Jean Michel Jarre - Les Granges Brulées (1973)

Hmmm interessant dit, nog voor zijn Oxygene tijd, ben benieuwd hoe dit klinkt.

Ietwat vaag, je moet er van houden zullen we maar zeggen.

Het was nog wat te experimenteel. Vooral als je klanktapijten a la Oxygene gewend bent. Echt geweldig is het niet. Ik heb dit album dan ook puur om mijn collectie als fan compleet te hebben.

Over het algemeen is het erg boeiend hoe iemand is begonnen. En daarmee bedoel ik de periode voordat de hits kwamen of een artiest uitgroeide tot een grote podium act. Zaken dus die voor Jarre min of meer op gaan. Ja, en dan is dit nog een soundtrack ook en dat mag ik van mezelf niet met het normale werk vergelijken. Kortom: waar is de docent wiskunde als je hem nodig hebt?

Het eerste wat opvalt is het ruwe geluid, waardoor de gedachte opkomt of Jarre zijn spullen direct op de bandrecorder heeft aangesloten zonder tussenkomst van een mengpanel. Het roept daarmee een gevoel op of hij in een kelder van een kasteel zit waar voor het eerst een stroomkabel is te vinden sinds de Middeleeuwen. Spinnenraggen hier en daar en dan heerlijk pielen terwijl een film meeloopt waar passende muziek bij moet komen. Zo stel ik me de situatie voor waaronder deze toonkunst is ontstaan.

Ja, en dan zit het jaren later in een cd-speler die met de nodige hightech is verbonden in een huiskamer. Ondanks het ruwe geluid is het wel leuk hoe Jarre bezig is. Op sommige plaatsen is al min of meer een eerste incarnatie te horen van zijn latere successen, maar het is vooral experimenteel te noemen, waar steeds een bepaald themaatje lijkt terug te komen.

Ondanks de vreemde sfeer, of mede er door, is het kleine half uur wat op het schijfje staat aan muziek zo voorbij. Muzikaal is het wat zoekend en wellicht met de beelden van de film erbij wordt het één en ander duidelijk. Voor nu een leuk documentje hoe iemand aan het ploeteren is om een soundtrack te realiseren op de opvolgers van het al oude klavecimbel.

Primitief, minimalistisch, bizar, experimenteel en behoorlijk typisch. Zo klinkt Les Granges Brulées, de soundtrack van de gelijknamige Franse film.
De simpele, electronische klanken die hierop te horen zijn, zijn werkelijk lichtjaren verwijderd van wat Jarre allemaal zou gaan doen vanaf zijn doorbraak-album Oxygene.
Bepaalde geluiden en melodielijnen die zo hier en daar opduiken, bestempelen het typische Jarre-geluid al voor een deel, maar echt goed uitgewerkt klinkt het zeker nog niet. Maar goed, reëel gezien klinkt het best bijzonder met de middelen die Jarre toentertijd voorhanden had, waardoor het toch best geinig is om naar dit album te luisteren. Ondanks dat, werken veel van de klanken, geluidjes en themaatjes me flink op de zenuwen, waardoor ik niet gauw naar dit album zal grijpen.
Het is alles bij elkaar best een bijzondere en leuke plaat uit een ver verleden, lang voordat Oxygene het levenslicht zou zien.

Naast deze soundtrack heeft Jarre nóg een album gemaakt uit dezelfde periode, nl:

Jean Michel Jarre - Deserted Palace (1972)

Dat album is zover ik weet, niet meer te krijgen en het is te hopen dat, net zoals deze soundtrack, ook Deserted Palace ooit nog eens een propere re-release krijgt.

Les Granges Brulées is tof om bij de Jarre-collectie erbij te hebben staan. Muzikaal vind ik het allemaal vrij simplistisch en zenuwachtig klinken. Een ruime 2,5 is dan ook de score die ik er voor over heb...

Het is inderdaad een vreemd album, en alleen voor de (z)ware fan van Jarre om er achter te komen hoe de beste man in zijn begin dagen aan het zoeken was. Na zijn successen later in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw begon hij weer met experimenteren wat ver onder het niveau lag van dit album. Hier kan ik nog naar luisteren en mijn fantassie enigszins aan het werk zetten.

Experimenteerdrang kan helemaal geen kwaad. Echter moet je ervoor waken dat het songmateriaal er niet onder komt te lijden. De muzikale omzwervingen van Jarre hebben zeker niet altijd hun vruchten afgeworpen. Maar om nu te beweren dat latere experimentele(re) albums ver onder het niveau van dit album ligt, daar ben ik het niet helemaal mee eens.
Toegegeven, een album als Metamorphoses vind ik erg matig. Daarentegen vind ik het (overigens redelijk onderschatte) Sesions 2000 en Geometry of Love, best te pruimen. Gek genoeg zijn het juist deze albums, die niet bepaald populair zijn onder de Jarre-fans. Best begrijpelijk, maar het geeft een wat ander, avontuurlijker beeld van de muzikale prestaties van onze Fransman. Wat uiteraard ook voor dit bijzondere album geldt. Bijzonder, gezien de leeftijd van dit album. Maar ergens ook weer niet helemaal mijn ding, vanwege de nerveuze geluiden die dit album hoofdzakelijk vullen. Vandaar dat mijn cijfer relatief vrij laag uitvalt, terwijl de plaat best z'n charme heeft, zeker als je nagaat hoe oud dit al is...

Wellicht ging op 16 juli 2010 wat te hard van stapel met het beweren van hoe het met het verdere werk van Jarre verliep. Het is denk ik zoals met vele artiesten dat de boog niet altijd gespannen kan blijven staan. Andere acts binnen de electronische muziek hebben ook zo hun mindere periodes gekend. Bij Jarre viel dit des te meer op hoe pijnlijk dit verlep. Oxygene en Equinoxe waren gelijk een schot in de roos en van zeer hoog niveau en zette daardoor een bepaalde standaard die moeilijk te overtreffen was.

Daarnaast is de discograffie van Jarre niet al te groot als je deze vergelijkt met de Duitse kolossen als Tangerine Dream en Klaus Schulze, hierdoor valt een scheef gereden schaats des te meer op, waardoor je misschien ten onrechte iemand de rug toekeert en je dus te kort door de bocht gaat. Tijd voor mij om toch maar Sesions 2000 en Geometry of Love te proberen en mochten ze mij bevallen dan ben ik niet de beroerste om daarover te berichten.

AAAARGHHH...deze cd heb ik niet zo lang geleden aangeschaft omdat deze nog ontbrak aan mijn Jarre verzameling. Achteraf had ik dit misschien niet moeten doen, want dit is echt niet veel. Dat iets experimenteel is vind ik helemaal niet erg, maar de mix van "semi-romantieke" muzieklijnen met piep-en kraakjes wat ook nog eens heel rommelig klinkt, nee, dat is het niet. Gelukkig heeft hij zich daarna op wonderbaarlijke wijze heel snel geëvolueerd tot een muzikant die erg mooie muziek ging maken. Deze raad ik dus niet aan, tenzij je, net als ik, denk een verzameling compleet te willen maken...

Ik sluit me helemaal bij WPE aan, heb daar niets meer aan toe te voegen