Sade - Diamond Life (1984)

Ik denk dat er best een paar toetsstenen te bedenken zijn waar je kwaliteit aan kan afmeten. Dingen als het hebben van een goede stem, en/of goed beheersen van apparatuur. Het brengen van creativiteit en originele ideeen. Het vermijden van cliche's. Het maken van goede hooks, sterke composities en pakkende melodieen. En nog wel een paar.

Zou kunnen, maar waar heb je dat gelezen? Deephouse werd toch al een paar jaar later gemaakt door Larry Heard.

Intrensieke kwaliteit: de kwaliteit van het werk zelf.

Artistieke kwaliteit: ik hanteer een 5-tal aspecten om daarover iets te zeggen/vinden: vernieuwing, kwaliteit van de productie, muzikaliteit (beheersing van de instrumenten, vindingrijkheid (creativiteit), emotie-opwekkend.

Paar voorbeelden:
1. in een platenzaak in Camden Town hoorde ik voor het eerst iets van Burial, zijn alleerste 12" en ik stond helemaal paf - iets compleet anders
2. van de week draaide ik Kanye West - My Beautiful Dark Twisted Fantasy (2010) - MusicMeter.nl nog eens en opnieuw werd ik getroffen door de vindingrijkheid van de artiest en de manier waarop dingen erin gevlochten waren.
3. vorig jaar ben ik naar een concert van Exit North geweest en waar Exit North - Anyway, Still (2023) - MusicMeter.nl thuis al opviel door de geluidskwaliteit en de muzikaliteit, was het bij het concert helemaal duidelijk: uiterst vaardige musici.
4. over de andere weg: Radiohead zit bij mij duidelijk in de avoid-sfeer; het doet me weinig en gekscherend zeg ik wel eens blanke jankmansenmuziek. Toch kan ik er niet omheen dat het heel goed gemaakt is en dat zowel de stem van Yorke als zijn teksten een expressieve/emotionele waarde hebben die veel mensen raakt. Kortom artistiek klopt het, maar bij mij werkt het niet en daarom ken ik er ook geen waardering aan toe.



Je spreekt zelf al van "consensus" - dat overstijgt het persoonlijke. Verder noem ik een aantal criteria die ik hanteer en daarmee kan je bepaalde aspecten verduidelijken/accentueren. Ik vind het een versimpeling om te stellen dat het uitsluitend gaat om het geraakt worden. Begrijp me niet verkeerd - ik wil ook graag geraakt worden door muziek - maar er zit nog iets achter en - zoals eerder aangegeven - dat kan je wel expliciet maken.

Je kunt bijv geraakt worden door de klank van een hobo (Tanita Tikaram - Twist in My Sobriety) of de klank van het glijden over de snaren van een contrabas (Danny Thompson bij div tracks van Talk Talk).

Niets is zo erg als een nummer dat je raakt op een gladgestreken manier uitgevoerd te horen worden bij de een of andere hopeloze talentshow; denk dat je zelf wel de voorbeelden kunt bedenken.

Consensus is gewoon dat veel mensen iets vinden. Daar liggen niet perse objectieve criteria aan ten grondslag. En als er geen objectieve criteria de grondslag zijn van een oordeel, zie ik niet zo goed hoe je kan spreken van intrinsieke of artistieke kwaliteit. De 5 criteria die jij noemt zijn nogal onduidelijk, willekeurig en vaak persoonlijk. Iedereen zal daar anders naar kijken.

Natuurlijk kan je het geraakt worden expliciet maken. Alleen de één wordt geraakt door André Hazes, de ander door Bach, weer iemand anders door Sade.

Klopt, op het prille begin is die invloed denk ik beperkt. Maar in de jaren negentig kwamen die invloeden erin. Neem een album van diezelfde Heard als dit:
Mr. Fingers - Introduction (1992) - MusicMeter.nl

Daarop zijn gelijkenissen met haar bijna schaamteloos (er was overigens zelfs sprake van dat Heard een album van haar ging produceren maar dat wilde haar platenmaatschappij niet).

