Yes - Close to the Edge (1972)

Close to the edge wordt algemeen beschouwd als Yes’ pièce de résistance. Zo ook door mij. In drie lange suites wordt hun symfonische art-rock tot nieuwe hoogten getild. Vooral het titelnummer getuigt van bijzondere inspiratie, compositioneel genie en geweldig spel.

Yes herbergde misschien wel de meest getalenteerde, virtuoze groep muzikanten uit de hele progrockscene, en dat wil heel wat zeggen. Vooral Rick Wakeman op keyboards en Bill Bruford op drums behoren tot de crème de la crème in hun stiel. Deze instrumentale expertise leidt op dit album gelukkig niet tot een grote ‘kijk ons eens briljant spelen’-show, iets wat later in hun carrière nog wel eens wilde gebeuren. Tuurlijk, ze spelen wel briljant, maar hier zijn ook de composities meer dan in orde.

Het titelnummer is een epische, bijna 19 minuten durende melodische fantasie die gotische, psychedelische, folk-, jazz- en a cappella-elementen incorporeert. Een bonte mix waar regelmatig de vonken van af vliegen, zoals in de intro op lichtsnelheid of de spetterende finale, voorafgegaan door een geweldige, zwaarwichtige pijporgelsolo. De muzikanten gooien al hun vakmanschap in de strijd. Het nummer eindigt op rustieke wijze, met geluiden van kwetterende vogeltjes en kabbelend water.

Het tweede nummer is And I and you, evenals Close to the edge opgedeeld in vier delen. Ook dit is een schitterend nummer. Het nummer is erg vrolijk en levenslustig van stemming en bevat wederom enkele schitterende melodieën. En ook hier is het stuk constant aan het evalueren, vervalt nooit in herhaling. Na deze 2 nummers kan het album al niet meer stuk, al zet je er nog 10 vervelende Hollandse hits achteraan.

Siberian kathru is een beetje de vreemde eend in de bijt. Het is veel minder ingenieus en veel meer recht-toe-recht-aan (zeker in het begin), en duidelijk het minste nummer, maar het mag er nog steeds best wezen.

Close to the edge is een tijdloos meesterwerk, en één van de hoogtepunten uit de prog-wereld. 4,5/5

Het kwartje is langzaam maar zeker gevallen. Sinds mijn vorige bericht is dit album nog sterk gegroeid. De titeltrack is een absoluut meesterwerk, en wat mij betreft één van de beste opnamen aller tijden. Van die allesvernietigend brute gitaarsolo op het begin tot het mystieke refrein, van de prachtige rustige sectie "I Get Up, I Get Down" met prachtig kerkorgelspel tot de meesterlijke non-legato elektrische orgelsolo van de Meester Rick Wakeman, van de stevige, lage baslijnen van Squire tot de prachtige coupletjes, meesterlijk! "And You And I" weet dit niveau te halen, met het prachtige gitaarspel van Howe. Siberian Khatru is zonder twijfel de mindere van de drie, maar steekt nog steeds met kop en schouders boven menig ander Yes-nummer uit. Overigens heb ik Anderson en Bruford beide nog niet genoemd, dus bij deze. Diepe, diepe, diepe buiging!

Absoluut meesterwerk en als het niet het beste werk van Yes dan is het zeker een album in zijn beste formatie op het toppunt van zijn kunnen. Voor Tales vertrok Bruford, voor Relayer Wakeman (stel je eens voor die albums met die twee nog in de band) en werd het qua niveau toch wat minder. Er zijn weinig artiesten die aan het niveau van Wakeman of Bruford kunnen tippen of ik ken er in ieder geval geen. Ook al moet gezegd worden dat Bruford bij KC wellicht beter op zijn plek was. Heb hem gelukkig met KC gezien. Ongelofelijk wat een drummer. Wakeman ging solo (kwam later dan wel terug maar toch) ook een toetsenist van ongekend wereldniveau.

Ieder nummer, zelfs het nummer America (in een betere uitvoering dan die van S&G) wat mij betreft is de moeite waard, ook al spant het titel nummer wel de kroon en de nw mix van Steven Wilson is er wederom een om van te smullen. De eersten die ik van zijn hoorde waren een paar van zijn eigen albums, drie albums van King Crimson, en Tales, maar dit is ook echt van wonderlijk schoonheid en opent echt een compleet nieuwe dimensie als in hoe je dit album ervaart. Loepzuiver, heerlijk dynamisch en veel voller van geluid al met al.

De Blu Ray beslaat maar liefst 6 verschillende uitvoeringen van het album. Een alternative versie, instrumentaal en nog wat single cuts. Ontzettend mooi en uitgebreid. Dit is absoluut er een voor de echte verzamelaar / Yes fan. Je moet er uiteraard wel de opstelling voor hebben, ook al vermoed ik dat ook de stereo versie alleen al interessant genoeg is van SW, ook al dat een gokje.

