Grateful Dead - Rockin' the Rhein with the Grateful Dead (2004)

De Europe 1972 tour is een belangrijke tour geweest voor de Grateful Dead. Ze gingen weliswaar bijna bankroet (niet voor de laatste keer trouwens, want ook de trip naar Egypte in 1978 was een duur uitje) maar in de loop van de jaren zou de tour uitgroeien tot één van de populairste periodes van de band. Dat is voor een stuk te wijten aan het Europe ’72 album dat in november van dat jaar uitkwam en in 2011 werden we getrakteerd op een Europe ’72 Volume 2 en zelfs Europe '72: The Complete Recordings! Ik ben echter vooral geïnteresseerd in complete shows (waardoor de originele Europe ’72 en zijn Volume 2 uit de boot vallen) en ik heb eerlijk gezegd niet het budget voor de volledige set. Gelukkig is het concert van 24 april 1972 nog wel apart gereleased op 3 CDs in de vorm van Rockin' the Rhein with the Grateful Dead.

Een release waar je wel zelf wat mee moet schuifelen qua setlist. Alle nummers zijn aanwezig, maar de tweede disc bevat de laatste twee songs van de eerste set (Good Lovin’ en Casey Jones), gaat dan over naar de eerste 3 nummers van de derde set (He’s Gone, Hurts Me Too en El Paso) en wordt afgerond met Turn on Your Love Light en The Stranger (Two Souls in Communion). Het vervelende is dat die twee nummers eigenlijk uit de show van 24 mei 1972 (in het Lyceum Theatre in Londen) stammen. De officiële releases bevatten wel vaker eens wat uitstapjes naar andere concerten als bonus track, maar hier zitten ze dus echt midden in het concert. Volgens de liner notes is het gedaan om a) tracks die niet splitbaar zijn effectief niet te splitten en b) voor wat extra opvulling te zorgen. Een oplossing waar ik het niet helemaal mee eens ben, maar kom: ik ben al blij dat het concert op zich volledig is, al moet je zelf wat schuiven met de tracklist om de juiste volgorde te hebben. Klein detail nog over die versie van Turn on Your Love Light: het is de laatste keer dat Pigpen die zingt, dus in dat opzicht wel leuk om te horen. In ieder geval, wel een erg fijne show. Een wereld van verschil met de show in de Beat Club van 3 dagen ervoor en ze ogen hier veel meer ontspannend. Misschien was het feit dat ze in de Beat Club werden gefilmd toch een grotere stressfactor dan ik had verwacht. In ieder geval ook een lange show die een paar lekkere jams bevat.

Eigenlijk meteen vanaf het eerste moment, want opener Truckin’ wordt redelijk uitgesponnen en we zijn al een dikke 20 minuten onderweg wanneer de eerste twee nummers zijn afgerond. Qua line-up blijft dit toch ook altijd een vreemde eend in de bijt in de bestaansjaren van de band. Geen Mickey Hart, maar wel de combinatie Pigpen, Keith Godchaux en Donna Godchaux. Daardoor krijg je eigenlijk een heel afwisselende setlist met een flinke hoofdrol voor Pigpen. Je kunt je bijna niet voorstellen dat hij 3 maanden later geforceerd moest stoppen met touren op order van de dokter. Aangezien meneer en mevrouw Godchaux nog maar net bij de band waren, is hun rol ietwat beperkter, maar het klinkt allemaal wel erg lekker. Grappig ook om te horen hoe de band wel wat interactie probeert te maken met het publiek (Bob Weir haalt weer één van zijn vertrouwde mopjes boven, maar je hoort nog net niet de krekels tjirpen) en er spreekt zelfs iemand eens sporadisch een woordje Duits. De show kent sowieso te veel hoogtepunten om allemaal te benoemen, maar toch even een korte vermelding doen voor een fenomenale Dark Star > Me And My Uncle > Dark Star gevolgd door Wharf Rat… Het komt toch serieus binnen en dan zwijg ik nog over Loser, He’s Gone, de China Cat Sunflower die overgaat in I Know You Rider en het geweldige Not Fade Away > Goin' Down The Road Feeling Bad > Not Fade Away.

En zo ben ik toch weer een opsomming aan het geven, maar er is nog veel meer! Naar het schijnt zijn de audience recordings van een inferieure kwaliteit in vergelijking met de officiële release (zelf niet vergeleken) en hoewel die a) vrij prijzig is en b) je wel wat moet schuifelen met de setlist en met een fysiek exemplaar gaat dat niet, is het een release die erg goed klinkt. Ooit wil ik wel eens de volledige Europe ’72 tour verorberen, maar qua fysieke releases in huis ben ik al erg blij met deze Rockin’ the Rhein. De Europe ’72 shows zijn trouwens wel allemaal los van elkaar digitaal te koop (Volume 8 is deze show) moest het geschuifel in setlist je tegensteken. Sommige shows worden vandaag de dag zelfs nog fysiek uitgebracht, zo kreeg Volume 11: Olympia Theatre, Paris, France van 3 mei 1972 voor Record Store Day 2021 een vinyl release.

Als je op de koptelefoon luistert hoor je soms interessante dingen in de mix gebeuren. Zo hoor je op I Know You Rider de stem van Bob Weir in je linker oor en Phil Lesh in je rechter oor en zit Garcia in het 'midden'.

Op Beat it on Down the Line wisselen Jerry en Bob van plek en hoor je Bob juist in het midden. Ook leuk: het electrische pianootje van Keith Godchaux in je rechter oor en het orgel van Pigpen in je linker.

Pigpen heeft overigens ernstig moeten inleveren op de toetsen; het is vooral de piano van Keith die je hoort, zelfs op Next Time You See Me; het orgel hoor je amper. Toch krijgt hij op zang en harmonica genoeg ruimte om te stralen. Nou goed, hij heeft nog altijd meer te doen dan Donna Jean, die pas met het wegvallen van Phil Lesh op harmoniezang wat meer in de spotlight kwam en zelfs af en toe een nummertje lead mocht zingen. Hier blijft het bij de befaamde uithaal op Playing in the Band.

Misschien wel de meeste veelzijdige versie van The Dead, de Blues van Pigpen, de Country van Weir en de Folk/Psychedelica van Garcia. Het jaar erna schoven ze een flink deel op richting fusion en tegen het eind van de jaren 70 richting disco.