De Amerikaanse producer Squeak E. Clean, die begin deze eeuw naam maakte met tunes voor televisiereclames, en de onbekende Braziliaanse DJ Zegon hebben onder de naam N.A.S.A. een bijzonder debuut gemaakt. Voor Spirit of Apollo hebben ze een gigantische hoeveelheid hiphopacts, uiteenlopend van RZA tot Kool Keith, van KRS-One tot Kanye West en van E-40 tot Del Tha Funkee Homosapien, weten te strikken, en alsof dat niet genoeg is, dragen onder meer de P-Funk-grondlegger George Clinton en de rocklegende Tom Waits een steentje bij.
Dit alleen al biedt genoeg reden om het album te checken. Helaas is de gastenlijst het meest interessante van de gehele plaat. Natuurlijk geven de mannen van N.A.S.A. wel degelijk blijk van het nodige talent - hoe kan je anders als onbekende act zo’n gastenlijst verzamelen - maar veelal is Spirit of Apollo muzikaal te gewoontjes, inhoudelijk te vlak en als geheel te rommelig.
Het is dan ook niet zozeer een album in de klassieke zin van het woord, eerder een verzameling losse tracks, en hoe kan dit ook anders als een nummer van onder meer David Byrne en Chuck D wordt opgevolgd door een samenwerking tussen E-40 en Method Man, die weer worden afgelost door RZA, Barbie en John Frusciante. Het zijn allemaal zulke verschillende artiesten dat het haast een onmogelijke taak is er één geheel van te smeden, wat de mannen van N.A.S.A. dan ook wijselijk niet echt lijken te proberen. Hun doel lijkt meer de meeste gasten de ruimte te geven hun eigen ding te doen, wat opvallend wisselvallig gebeurt.
Op Spirit of Apollo laten vooral de veteranen het afweten. Scarface’ verhaaltje over zijn thuisstad klinkt wel erg bleekjes (The Mayor, met The Cool Kids en Ghostface Killah), KRS-Ones prekende en ‘intelligente’ tekst is niet meer dan dertien-in-een-dozijn en van Chuck D mogen we ook meer verwachten dan een fletse bijdrage aan het thema dat geld kwaad veroorzaakt.
Aan de andere kant staan gelukkig sterke coupletten van The Gift of Gab (de lekkere binnenkomer The People Tree), Del Tha Funkee Homosapien (hij kan het dus nog wel) en Kool Keith (op Spacious Thoughts, een nu al legendarische samenwerking met een extreem schorre Tom Waits). En eerlijk is eerlijk, het is ook wel fijn Kanye weer eens te horen rappen.
Veel diversiteit dus, maar er loopt een constante draad door het album, en dat is, hoe kan het ook anders, het muzikale gedeelte. N.A.S.A. levert alle producties af en vervult deze taak niet onaardig. De vaak wat poppy beats van het duo zijn ongecompliceerd en opzwepend, en moeten het vooral hebben van knisperende bassen, frivole drum- en zangpartijen en buitenaards aanvoelende bliepjes. Hoewel deze formule dus niet slecht uitpakt, levert het zelden de originaliteit of kracht op die verwacht kan - en misschien ook wel moet worden - van een duo dat met zulke grote artiesten samenwerkt.
Dit constante productionele geluid zorgt ervoor dat het extra duidelijk wordt hoeveel niveauverschil er zit tussen de dienstdoende artiesten op Spirit of Apollo en hoe weinig deze, behalve eenzelfde soort begeleiding, eigenlijk gemeen hebben. Het resultaat is een tamelijk vreemde luisterervaring: enerzijds is het een feest der herkenning, al die bekende stemmen, en dan ook nog eens op één plaat, met veel van hetzelfde type instrumentaties, anderzijds is het vooral een teleurstelling. Want hoewel sommige artiesten hun reputatie wel eer aandoen, doet het merendeel weinig bijzonders en doet iedereen bovendien zijn eigen zegje zonder zich iets aan te trekken van de rest. Het eindresultaat is een rommelig, onevenwichtig en slechts deels bevredigend geheel - en dat is toch een stuk te weinig voor een dergelijk project.
HHL