Bonnie 'Prince' Billy - I See a Darkness (1999)

En zo bedoel ik het juist allemaal niet. Als het allemaal als snobby gezeur klinkt, houd dan in je achterhoofd dat het niet zo bedoeld was, want dat ís niet zo. Dat I See a Darkness voor mij een kleine misser is, staat buiten kijf, ongeacht de populariteit. Het waarom daarvan is voor mij altijd een beetje ongrijpbaar geweest, los van het feit dat de song mij gewoon niet 'pakt', zogezegd. Dat probeer ik hierboven dus echter te verklaren. Het feit dat het allemaal zo universeel en herkenbaar is, strijkt mij een beetje tegen de haren in, aangezien het voor mij een punt is waar Oldham iets teveel leunt naar het universele nietszeggende en zijn idiosyncratische ik verliest. Voor sommigen zit er vast schoonheid in (en op die manier probeer ik de populariteit te verklaren, met dat als vertrekpunt en dus niet andersom), maar het is voor mij gewoon iets teveel een punt waarop de eigen emotie ieders emotie moet gaan spelen, iets wat ik stelselmatig onmogelijk acht en een punt waarop zo'n emotie zijn waarheid verliest. Een beleving van liefde, haat of eender welke emotie is iets dat zo volledig eigen is dat je dat niet universeel moet willen maken (ik wil niet zeggen dat het niet kan). Het eigene moet je juist koesteren, waarborgen, iets waar Oldham tot aan I See a Darkness altijd op indrukwekkende wijze in slaagde (altijd idiosyncratisch en soms zelfs ongrijpbaar). Dat mis ik nu precies in I See a Darkness en daarom kan ik er te weinig mee.

Met de niet-Oldham-kenners-opmerking bedoelde ik verder enkel dat het (in mijn ogen) wrang is dat een relatief matige song nu juist als 's mans meesterwerk bestempeld wordt. Je hoeft geen kenner te zijn van zijn oeuvre om dit nummer te waarderen, maar evengoed hoef je ook geen kenner te zijn om hier de middelmatigheid in te horen, iets wat niet gebeurt, iets wat ik derhalve niet begrijp en iets wat ik voor mezelf tracht te verklaren in posts als bovenstaande.

Dan zal ik het anders zeggen...

Mijn broer heeft alles (tot op alle 7"s die iedereen hier nog zoekt, en verschillende bootlegs van live optredens etc). Hij is al sinds eind jaren 90 (97 ofzo) fan van deze man. En weet je wat zijn favoriete Will Oldham album is?

Dit album.


Dus er zijn ook kenners die dit zien als de favoriete plaat.

Ik heb het dan ook niet over het album, puur over de song. Daarnaast geef ik aan dat ik van dit album, op de missers na, intens kan genieten als van Oldham's beste Palace-platen, iets wat hopelijk boekdelen spreekt gezien mijn pure, onverdunde liefde voor die platen. In veel hoeft deze plaat niet onder te doen voor Viva Last Blues of Arise Therefore, maar in enkele dingen wat mij betreft wel.

heh, haalt ie het weer weg

Sorry, ik dacht, lekker relevant maar ok. Om dan maar even compleet te zijn vermeldde ik dat mijn vriendin, non-Oldham-kenner, verslingerd is aan More Brother Rides en Work Hard / Play Hard.

en mijn reactie die ik daar op had was:

maar zij is dus ook een non-kenner, wat verwacht je dan

Hehe, ja, het is ook niet echt een argument ofzo. Maar ik wil maar zeggen, er is nog hoop!

Deze plaat heeft geen missers. Dat is het 'm nou juist.

Wist niet dat ik een broer had...

Oh nee, ik ben al sinds 93 fan, dus het gaat niet over mij.

Grappige is dat mijn broer dus ook in Tilburg woont en net iets jonger is dan jij.
Kan trouwens ook al wel eerder zijn geweest hoor. Ik vond het toen iig niet echt tof. Vond het toen toch allemaal wat te vals enzo. Kwartje viel bij mij pas jaren later voor enkele Palace albums. Deze deed het bij mij meteen goed.

