruig nummer!" Pas toen ik mijn plaatjes (in dit geval een Duitse vinylpersing van Cosmo's factory) niet meer via een mono-radio als versterker maar op een echte stereo-pick-up afspeelde hoorde ik dat er al die tijd in het instrumentale gedeelte een gitaarsolo verborgen had gezeten.

Oef, wat een teleurstelling. Ik had wel goede herinneringen aan CCR, vooral aan "who'll stop the rain" en "heard it through the grapevine" maar een hele plaat ervan, ook al is het maar een korte, kan ik blijkbaar niet aan. Het begint aardig met Ramble tamble, dat halverwege nog een verrassende simpele gitaarsolo heeft die wel eens een onwaarschijnlijke inspiratie zou kunnen zijn geweest voor de Feelies, zij het dat die laatsten aanzienlijk lichtvoetiger spelen. Maar dan blijft het een tijd bij simpele rock&roll, we-spelen-de- goeie-ouwe-muziek- maar- voor-de- zekerheid- schuren- we-de-randjes-weg. "Up & around the bend" en "who'll stop the rain" zijn meer eigen, minder dixie- land rock en best lekker maar "heard it through the grapevine" is een regelrechte afknapper. Niet alleen ben ik na twintig minuten helemaal uitgekeken op de geforceerde rasp van John Fogerty, maar wat me het meest tegenstaat is dat de hele wijngaard en passant met botte bijlslagen wordt omgehakt. Na deze' vertolking' wordt hier nooit meer gefluisterd, dat is zeker.

Opnieuw een uitstekend album van Creedence Clearwater Revival al vind ik hem net een fractie minder dan Bayou Country (de twee albums daartussen Green River en Willy and the poor boys ken ik in zijn geheel nog niet goed genoeg).Daarvoor zijn de nummers Ooby Dooby en My baby left me voor verantwoordelijk,twee songs die schril afsteken bij de rest.
Het overige materiaal op Cosmo's Factory is wel van topklasse,mede door het prachtige gitaargeluid en de geweldige stem van John Fogerty.Vooral de krachtige opener Ramble Tamble,de hits Up Around the Bend (de overgang in de solo zo gruwelijk mooi) en Who'll stop the rain plus de prachtige oneindige versie van Marvin Gaye's (maar al eerder een hit voor Gladys Knight & the Pips) I Heard It Through the Grapevine springen eruit.
Vind het sowieso verbazingwekkend knap dat de band rondom John Fogerty binnen een tijdsbestek van nog geen twee en een half jaar met maar liefst zes albums op de proppen komen,tegenwoordig moet je al blij zijn met één plaat in de twee jaar.
En dan moet je nog maar afwachten of het qua kwaliteit een beetje in de buurt komt van het fantastische Cosmo's Factory.

Een klassieker. Met de kennis van nu is het makkelijk te oordelen over een rock ('n roll) album uit de jaren zeventig. Maar als ik me probeer te verplaatsen naar de stand van zaken in 1970, dan levert CCR een puik rockalbum af.

Wellicht dat het alleen al komt door opener Ramble Tamble. Een klassiek gitaarrif, strak herhalend en stuwend opbouwend naar een climax. Gaaf om de tempo-ritme wisseling te horen, om vervolgens via een 16 maal herhalende sterke rif naar de climax te gaan. Bovendien lijkt Fogerty met ingehouden woede kort over de stand van zaken in Amerika te zingen. Een overheerlijk rocknummer. De daar op volgende nummers lijken dan eerst vreemd, omdat het kortere rock (n roll) nummers blijken te zijn. Before you accuse me is een laag rockende cover van een bluesnummer. Traveling Band is rock swingend, ondersteund door een hoornsectie. Alsdan begint de toon- en gitaargeluid van dit album ook op zijn plaats te vallen: strak, fris, rock, helder. My Baby left me, vlot gespeeld, alsof enige jazz-invloed in de rock wordt verwerkt. Slotnummer Long As I can see the light is dan een mooie zachtere afsluiter van het album. Plots is daar namelijk een keyboard die zijn intrede in de muziek van CCR doet. Doch achteraf blijkt het een voorbode te zijn voor de wisselvallige opvolger Pendulum.

Cosmo Factory is een klassiek Rock 'n Roll album. Beware or Do!

Naar aanleiding van dit topic beluisterde ik dit album.

CCR ken ik alleen van hun covers van I Put a Spell On You en Proud Mary. Daarmee is dit het eerste volledige album dat ik van hun hoorde. Volgens mij had mijn vader wel een soloplaat van Fogerty in de kast staan, maar die staat niet vers in mijn geheugen.

Luisterervaring: bij gitaarriff één duidelijk dat we hier een rockband hebben, maar wel eentje die hoorbaar wat country en blues toevoegt aan de songs. Volle bak aan de slag en een zanger met een rauwe stem waar ik duidelijk even aan moest wennen. Er zit sowieso wel een fijne groove in de muziek, dat moet ik ze nageven. Wat me dan weer wat minder kan bekoren is dat het maar gaat en gaat en gaat. Er wordt me door CCR weinig tijd gegund om even op adem te komen. Dat kan mij soms wat overweldigen als ik naar dit soort muziek luister. Het werkt wat vermoeiend voor mij. En dan helpt die stem daar soms ook niet bij als het tegen het schreeuwerige aan gaat schurken. Ik denk dan: zing maar gewoon, je hoeft niet te schreeuwen. Long As I Can See the Light (prettige sax), Lookin’ Out My Back Door en Who’ll Stop the Rain bevallen me dan nog het best. Ik schrok wel een beetje van de cover van I Heard it Through the Grapevine (bekend van Marvin Gaye, origineel van Gladys Knight). Er blijft echt helemaal niks over van die soulclassic.

Op zijn tijd draai ik de eerste 5 albums van Creedence Clearwater Revival. Een van de grootste bands van de tweede helft van de jaren zestig (dat wordt nog wel eens vergeten). En dan draai ik ze meestal achter elkaar en dan in chronologische volgorde. Het is opmerkelijk om te horen welke ontwikkeling ze in die (maar 3!) jaren doormaakten.

De gestage groei van de band mondt uit in hun magnum opus Cosmo's Factory. Ik was destijds onder de indruk van een filmpje waarbij ze relaxed zittend in de studio een manjefieke versie van I Heard It Through the Grapevine. Uiteraard in scene gezet, ik weet het, maar ik ging gelijk plat.