Op naar Relayer, The Yes Album of Fragile, afgaande op welke het eerste gaat worden afgeleverd door de postbode.

Een fantastisch epos waarbij ik niet kan kiezen welke van de drie songs ik net iets beter vind dan de rest. De muziek klinkt hectisch, maar ook heel organisch. Yes wisselt het allemaal moeiteloos af. Wakeman heeft duidelijk zijn plaats gevonden. Het is een ingewikkelde plaat en je moet er wel echt voor gaan zitten, maar uiteindelijk openbaart de grootsheid van dit album zich. Ik heb de indruk dat de titeltrack behoorlijk is geïnspireerd door klassieke muziek. And You And I is wat meer spacy en ook hier geniet ik weer met volle teugen. Prachtig werk van Wakeman en Anderson. Siberian Khatru zit vol verwijzingen naar Indiase muziek. Ook op dit album moet ik weer vaak aan Rush denken. Ik denk dat dat een compliment is naar beide bands. Wat een verschrikkelijk goed album is dit!

Ik ben niet zo van de minimalistische hoezen, maar het zwart en groen van Close To The Edge heeft al jaren een hypnotiserende werking op me.

Tussenstand:
1. Close To The Edge
2. The Yes Album
3. Yes
4. Time And A Word
5. Fragile

Oef. Ik weet dat we met acts als Rush, Genesis en Kansas wel al wat technische progbands gehad hebben en dat er met een act als King Crimson nog wat zwaar materiaal (waarschijnlijk) in het verschiet ligt, maar ik geloof niet dat er nog een progalbum aan gaat komen dat zo goed klopt als Close To The Edge. Drie weergaloze klassieke songs waarop de band perfect heen en weer springt tussen prachtige, melodieuze passages en ook all-out priegelgeweld. Dat openingssoleergeweld van de titeltrack alleen al: Dream Theater's sound had nooit zo hard kunnen ontwikkelen zonder die instrumentale strijd die je hier hoort. Het nummer heeft met het "I get up, I get down"-stuk ook een stukje aan Beatles-herinnerende psychedelica dat de luisteraar wonderschoon naar hogere sferen brengt. En die dreigende orgels die Wakeman er daarna onderzet om over te gaan in een fantastisch virtuoze solo: orgasmisch! Een van de beste, zo niet DE beste titeltrack ooit uit progrockgeschiedenis.

Nummer 2, And You And I, is veel meer ingetogen, maar bevat minstens even veel kwaliteit. Omdat de instrumentaties hier iets meer gericht zijn op akoestische gitaren en meer subtiel keyboard gebruik, krijgt Anderson de kans om even helemaal te schijnen. Wonderschone, spirituele teksten leveren fantastisch materiaal op als:

"Coming quickly to terms of all expression laid
Emotion revealed as the ocean maid
As a movement regained and regarded both the same
All complete in the side of seeds of life with you"

De orkestraties en trage gitaarmelodie onder dit stuk zijn fenomenaal goed. Ergens heb ik het idee dat er ook iets van de melodie en/of zangpartijen door Peter Gabriel is gebruikt in een Genesis-song, maar ik kan de vinger er niet precies op leggen welk lied dit zou moeten zijn. Supper's Ready misschien? Het is niet erg, het geeft in ieder geval aan hoe sterk deze melodielijn is.

"And you and I climb, crossing the shapes of the morning
And you and I reach over the sun for the river
And you and I climb, clearer, towards the movement
And you and I called over valleys of endless seas"

Kippenvel!

Siberian Khatru is het meest jolige nummer met veel jazzy speelsheid en instrumentale afwisseling van onder andere een steel gitaar solo en klavecimbelpartijen. Na And You And I schudt het je niet alleen goed wakker uit een roes, het is zo verdomd opzwepend in alle muzikale frivoliteit met de verschillende ritmes die door elkaar lopen. Squire en Howe op hun best als ze tegen elkaar opspelen.

Close To The Edge is niet alleen een hoogtepunt in progrock, het is een mijlpaal in muziekgeschiedenis en met recht een van mijn favoriete albums ooit. Ik kan me tevens niet voorstellen dat ik ooit nog een progrockplaat ga tegenkomen die zo compleet 'af' aanvoelt als deze plaat doet.

Tussenstand:
1. Close To The Edge
2. The Yes Album
3. Fragile
4. Time And A Word
5. Yes

Eenieder die zich waagt aan de wijde wereld van de progressieve rock is uiteraard in bepaalde mate bekend met dit album. Door velen gezien als het magnum opus van Yes en als één van de beste progressieve rock platen allertijden (kijk bijvoorbeeld maar op progarchives) gaat het hier natuurlijk over het album met de moerasgroene hoes: Close To The Edge.