Dat je maar niet denkt dat er iets met je scherm is. De laatste 20 posts hiervoor zijn voorzien van een avatar in zwart-wit. Toeval juist bij dit album?

je verpest het, sq.

verwijder je post, sq.

En ik ken 'm niet? Da's wel straf...

Ook weer zo'n ongrijpbare plaat, waar Will heer en meester is voor mij, maar wat kan ik er ook weer zo in opgaan. Wat wist deze man me weg te blazen ongeveer een half jaar geleden; de definitieve opening van de poorten der Folk muziek, en die gaan niet meer dicht ook denk ik.

Ongrijpbaar, moeilijk te beschrijven, zo ook weer I See a Darkness. In tegenstelling tot een The Letting Go en Days in the Wake duurde het hier wat langer vooraleer het kwartje goed viel. Daarentegen was het met nummers als A Minor Place en het titelnummer vrij evident dat er wel degelijk prachtig werk op deze plaat stond. Inmiddels kent het gevoel dat ik krijg bij dit album zijn weerga niet. Zo intens en indringend kom je ze niet vaak tegen.

I See a Darkness is in mijn beleving een plaat geschreven door een man waarvoor alles teveel is geworden, losgegroeid van de wereld om zich heen. Vanuit zijn Minor Place kwamen de nummers in de loop van tijd tot stand. Zo'n minimaal mogelijke bezetting, zodoende het maximale bereikend. Vooral het gebruik van de piano is op dit album simpelweg onovertroffen voor mij. Prachtige heldere, licht echoënde geluidsgolven die een ongekend mooie sfeer weten te maken. Daar helpt de rest van het instrumentarium overigens net zo goed aan mee, voor zover er nog iets anders gebruikt worden. In Nomadic Revery (All Around) hebben de gitaren de overhand, die haast in je onderbewuste tot een overdonderende climax komen, en zo zijn er meer nummers die op haast dezelfde manier ineens excellereren. Neem het hoogtepunt van deze plaat bijvoorbeeld, het titelnummer, wat een opbouw. Al vanaf de eerste tonen intens, en dan heb je nog niet Oldhams door hem ongelooflijk mooi gebrachte tekst gehoord. En dan is daar weer die excelleratie:

That we can stop our whoring
and pull the smiles inside
and light it up forever


Het verbaasd me een klein beetje, om twee ook schitterende tracks over te slaan, dat Knockturne hier zo laag gewaardeerd staat. Misschien klein en kort, maar hoort u die piano, in combinatie met wat andere licht ondersteunde instrumenten, echoënd tegen en door de hoge bergen en bossen waarin deze plaat door die ene man is geschreven, zo ongelooflijk mooi. Nog mooier is misschien wel het feit dat die persoon de strijd aangaat met zijn innerlijke demonen, in het prachtige, op momenten ondoorgrondbare Black, enkel met een akoestische gitaar de strijd aangaande. Erg intense ''climax'' voor deze plaat voor zoiets kleins. Die strijd wint hij, waarna hij zijn laatste nummer schrijft, Raining in Darling, waarin hij weer de deuren van zijn Minor Place opendoet en onder een herfstzon de wereld weer tegemoet gaat. Een prachtige manier dat te doen na al die somberheid.

Het einde van een tijdperk voor deze man, want hierna zou hij niet meer zo diep in de put geraken. Misschien niet leuk voor dergelijke personen (waarbij ik niet zeg dat Oldham zo iemand is, als ik de beelden / foto's zie van de man zou ik eerder het tegenovergestelde denken), maar de muziek die gecreeërd wordt weet op momenten zich tot het mooiste werk op deze Aarde te rekenen, daar hoort I See a Darkness zonder ook zonder enige vorm van twijfel bij.

Hoesontwerp door Damien Hirst, btw.

Lichtelijk geniaal album dit. Tijdloos en van ongekende schoonheid.
Al heb je nog zoveel van de beste man, deze hoort voor altijd in mijn persoonlijke top 3 van 's mans werk.

