Proto-Kaw staat voor 'oer-Kansas'. Dit is het album van de tweede bezetting van progrockgroep Kansas, oftewel Kansas II. Dit
Early Recordings bevat opnamen vanaf drie jaar voor hun
lp-debuut in 1974. In 2002 uitgebracht door gitarist en toetsenist Kerry Livgren, bevat het zeven demo- en twee livetracks uit de jaren 1971 - 1973.
Het
cd-boekje geeft informatie over de voorgeschiedenis, waarbij ik bovendien Livgrens biografie Seeds of Change (editie 1991) erbij houd.
In 1969 waren er in Topeka, Kansas, drie groepen actief die eigen materiaal schreven in de stijl van de psychedelische/progressieve rock van die dagen. De eerste was
Morning Dew, dat in 1970 debuteerde met op de plaat
Save Me, een co-compositie van gitarist/zanger Mal Robinson met zijn huisgenoot Kerry Livgren. De tweede werd geleid door Livgren en heette Saratoga, de derde door drummer Phil Ehart en was genaamd White Clover.
Livgren en Ehart besloten in 1970 de beste muzikanten uit hun bands te verenigen. Na twee weken en één optreden werd de bezetting uitgedund tot zeven man: naast Livgren en Ehart zanger Lynn Meredith, bassist Dave Hope die de naam Kansas aandroeg, gitarist/saxofonist Larry Baker, toetsenist/fluitist Don Montre en toetsenist/gitarist Dan Wright.
De groep kreeg een vaste aanhang die ieder optreden bezocht, zodat de regionale zaaleigenaren toch de groep met hun vaak ontoegankelijke of zelfs chaotische muziek boekten: kassa aan de bar!
Hun status groeide, maar een optreden op een festival in de woestijn van Albuquerque, New Mexico, met Deep Purple op de bill valt in het zand als een grote groep bikers amok komt maken, nog voor Kansas op het podium stond. Wel speelde dit Kansas (mark I) in New Orleans in het voorprogramma van wat waarschijnlijk het laatste optreden van The Doors was, waarbij ze met Morrison & co jamden op Livgrens favoriet
Light My Fire.
Muzikale meningsverschillen deden in 1971 Kansas I uit elkaar vallen. Ehart maakte een doorstart met White Clover en Kansas II vervolgde met de bezetting die we op
Early Recordings aantreffen: gebleven zijn Livgren, zanger Lynn Meredith, pianist/fluitist/altsaxofonist Don Montre en toetsenist Dan Wright. Nieuw zijn bassist Rod Mikinski en drummer Zeke Low (ex-Saratoga); opgevoed met de jazz van zijn vader haalde Livgren bovendien saxofonist/fluitist John Bolton erbij.
Alle muziek werd door Livgren geschreven en staat bol van diens invloeden uit klassieke muziek, rock en jazz, waarbij de groepsleden soms driftig experimenteren. Invloeden van King Crimson zijn hoorbaar en op de rustige delen moet ik denken aan de ingetogen passages in het werk van Uriah Heep in die jaren en als daarbij dwarsfluit klinkt, zijn Focus en Jethro Tull mijn associaties. Opvallenderwijs allemaal Europese groepen, ongewoon voor een Amerikaanse groep in die tijd. Tegelijkertijd is het compositorische genie van Livgren ontegenzeglijk aanwezig, uniek in zijn soort.
Track 1-3 werden opgenomen einde 1971. Favorieten zijn de progopener
Hegemonium en het sterk jazzachtige
Nactolus 21. Ook komen we een eerste versie van
Belexes tegen (later op het debuut van Kansas (III) beland) en hetzelfde geldt voor
Incomudro (op Kansas' tweede elpee te vinden). Wel is het juist bij die nummers wennen aan de blazers, die echter verrassend goed werken. Op track 4 - 7, stammend uit eind 1972, speelt nieuwe drummer Brad Schultz.
Ook dit Kansas II viel uiteen, waarna Livgren zich aansloot bij White Clover. Kort voor het tekenen van het platencontract met Don Kirshner werd de groepsnaam gewijzigd in Kansas en begon een imposante carrière.
Het uitbrengen van
Early Recordings in 2002 leidde ertoe dat de bandleden van Kansas mark II weer bij elkaar kwamen, waarmee Proto-Kaw een actieve groep werd. Drie albums volgden in de jaren 2004 - 2011.
Early Recordings is weer zo'n independant uitgebracht schijfje waarvoor veel moet worden betaald. Echter ook op JijBuis te vinden, onder meer
hier.