Maar ook zangeressen die Naked Music in de jaren 00 lanceerde (Aya, Gaelle, Lisa Shaw) hebben hele duidelijke knipogen daarnaar.

Maar het is niet echt ergens op gebasseerd, het is meer je eigen gevoel? Zou kunnen dat ze dat ooit eens hebben gezegd.

Volgens mij is deephouse en garage toch veel meer gebasseerd op gospel en soul en niet speciaal Sade, veel van de beginnende artiesten hun roots lagen in die genres, of hun ouders luisterden er naar. Larry Heard werd vooral beinvloed door zijn ouders hun platencollectie met veel jazz en gospel, dat heeft hij zelf verteld.

Tjonge, nu sla je de plank echt mis: ik heb nergens beweerd dat "consensus" gelijk zou staan aan "objectief". Dat is een notie die jij introduceert. En verder hanteerde ik niet de notie "criteria" maar sprak ik van "aspecten" en die zijn om de dooie dood niet zo vaag als jij nu suggereert; bijv kwaliteit van de productie en muzikaliteit zijn heel goed empririsch te verifiëren (onder bepaalde voorwaarden); ik heb ze alleen - omwille van de tijd en ruimte - niet nader uitgewerkt . En het staat eenieder vrij om obv andere aspecten naar muziek te luisteren en die te beoordelen. Het expliciteren van je uitgangspunten zou normaal gesproken wel verhelderend kunnen werken - zoiets vereenvoudigt de discussie.

Wel even bij de les blijven mjuman, je gebruikt de ene keer het woord aspecten en een andere keer criteria. Maar goed, volgens mij hadden we het er over of je iets kon zeggen over intrinsieke kwaliteit of artistieke kwaliteit. En natuurlijk kan je daar van alles over zeggen, maar het is net als smaak nogal persoonlijk.
Dat jij Sade niet zoveel artistieke kwaliteiten toedicht is dus vooral een kwestie van een heel erg persoonlijk oordeel. Net als smaak.

Bij herlezing blijkt dat ik eenmaal criteria heb gebruikt, waar ik beter aspecten of "persoonlijke criteria" had kunnen gebruiken. Een criterium is iets wat simpel te verifiëren is, meetbaar bijv. Ik hanteerde bewust "aspecten", omdat ook over - ogenschijnlijk heldere zaken als kwaliteit van productie en muzikaliteit - verschil van inzicht kan ontstaan; mede omdat niet iedereen beschikt over dezelfde uitganspunten (een goed gehoor en een hifi-set die in staat is alle muzikale nuances weer te geven). Ook daar kan ik goede voorbeelden van geven, maar ik acht dat zinloos omdat je niet ingaat op de - voor mijn redenering relevante - voorbeelden die ik gaf.

In een notendop: al vind ik Radiohead niet bijzonder, zie ik de artistieke waarde ervan in. In dezelfde notendop: ik vind Sade niets, maar ik wil best inzien dat er mensen die het waarderen, o.m. een gewaardeerde studiegenoot en maat van me, met wie ik wel de smaak voor een bepaalde literatuur deel, maar geenszins zijn muzieksmaak (R.K. Veulpoepers B.V, Raymond van het Groenewoud, Dire Straits, Tina Turner, Doe Maar).

Nu leg ik mijn kaas te rusten

Ik doe er nog een halfje af. Wat een slappe hap.

Je denkt ‘ik ga een album dat ik bagger vind nog een keer aandachtig luisteren’?

Hahaha, lekker bezig, Zaaf!

Ik had dit album in zn geheel nog nooit beluisterd maar ken Sade natuurlijk wel. De single "Smooth Operator" destijds helemaal grijs gedraaid op de radio en de elpee niet uit de top 100 weg te branden. Ik heb inderdaad een live versie gehoord waar SO af en toe behoorlijk uit de bocht vloog qua zuiverheid. Maar de negativiteit bij sommige hier is mijns inziens onterecht. De muziek en zang zit heel goed in elkaar. Gewoon prachtig (debuut) album van Sade.