Welk een arrogant gezwets is dit zeg! Dat je al zoveel woorden hebt om je tenenkrommend betoog te ondersteunen zegt mij al genoeg...
En dan gaat het er nog niet eens om of ik het met je eens ben of niet. Ik ben het overigens niet eens met je. Ik luister gewoon, en geniet...

Ik ben het niet eens met Sxesven, maar het is wel helder in zijn woorden. Hierdoor ik begrijp wat hem beweegt om een afwijkend standpunt aan te nemen en dat kan ik respecteren.

Arrogant? What the fuck, probeer je eens iets gewoon in woorden te zetten is het weer niet goed. Sorry, maar het zou je sieren om misschien niet meteen zo van wal te steken. Ik vind de titelsong niet bijzonder, leg uit waarom, en dat maakt me dan arrogant? Echt, whatever kerel...

Overigens de laatste tijd weer intens van deze plaat genoten, veel gedraaid. Wat een prachtsongs staan hier toch op, Nomadic Revery, Another Day Full of Dread, heerlijk.

tja, een ieder mag vinden wat ie wil van eender wat. Erg theoretisch wordt je wel over een song die perfect tussen de andere toppers op dit meesterwerk past.
Johnny Cash, toch ook geen misselijk liedjesschrijver, dacht er overigens iets anders over...
Ik ook.

Op zich heb je een punt. Wat je hier beschrijft over deze song, speelt namelijk wel een rol in het oeuvre van Oldham. Ook in mijn oren is hij van zeer persoonlijk, idiosyncratisch werk steeds meer in de richting van het universele opgeschoven.

In recente interviews benadrukt hij dat hij altijd naar dat universele op zoek is geweest, maar dat hij ernaar toe is moeten groeien; dat hij een steeds betere acteur is geworden en zijn rol (namelijk de rol van Bonnie Prince Billy) steeds beter is gaan spelen en dat hij daardoor steeds beter met zijn publiek is gaan communiceren.

Enerzijds is het jammer dat het niet meer de inktzwarte Oldham van vroeger is. Zijn oude werk is toch in ieder geval muzikaal bijzonderder dan het recente werk. Zijn laatste platen zijn toch hoorbaar volgens een bepaald procédé gemaakt. Daarom zijn ze overigens nog niet slecht. Toch liggen die spontane, rauwe singletjes die hij tussendoor nog steeds blijft uitbrengen me vaak nader aan het hart.

I See A Darkness is wat mij betreft een briljante overgangsplaat, die het beste van de oude en de nieuwe Oldham combineert.

De ontwikkeling van Oldham als artiest vertoont wel enige gelijkenis met de dichter Martinus Nijhoff.

"Nijhoff wil geen gedichten schrijven die als emotionele ontboezemingen van een dichterlijke natuur gelezen kunnen worden. Hij staat een onpersoonlijk, kritisch en afstandelijk dichterschap voor dat door middel van een hoge graad van technisch raffinement een appel doet op de creativiteit en de emotionaliteit van de lezer." (Van den Akker, 1994)

Niet de schrijver centraal, maar de lezer, dus.

Zijn er trouwens nog meer mensen die net zoals ik zo gecharmeerd zijn van afsluiter Raining in Darling? Hoe vaker ik dat nummer hoor, hoe beter ik het vind. Misschien inmiddels wel mijn favoriete nummer van dit album. Qua sfeer en tekst is het haast het direct tegenovergestelde van de rest van dit album, namelijk hoopvol en opgewekt. En toch had dit album volgens mij geen beter einde kunnen hebben. Alsof Oldham wakker geworden is uit zijn nachtmerrie en ziet dat het allemaal toch niet zo droevig is als dat hij dacht. Prachtig.

Helemaal mee eens.

Ik moet altijd aan Leonard Cohen denken bij dit nummer, geen idee waarom. Heeft wat weg van een Cohen-liedje.

Nomadic Revery kwam donderdag in Paradiso bijzonder goed uit de verf. Eén van de hoogtepunten van het concert.