Het titelnummer Close To The Edge is met afstand één van de allerbeste - zo niet de allerbeste - progepic(s) ooit. lennert zet dit in zijn recensie geweldig uiteen. Ik wil me daar dan ook volledig bij aansluiten en verwijs met veel plezier naar zijn beschrijving van het titelnummer en het album als geheel.

Voor mij symboliseert Close To The Edge een soort 'circle of life'-gevoel, net zoals bijvoorbeeld A Change Of Seasons van Dream Theater dat ook heeft, waarbij de metafoor van de seizoenen de verschillende stadia in het leven symboliseren. Ook het geluid van de natuur en de tjirpende, fluitende vogeltjes aan zowel het begin en het einde dragen bij aan dit 'circle of life'-gevoel, waarbij je aan het einde het gevoel hebt dat alles weer rond is. Zo werkt natuurlijk ook de natuur: alle dingen die de natuur schept beginnen klein (een foetus bijvoorbeeld) en eindigen klein (de dood reduceert alles tot stoffelijke resten, tot niets dus eigenlijk). Tevens symboliseert het einde wellicht een nieuw begin: het ene mensenleven eindigt terwijl ergens anders een ander mensenleven op het punt staat te beginnen en tot bloei te komt. Kortom: Close To The Edge nodigt uit tot oneindig filosoferen over het leven en de wereld in het algemeen.

Ten slotte hecht ik erg veel waarde aan het titelnummer op persoonlijk vlak, wat maakt dat het nummer voor mij toch een beetje extra glans met zich meebrengt en het zich goed en wel nestelt in mijn lijstje van favoriete songs allertijden.

And You and I is totaal anders van karakter dan het titelnummer, maar minstens zo geniaal. Er wordt hier veel meer ingespeeld op elementen uit folk en het hele stuk klinkt een stuk luchtiger dan Close To The Edge (en Siberian Khatru). Het hoogtepunt van dit nummer, en één van de mooiste momenten op de plaat, is de overgang van deel I naar deel II: de synthesizer-lijn van Wakeman hier in combinatie met de wegebbende stem van Anderson, waarbij de drums met een simpel-lijkend ritme invallen is werkelijk wonderschoon! Daarnaast bevat ook And You and I prachtige filosofische teksten van Anderson, zoals:

Coins and crosses never know their fruitless worth
Cords are broken, locked inside the mother earth
They won't hide, oh, they won't tell you
Watching the world, watching all of the world
Watching us go by

Siberian Khatru is het meest speelse en up-tempo nummer van Close To The Edge. Waar And You and I vooral luchtig en wat trager was, klinkt Siberian Khatru gedrevener, sneller en daardoor ook wat puntiger (ten opzichte van de rest). In tekstueel opzicht is dit nummer ook het meest zweverig en hippie-achtig, terwijl muzikaal gezien dit nummer het minst hippie-achtig is van het album: een grappige paradox.

Ik lees hierboven dat Close To The Edge in september van dit jaar Abraham ziet. Dat geeft des te meer aan hoe goed dit album is en hoe het met gemak de tand des tijds heeft doorstaan: het had bij wijze van spreken gisteren opgenomen kunnen worden, waarbij de muziek totaal niet gedateerd klinkt, maar zich juist kenmerkt door een enorme hoeveelheid inspiratie, frivoliteit en muzikaal vakmanschap.

Het is ook om deze reden dat Yes met deze drie ijzersterke composities op Close To The Edge (progressieve) rockgeschiedenis schrijft. Dit is een album waar menig muzikant zijn/haar inspiratie uit haalt en waar tot op de dag van vandaag mensen van over de hele wereld geïnspireerd en ontroerd door raken, zelfs vijftig jaar na datum. En als je dat bereikt hebt, dan ben je met recht één van de besten te noemen...

Stand:

1. Close To The Edge - 5*
2. Fragile - 4*
3. The Yes Album - 4*
4. Time And A Word - 4*
5. Yes - 3.5*

Naar aanleiding van dit topic beluisterde ik dit album.

Wederom een album dat ik nooit eerder hoorde. Na een aantal luisterbeurten moet ik zeggen: een interessante en ook wat ingewikkelde trip is dit album. Het komt mij over als zeer rijke muziek. Er gebeurd van alles, wat het soms wat ingewikkeld maakt. Maar doordat er van alles gebeurd houdt het er ook wel mijn aandacht aan vast. Volgens mij kent mijn vader dit niet, maar zou het zeker iets voor hem zijn (aangezien ik al vaker naar zijn platenkast memoreerde in dit topic). Ik luister dan graag met hem mee.

Heerlijk dit, het is het eerste album van Yes wat ik beluister maar het is echt yes voor mij, als groot Pink Floyd liefhebber vond ik dat ik me een keer moest wagen aan deze muziek en na aanleiding van de recensies hier ben ik met dit album begonnen te luisteren op Spotify, absoluut geen spijt van, smaakt naar meer Yes!