A Minor Place werd ook gespeeld. Mooi.

Will Oldham, vooral bekend onder zijn pseudoniemen Palace Music en Bonnie 'Prince' Billy, is in korte tijd uitgegroeid tot één van mijn favoriete artiesten. Ik kon het eerst ook zeker wel waarderen, maar ineens was die bekende klik er en hoorde ik de genialiteit er van. Met name dit album heeft hier aan meegeholpen en deze is ondertussen zelfs mijn favoriete album aller tijden.

Eigenlijk is dit wel het enige album van meneer Oldham waar echt alles klopt. Alleen Viva Last Blues kan mijns inziens nog in de buurt blijven, maar voor de rest moet elk album dat ik beluisterd heb het toch met minimaal een enkel minder nummer of een mindere compositie doen. Waarom dan niet hier?

Ten eerste wordt de sfeer hier perfect neergezet, het is allemaal erg donker (aan de titel al af te zien) en dus dragen die kleine valse accentjes zelfs bij aan de sfeer en kan hij het zich zelfs permitteren om er een anders totaal uit de toon vallend nummer als Black op te zetten, dat ik zelfs één van de mooiste nummers ooit durf te noemen.

Ten tweede valt het hier eindelijk een keer wel allemaal in elkaar, zoals het bedacht was (of niet natuurlijk). De overgangen van Nomadic Revery naar I See a Darkness, van Today I Was an Evil One naar Black zijn groot, voornamelijk qua keuze voor instrumenten en tempo, maar de intensiteit blijft overal even groot, er zit geen enkel rustpunt in en zeker geen luchtiger moment.
Dit is dan ook geen album dat je op moet zetten als je mentaal iets instabiel bent, want de depressiviteit trekt helemaal in je en weet je helemaal te omvatten. Ik vind het juist heerlijk om dit op te zetten als ik zo'n soort moment heb, het trekt het allemaal uit je en het lucht echt op, net zoals mensen dat met Joy Division ook wel eens aangeven.

En ten derde is dit album instrumentaal en vocaal natuurlijk dik in orde, er wordt nergens één noot te veel gespeeld en juist dat minimalistische, dat in een nummer als Black nog eens extra naar voren komt, geeft dit album de kracht die rijkelijk geïnstrumenteerde albums nog wel eens willen missen. Op dit punt is het wel te vergelijken met een iets minder bekend album van Neil Young, dat ik toch wel zijn grootste meesterwerk durf te noemen, namelijk Tonight's the Night. Niet voor niets staan beiden in mijn top tien, beiden weten ook door minder vol te zijn juist meer over te brengen. De kunst van het weglaten wordt hier geëtaleerd en ik kan wel stellen dat Will Oldham hier een meester in is.

Al met al kan ik dit erg moeilijk met iets anders dan geniaal betitelen. Als je het de eerste keer hoort, zal het je waarschijnlijk een beetje leeg en depressief overkomen, maar met de luisterbeurt groeit het album (nog steeds!) en weet het je meer en meer te veroveren. De emotie die Will Oldham hier over weet te brengen is enorm en uiteindelijk is dat toch voornamelijk wat ik in muziek zoek. Toch jammer, dat ik het summum dan al gevonden heb.

Een vreemde en vooral voorbarige conclusie.
Met andere albums kan de klik immers óók nog komen.

Ik denk aan 'Days In The Wake' of 'Master And Everyone'.
Of wat dacht je van 'Get On Jolly'?

'I See A Darkness' is weliswaar zijn meest evenwichtige plaat, maar dat wil niet zeggen dat daardoor zijn andere platen overbodig worden.

Daarnaast heeft de man een hele reeks briljante singles en EP's gemaakt.

En Arise Therefore? En Viva Last Blues? En Get the Fuck on Jolly Live?

Nee, daar dacht ik niet aan.

Viva Last Blues noemde hij zelf al.
Arise Therefore vind ik een draak.
Get The Fuck On Jolly is niet slecht, maar Get On Jolly is beter.